Capitolo 8: Malsamoj inter versioj
Renato (Diskuto | kontribuoj) |
Renato (Diskuto | kontribuoj) |
||
| (6 mezaj versioj de la sama uzanto ne montriĝas) | |||
| Linio 8: | Linio 8: | ||
L'esperanto razionalizza completamente i pronomi correlativi [chi, quale, quando, dove, ecc.]. In questo capitolo ne vediamo una meta': | L'esperanto razionalizza completamente i pronomi correlativi [chi, quale, quando, dove, ecc.]. In questo capitolo ne vediamo una meta': | ||
| − | + | <hr> | |
| + | |||
'''kiu''' chi, il quale, quale<br> | '''kiu''' chi, il quale, quale<br> | ||
:'''kiu venis?''' chi e' venuto? '''kiu libro estas facila?''' quale libro e' facile?<br> | :'''kiu venis?''' chi e' venuto? '''kiu libro estas facila?''' quale libro e' facile?<br> | ||
| Linio 17: | Linio 18: | ||
'''kies''' di chi<br> | '''kies''' di chi<br> | ||
:'''kies aŭtomobilo ĝi estas?''' Di chi e' la macchina?<br> | :'''kies aŭtomobilo ĝi estas?''' Di chi e' la macchina?<br> | ||
| − | + | <hr> | |
'''tiu''' quello/quella, colui<br> | '''tiu''' quello/quella, colui<br> | ||
| − | :'''tiu venis?''' quello e' venuto? '''tiu virino estas inteligenta''' quella donna e' intelligente?<br> | + | :'''ĉu tiu venis?''' quello e' venuto? '''ĉu tiu virino estas inteligenta?''' quella donna e' intelligente?<br> |
'''tio''' quella cosa, cio', quello (nel linguaggio parlato)<br> | '''tio''' quella cosa, cio', quello (nel linguaggio parlato)<br> | ||
:'''kio okazas?''' che succede?<br> | :'''kio okazas?''' che succede?<br> | ||
'''tia''' di tale tipo, cosi'<br> | '''tia''' di tale tipo, cosi'<br> | ||
| − | :''' tian libron mi ne volas | + | :''' tian libron mi ne volas''' un libro cosi', un libro di quel tipo non lo voglio<br> |
'''ties''' di quello<br> | '''ties''' di quello<br> | ||
| − | :'''ties aŭtomobilo estas rapida''' | + | :'''ties aŭtomobilo estas rapida''' La macchina di quello/la sua macchina e' veloce<br> |
| − | + | <hr> | |
| + | '''iu''' qualcuno, qualche<br> | ||
| + | :'''ĉu iu venis?''' qualcuno e' venuto? '''iu libro estas facila''' qualche libro e' facile<br> | ||
| + | '''io''' qualcosa<br> | ||
| + | :'''io okazos''' succedera' qualcosa<br> | ||
| + | '''ia''' di qualche tipo, qualsiasi<br> | ||
| + | :''' ia kliento telefonis''' ha telefonato un cliente qualsiasi<br> | ||
| + | '''ies''' di qualcuno<br> | ||
| + | :'''ies telefono sonoras''' Suona il telefono di qualcuno<br> | ||
| + | <hr> | ||
| − | + | '''ĉiu''' ognuno, ogni<br> | |
| − | + | :'''ĉiu havas sian ombrelon''' ognuno ha il suo ombrello '''ĉiu libro estas utila''' ogni libro e' utile<br> | |
| − | + | '''ĉio''' ogni cosa, tutto<br> | |
| − | + | :'''ĉio estas enordo''' tutto e' a posto<br> | |
| − | + | '''ĉia''' di ogni tipo, qualsiasi<br> | |
| − | + | :''' ĉia skribilo taŭgas''' qualsiasi penna va bene/e' adatta<br> | |
| − | + | '''ĉies''' di ognuno<br> | |
| − | + | :'''kontrolu ĉies pasporton''' Controlla il passaporto di ognuno<br> | |
| − | + | <hr> | |
| − | + | '''neniu''' nessuno<br> | |
| − | ĉiu ognuno | + | :'''neniu havas sufiĉan monon''' nessuno ha abbastanza denaro '''neniu libro estas utila''' nessun libro e' utile<br> |
