Vidi fonton por Dinho - pliaj klarigoj

* reiru al [[Azt: pliaj klarigoj]]<br>
* reiru al [[dinh-o azt]] <br>
<hr>
<br>
“BANJANO – PUTO – KORTO DE KOMUNA DOMO”
 
Zamenhof Esperanto-Objekto (ZEO)
O.B.:  Mi ankaux havis okazon cxeesti inauxguran ceremonion de nova ZEO, kiu fakte estas, kiel diri, kompletigo de ZEO, kiu antaux dek jaroj, kiam Azia Kongreso okazis en Hanojo, tie oni plantis esperantan arbon.

Tiu arbo mirinde grandigxis, tre rapide kreskis, mankis indikilo. Aparte gxi nomigxas ne oficiale Esperanto-arbo, sed Zamenhof-arbo cxar tiun indikilon, kiun oni inauxguris, ne estas simpla sxildo, sed granda monumenta sxtono, kiu diras, ke jen staras Zamenhof arbo plantita okaze de la Azia Kongreso, kaj tiel hanojanoj havos lokon, kiu farigxos nepra parto en la vizito de alilandaj esperantistoj, kiuj vizitos Hanojon. 
P.R.   Estas grave, ke tiu cxi sxildo de Zamenhof-arbo inauxguras en la Zamenhof-jaro 2009, cxu ne?
O.B.   Jes, estas bela koincido.
(Intervjuo de Pola Radio al s-ro Osmo Buller, 2009-05-30)

Banjano
Tiu arbo estas banjano1, la speciala arbo-speco, kiu eniris en la kulturon per la vortgrupo “Banjano – puto – korto de komuna domo” kaj en la historion de Vjetnamio.

Banjano kreskas forte kaj vivas longe, ecx dum pli ol cent jaroj. Gxi havas plurajn radiketojn, kiuj rapide longigxas kaj atingas la grundon. Gxia giganta foliaro povas kovri terenon de kelkmiloj da kvadrataj metroj. Pro tiuj proprajxoj gxi simbolas longdauxran vivon, rezistan kaj vitalan forton.

Grandagxuloj konsideras gxin kiel simbolon de la rajto de Dio, kaj cxiumonate, je la unua kaj dekkvina tagoj (laux luna kalendaro), ili metas oferajxojn cxe gxia piedo kaj bruligas incensbastonetojn  por pregxi por la paco de la lando kaj de siaj logxlokoj, kaj ankaux por la felicxo kaj prospero de siaj familianoj.

Banjanoj estis plantitaj sur la vastaj terenoj de pagodoj, temploj, vilagxaj komunaj domoj, tombejoj kaj cxe la enirejoj de vilagxoj. Sub la ombregoj de iliaj foliaroj, vilagxanoj kaj trapasantoj babilante ripozas, sensoifigxas per teo, macxas betelon aux fumas tabakon per akvopipoj. En iuj vilagxoj cxirkaux banjanoj estigxas bazaroj.

Kvin famkonataj banjanoj eniris en la historion de Vjetnamio. La centjara banjano trovigxanta sur la tereno de la templo dedicxita al la kulto de la du naciaj fratinaj heroinoj Trung (Cxung)2, havas tiel dikan trunkon, ke gxi estas brakumata de ses personoj. Gxiaj pendantaj radiketoj atingantaj la grundon, donas al la arbo la aspekton de giganto havanta multajn brakojn.       
       
La Banjano Tan Trao

Cxe la piedo de la banjano nomita Tan Trao okazis la ceremonio komencanta la gxeneralan tutlandan insurekcion, kies venko kondukis al la fondigxo de la Demokratia Respubliko de Vjetnamio (1945-09-02).

Tan Trao estas la nomo de la vilagxo, kie gxermis la revolucio en 1941 kaj trovigxas la sektoro de revolucio-vestigxoj de la provinco Tuyen Quang, al kiu multaj karavanoj kaj individuoj vizitas.

La vasta gxardeno cxirkauxanta  la lignan surfostan dometon de prezidento Ho Chi Minh abundas je arboj, el kiuj trovigxas la “Banjano de Onklo Ho”3. Tiu karesa nomo devenis de la fakto, ke gxiaj tri radiketojn, elektitaj kaj metitaj en akvo-flakonojn penditajn al la arbo de la prezidento mem kaj atenteme prizorgitaj de li, longigxis, atingis la grundon, eniris en gxi kaj poste kreskis tri arbetoj.

