Ekzerco 1.2
- reiru al Ĉapitro 1-a
Ekzerco 1.2.
Bonvolu atente legi la ekzercon kaj la vortareton en la fino kaj poste bonvolu inventi 10 frazojn kun la radiko 'moŝt-' {Vidu sube antaŭ ol fari ĉi tiun ekzercon) kaj traduki al via lingvo la vortojn de 'Sano' ĝis la fino.
- Ni ĉiuj kunvenis, por priparoli tre gravan aferon; sed ni ne povis atingi ian rezultaton, kaj ni disiris.
― Malfeliĉo ofte kunigas la homojn, kaj feliĉo ofte disigas ilin.
― Mi disŝiris la leteron kaj disĵetis ĝiajn pecetojn en ĉiujn angulojn de la ĉambro.
― Li donis al mi monon, sed mi ĝin tuj redonis al li.
― Mi foriras, sed atendu min, ĉar mi baldaŭ revenos.
― La suno rebrilas en la klara akvo de la rivero.
― Mi diris al la reĝo: via reĝa moŝto, pardonu min!
― El la tri leteroj unu estis adresita: al Lia Episkopa Moŝto, Sinjoro N.; la dua: al Lia Grafa Moŝto, Sinjoro P.; la tria: al Lia Moŝto, Sinjoro D.
― La sufikso «um» ne havas difinitan signifon, kaj tial la (tre malmultajn) vortojn kun «um» oni devas lerni, kiel simplajn vortojn. Ekzemple: plenumi, kolumo, manumo.
― Mi volonte plenumis lian deziron.
― En malbona vetero oni povas facile malvarmumi.
― Sano, sana, sane, sani, sanu, saniga, saneco, sanilo, sanigi, saniĝi, sanejo, sanisto, sanulo, malsano, malsana, malsane, malsani, malsanulo, malsaniga, malsaniĝi, malsaneta, malsanema, malsanulejo, malsanulisto, malsanero, malsaneraro, sanigebla, sanigisto, sanigilo, resanigi, resaniĝanto, sanigilejo, sanigejo, malsanemulo, sanilaro, malsanaro, malsanulido, nesana, malsanado, sanulaĵo, malsaneco, malsanemeco, saniginda, sanilujo, sanigilujo, remalsano, remalsaniĝo, malsanulino, sanigista, sanigilista, sanilista, malsanulista k. t. p.
atingi atteindre | attain, reach | erlangen, erreichen | достигать | dosięgać.
rezultato résultat | result | Ergebniss | результатъ | rezultat.
ŝiri déchirer | tear, rend | reissen | рвать | rwać.
peco morceau | piece | Stück | кусокъ | kawał.
moŝto titre commun | universal title | allgemeiner Titel | общій титулъ | Mość.
episkopo évêque | bishop | Bischof | епископъ | biskup.
grafo comte | earl, count | Graf | графъ | hrabia.
difini définir, déterminer | define | bestimmen | опредѣлять | wyznaczać, określać.
ANTAŬ OL FARI LA EKZERCON PRI MOŜT-, BONVOLU LEGI ĈI TION:
Ekzemploj pri la uzo de la radiko moŝt- en ĉiuj formoj:
En la Fundamento:
moŝto titre commun | universal title | allgemeiner Titel | общій титулъ | Mość.
Alparolante homojn:
al reĝo oni diras: "Via reĝa moŝto, mi salutas vin!"
al reĝino oni diras: "Via reĝina moŝto, mi salutas vin!"
al princo oni diras: "Via princa moŝto, mi salutas vin!"
al kardinalo oni diras: "Via kardinala moŝto, mi salutas vin!"
al juĝisto oni diras: "Via juĝista moŝto, mi salutas vin!"
ktp.
Sed ankaŭ simple "Via moŝto, mi salutas vin" aŭ "Via moŝtino, mi salutas vin"
Parolante pri homoj:
Lia/ŝia reĝa/reĝina/princa/kardinala/juĝista moŝto ĵus foriris. aŭ simple Lia moŝto ĵus foriris.
En fabeloj oni povas ankaŭ diri:
"Via leona moŝto, ne manĝu min!"
Lia musa moŝto ŝtelis la tutan fromaĝon,
Aliaj formoj:
moŝtoj (= gravaj personoj) ne lernas Esperanton
moŝta (= tipa de grava persono) nia urbestro parolas kun ĉiuj civitanoj. Lia sinteno ne estas moŝta/moŝteca.
moŝte (= en maniero de grava persono) nia urbestro parolas kun ĉiuj civitanoj. Li ne sintenas moŝte/moŝtece.
moŝti (= agi kiel supereca persono) "Ne moŝtu, kiam vi alparolas min!"
moŝtulo (= grava persono) En tiu festo estis multaj moŝtuloj.