| − | ĉio tutto | + | '''nenio''' niente<br> |
| − | ĉia di ogni tipo | + | :'''nenio okazis''' non e' successo niente<br> |
| − | ĉies di ognuno | + | '''nenia''' di nessun tipo<br> |
| − | + | :''' nenia skribilo taŭgas''' nessuna penna/una penna di nessun tipo va bene/e' adatta<br> | |
| − | neniu nessuno | + | '''nenies''' di nessuno<br> |
| − | nenio niente | + | :'''nenies lando''' terra di nessuno<br> |
| − | nenia di | + | <hr> |
| − | nenies | + | |
| − | + | ||
| Linio 58: | Linio 66: | ||
'''A - parole del testo''' | '''A - parole del testo''' | ||
| − | + | '''kiu''' chi, il quale, quale<br> | |
| + | '''kio''' che cosa, che, la qual cosa<br> | ||
| + | '''kia''' di che tipo<br> | ||
| + | '''kies''' di chi<br> | ||
| + | '''tiu''' quello/quella, colui<br> | ||
| + | '''tio''' quella cosa, cio', quello (nel linguaggio parlato)<br> | ||
| + | '''tia''' di tale tipo, cosi'<br> | ||
| + | '''ties''' di quello<br> | ||
| + | '''iu''' qualcuno, qualche<br> | ||
| + | '''io''' qualcosa<br> | ||
| + | '''ia''' di qualche tipo, qualsiasi<br> | ||
| + | '''ies''' di qualcuno<br> | ||
| + | '''ĉiu''' ognuno, ogni<br> | ||
| + | '''ĉio''' ogni cosa, tutto<br> | ||
| + | '''ĉia''' di ogni tipo, qualsiasi<br> | ||
| + | '''ĉies''' di ognuno<br> | ||
| + | '''neniu''' nessuno<br> | ||
| + | '''nenio''' niente<br> | ||
| + | '''nenia''' di nessun tipo<br> | ||
| + | '''nenies''' di nessuno<br> | ||
| + | '''ekzist-i''' esistere, '''ekzist-o''' esistenza<br> | ||
| + | '''inter-ret-o''' la rete, internet <br> | ||
| + | '''mond-o''' mondo '''tut-mond-a''' mondiale,globale<br> | ||
| + | '''komunik-i''' comunicare '''komunik-il-o''' mezzi di comunicazione<br> | ||
| + | '''ŝanĝ-i''' cambiare<br> | ||
| + | '''ĉar''' poiche'<br> | ||
| + | '''ŝxat-i''' amare apprezzare, usato cosi": '''Mi ŝatas kafon''' = Mi piace il caffe'<br> | ||
| + | '''renkont-i''' incontrare '''renkont-iĝ-o''' incontro<br> | ||
| + | '''nacia''' nazionali<br> | ||
| + | '''organiz-i''' organizzare '''organiz-aĵ-o''' organizzazione<br> | ||
| + | '''kun-ven-o''' convegno<br> | ||
| + | '''el-don-i''' editare '''el-don-aĵ-o''' cosa edita, libro o rivista<br> | ||
| + | '''ĉef-o''' capo '''ĉef-a''' principale<br> | ||
| + | '''tasko''' compito<br> | ||
| + | '''kunigas''' riunisce<br> | ||
| + | '''afer-o''' cosa immateriale<br> | ||
| + | '''Unuiĝintaj Nacioj''' Nazioni Unite, ONU<br> | ||
| + | '''Unesko''' Unesco<br> | ||
'''B - parole speciali''' | '''B - parole speciali''' | ||
| − | ''' | + | '''-AR-''' = Indica un insieme di cose simili. |
| − | ''' | + | '''arb-o''' = albero '''arb-ar-o''' = foresta<br> |
| − | ''' | + | '''vort-o''' = parola '''vort-ar-o''' = vocabolario<br> |
| − | ''' | + | '''hom-o''' = persona '''hom-ar-o''' = gruppo di uomini, umanita'<br> |
| − | ''' | + | '''-AN-''' = Indica il membro di una comunita' |
| − | ''' | + | '''urb-o''' = citta' '''urb-an-o''' cittadino<br> |
| − | ''' | + | '''Pariz-o''' = Parigi '''pariz-an-o''' parigino<br> |
| − | ''' | + | '''klub-o''' = circolo, club '''klub-an-o''' membro del circolo<br> |