En sia vizito al la antikva regxa urbo Co Loa4, gxeneralo Vo Nguyen Giap plantis memorigan banjanon, kiu bone kreskis.

La marurbo Hai Phong havas belan vidindajxon portantan la nomon “Cây Đa” (Banjano), kiu estas frekventita de la urbanoj. Cxiujare, antauxvespere de la Luna Novjaro (laux luna kalendaro) aux Teto (Tet-festo), la urbanoj venas tien bruligi incensbastonetojn kaj pregxi por  bonsano, bonsxanco kaj prospero al si mem kaj siaj familianoj.

Puto

Pasinttempe cxiu vilagxo havis unu aux du grandajn putojn konstruitajn el brikoj kun la kontribuo de cxiuj hejmoj, aux per mondonaco aux per laboro, por provizi akvon al sia logxantaro. Tie renkontigxis la virinoj, kiuj venis cxerpi akvon kaj vektoporti hejmen por la taga uzado de la tuta familio. Estis tauxga okazo por ilia babilado kaj intersxangxo de informoj kaj spertoj koncerne siajn familianojn.

Kvankam multaj vilagxoj jam havis kurantan akvon el fontanoj, tiuj putoj ankoraux ekzistas. Same kiel la banjanoj kaj kortoj de komunaj domoj, la putoj aldonigxas al la formigxo de la bildo de pacemaj vilagxoj de Vjetnamio kaj prezentas agrablan vidajxon de vilagxoj cxirkauxantaj de verdaj bambubariloj kaj rizejoj.
 

Puto

Komuna domo

La komumaj domoj ekzistas de antaux longe kiel solenaj kultejoj de vilagxaj protektantaj genioj kaj famaj merituloj. Tio devenis de la bela tradicio kaj la moralo “Trinkante akvon, rememori la fonton” de vjetnamoj. 

Tiu de la vilagxo Tan Trao, konstruita en 1923, estas la kultejo de ok genioj. Tie okazis la grava kunvenejo (1945-09-16,17) de la Nacia Kongreso, kiu faris decidon pri la tutlanda insurekcio  alinome “Auxgusta Revolucio”.

Tiuj domoj estis konstruitaj per la kontribuo de cxiuj hejmoj, aux per laboro aux per mondonaco. Antaux ili vidigxas largxaj kortegoj similantaj urbajn placojn, kie estas celebrataj gravaj festoj kaj festivaloj, infanoj ludadas kaj geamantoj rendevuadas. Dum rikolto-sezonoj gxi servas kiel komuna sekigejo.

De la fondigxo de la Demokratia Respubliko de Vjetnamio diversaj kulturaj, artaj kaj sportaj aktivecoj kaj specialaj kursoj okazas tie.
Por la vjetnamoj, kiuj estas laborantaj aux logxantaj eksterlande, la bildo de banjano – puto – korto de komuna domo ofte aperas en songxo aux menso kaj gxi pliigas ilian sopiron al la Patrujo kaj hejmvilagxoj. Tiuj kiuj vizite revenis al Vjetnamio nepre vizitis siajn prapatrajn hejmvilagxojn, kie multaj el ili naskigxis, kreskis kaj havis neforgeseblajn infanajn memorajxojn, kaj kun kiuj ili sin ligas kun profundaj sentoj. Ili finance kontribuis al la konstruado de lernejoj, sanitarejoj aux al la riparado de pagodoj, temploj kaj komunaj domoj.

---------------------------------------
1:   La scienca nomo de banjano estas Ficus Bengalencis.

2: Helpe de sia fratino kaj dudek oficirinoj, Trưng Trắc sukcese gvidis la popollevigxon por nacia liberigxo de eksterlanda okupado, kaj surtronigxis en la jaro 40.

3: Vjetnamoj konsideras prezidenton Hồ Chí Minh kiel sia onklo.

4: Cổ Loa estis la cxefurbo de la lando Âu Lạc regxita de Thục Phán, kiu venkis   nordajn agresintojn post preskaux dek jaroj de gerila milito.
 
Nguyen Thi Ngoc Lan