| − | ''' | + | '''-EJ-'''= Indica il luogo dove si fa qualcosa |
| − | ''' | + | '''lern-i''' = imparare '''lern-ej-o''' scuola<br> |
| − | ''' | + | '''kuir-i''' = cucinare '''kuir-ej-o''' cucina<br> |
| − | ''' | + | '''preĝ-i''' = pregare '''preĝ-ej-o''' chiesa<br> |
| − | ''' | + | '''-END-''' = Indica una cosa da fare necessariamente |
| − | ''' | + | '''pag-end-a''' = da pagare<br> |
| − | ''' | + | '''lern-end-a''' = da imparare<br> |
| − | ''' | + | '''re-don-end-a''' = da ridare<br> |
| − | ''' | + | '''PRO''' = per nel senso di "a causa di" '''Mi ne iras pro la pluvo''' Non vado per la pioggia. |
| − | ''' | + | '''POR''' = per nel senso di "a favore di", "con lo scopo di" '''Mi aĉetis libron por mia filo''' Ho comprato un libro per mio figlio '''Mi pagas por aĉeti aŭtomobilon''' Pago per comprare una macchina. |
| − | ''' | + | '''PRI''' = di, su, complemento di argomento '''Mi parolas pri la vetero''' Parlo del tempo. '''Cezaro verkis pri la milito en Gaŭlujo''' Cesare scrisse sulla guerra in Gallia |
| Linio 99: | Linio 144: | ||
| − | '''La Esperanto-movado'''[ seconda parte, '''dua parto'''] | + | '''La Esperanto-movado'''[seconda parte, '''dua parto'''] |
| − | |||
| − | La | + | La ekzisto de la interreto kaj de aliaj tutmondaj komunikiloj ne ŝanĝis la homan naturon. Ĉar homoj ŝatas renkonti homojn kun similaj interesoj, en multaj urboj de la mondo formiĝas lokaj Esperanto-kluboj. Post la reta kurso, la retaj lernantoj serĉas kaj ankaŭ mem organizas lokajn klubojn en sia urbo. Ili volas paroli Esperanton kun vivantaj homoj, ne nur kun sia komputilo. |
| − | La | + | La posta nivelo estas la naciaj organizaĵoj. Tra la mondo ekzistas pli ol 100 landaj asocioj, kiuj organizas renkontiĝojn, naciajn kongresojn kaj similajn kunvenojn, eldonas revuojn kaj distribuas librojn en Esperanto. La ĉefa tasko de la Landaj Asocioj estas informi pri Esperanto en la propra lingvo. |
| + | La parolantoj de Esperanto havas ankaŭ internaciajn organizaĵojn. La plej granda kaj grava estas Universala Esperanto-Asocio. UEA kunigas ĉiujn landajn asociojn kaj faras multajn aliajn aferojn: ĝi reprezentas la esperantistojn ĉe Unuiĝintaj Nacioj (UN) kaj Unesko, ĝi eldonas revuon kaj librojn, ĝi distribuas ĉiujn librojn aperintajn en Esperanto, ĝi organizas mondajn kongresojn. | ||
Nuna versio ekde 22:04, 20 Jun. 2022
- reiru al opera naturale e' ch'uom favella
- 1
OSSERVAZIONI GRAMMATICALI
L'esperanto razionalizza completamente i pronomi correlativi [chi, quale, quando, dove, ecc.]. In questo capitolo ne vediamo una meta':
kiu chi, il quale, quale
- kiu venis? chi e' venuto? kiu libro estas facila? quale libro e' facile?
kio che cosa, che, la qual cosa
- kio okazas? che succede?
kia di che tipo
- kian libron vi volas? che tipo di libro vuoi?
kies di chi
- kies aŭtomobilo ĝi estas? Di chi e' la macchina?
tiu quello/quella, colui
- ĉu tiu venis? quello e' venuto? ĉu tiu virino estas inteligenta? quella donna e' intelligente?
tio quella cosa, cio', quello (nel linguaggio parlato)
- kio okazas? che succede?
tia di tale tipo, cosi'
- tian libron mi ne volas un libro cosi', un libro di quel tipo non lo voglio
ties di quello
- ties aŭtomobilo estas rapida La macchina di quello/la sua macchina e' veloce
iu qualcuno, qualche
- ĉu iu venis? qualcuno e' venuto? iu libro estas facila qualche libro e' facile
io qualcosa
- io okazos succedera' qualcosa
ia di qualche tipo, qualsiasi
- ia kliento telefonis ha telefonato un cliente qualsiasi
ies di qualcuno
- ies telefono sonoras Suona il telefono di qualcuno
ĉiu ognuno, ogni
- ĉiu havas sian ombrelon ognuno ha il suo ombrello ĉiu libro estas utila ogni libro e' utile
ĉio ogni cosa, tutto
- ĉio estas enordo tutto e' a posto
ĉia di ogni tipo, qualsiasi
- ĉia skribilo taŭgas qualsiasi penna va bene/e' adatta
ĉies di ognuno
- kontrolu ĉies pasporton Controlla il passaporto di ognuno
neniu nessuno
- neniu havas sufiĉan monon nessuno ha abbastanza denaro neniu libro estas utila nessun libro e' utile
nenio niente
- nenio okazis non e' successo niente
nenia di nessun tipo
- nenia skribilo taŭgas nessuna penna/una penna di nessun tipo va bene/e' adatta
nenies di nessuno
- nenies lando terra di nessuno
- 2
PAROLE DA IMPARARE
A - parole del testo
kiu chi, il quale, quale
kio che cosa, che, la qual cosa
kia di che tipo
kies di chi
tiu quello/quella, colui
tio quella cosa, cio', quello (nel linguaggio parlato)
tia di tale tipo, cosi'
ties di quello
iu qualcuno, qualche
io qualcosa
ia di qualche tipo, qualsiasi
ies di qualcuno
ĉiu ognuno, ogni
ĉio ogni cosa, tutto
ĉia di ogni tipo, qualsiasi
ĉies di ognuno
neniu nessuno
nenio niente
nenia di nessun tipo
nenies di nessuno
ekzist-i esistere, ekzist-o esistenza
inter-ret-o la rete, internet
mond-o mondo tut-mond-a mondiale,globale
komunik-i comunicare komunik-il-o mezzi di comunicazione
ŝanĝ-i cambiare
ĉar poiche'
ŝxat-i amare apprezzare, usato cosi": Mi ŝatas kafon = Mi piace il caffe'
renkont-i incontrare renkont-iĝ-o incontro
nacia nazionali
organiz-i organizzare organiz-aĵ-o organizzazione
kun-ven-o convegno
el-don-i editare el-don-aĵ-o cosa edita, libro o rivista
ĉef-o capo ĉef-a principale
tasko compito
kunigas riunisce
afer-o cosa immateriale
Unuiĝintaj Nacioj Nazioni Unite, ONU
Unesko Unesco
B - parole speciali
-AR- = Indica un insieme di cose simili.
arb-o = albero arb-ar-o = foresta
vort-o = parola vort-ar-o = vocabolario
hom-o = persona hom-ar-o = gruppo di uomini, umanita'
-AN- = Indica il membro di una comunita'
urb-o = citta' urb-an-o cittadino
Pariz-o = Parigi pariz-an-o parigino
klub-o = circolo, club klub-an-o membro del circolo
-EJ-= Indica il luogo dove si fa qualcosa
lern-i = imparare lern-ej-o scuola
kuir-i = cucinare kuir-ej-o cucina
preĝ-i = pregare preĝ-ej-o chiesa
-END- = Indica una cosa da fare necessariamente
pag-end-a = da pagare
lern-end-a = da imparare
re-don-end-a = da ridare
PRO = per nel senso di "a causa di" Mi ne iras pro la pluvo Non vado per la pioggia.
POR = per nel senso di "a favore di", "con lo scopo di" Mi aĉetis libron por mia filo Ho comprato un libro per mio figlio Mi pagas por aĉeti aŭtomobilon Pago per comprare una macchina.
PRI = di, su, complemento di argomento Mi parolas pri la vetero Parlo del tempo. Cezaro verkis pri la milito en Gaŭlujo Cesare scrisse sulla guerra in Gallia
- 3
COSE DA LEGGERE
La Esperanto-movado[seconda parte, dua parto]
La ekzisto de la interreto kaj de aliaj tutmondaj komunikiloj ne ŝanĝis la homan naturon. Ĉar homoj ŝatas renkonti homojn kun similaj interesoj, en multaj urboj de la mondo formiĝas lokaj Esperanto-kluboj. Post la reta kurso, la retaj lernantoj serĉas kaj ankaŭ mem organizas lokajn klubojn en sia urbo. Ili volas paroli Esperanton kun vivantaj homoj, ne nur kun sia komputilo.
La posta nivelo estas la naciaj organizaĵoj. Tra la mondo ekzistas pli ol 100 landaj asocioj, kiuj organizas renkontiĝojn, naciajn kongresojn kaj similajn kunvenojn, eldonas revuojn kaj distribuas librojn en Esperanto. La ĉefa tasko de la Landaj Asocioj estas informi pri Esperanto en la propra lingvo.
La parolantoj de Esperanto havas ankaŭ internaciajn organizaĵojn. La plej granda kaj grava estas Universala Esperanto-Asocio. UEA kunigas ĉiujn landajn asociojn kaj faras multajn aliajn aferojn: ĝi reprezentas la esperantistojn ĉe Unuiĝintaj Nacioj (UN) kaj Unesko, ĝi eldonas revuon kaj librojn, ĝi distribuas ĉiujn librojn aperintajn en Esperanto, ĝi organizas mondajn kongresojn.
- 4
ESERCIZIO
Traducete in italiano con l'aiuto del vocabolario il testo "La Esperanto-movado"
