http://bonalingvo.net/index.php?title=Vt:F2&feed=atom&action=historyVt:F2 - Historio de redaktoj2024-03-28T13:04:20ZRevizia historio por ĉi tiu paĝo en la vikioMediaWiki 1.25.2http://bonalingvo.net/index.php?title=Vt:F2&diff=857&oldid=prevRenato: Nova paĝo kun '* reiru al la bona vorto de la tago <hr> <br> <hr> <br> ''radiko:'' font-<br> ''baza vorto:'' ''' font-o '''<br> ''difino:'' Loko, kie venas akvo el tero; tio, el kio vena...'2016-05-03T16:26:20Z<p>Nova paĝo kun '* reiru al <a href="/index.php/La_bona_vorto_de_la_tago" title="La bona vorto de la tago">la bona vorto de la tago</a> <hr> <br> <hr> <br> ''radiko:'' font-<br> ''baza vorto:'' ''' font-o '''<br> ''difino:'' Loko, kie venas akvo el tero; tio, el kio vena...'</p>
<p><b>Nova paĝo</b></p><div>* reiru al [[la bona vorto de la tago]]<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' font-<br><br />
''baza vorto:'' ''' font-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Loko, kie venas akvo el tero; tio, el kio venas io; tio, de kio oni ekhavis informon; fonti: eliĝi el fonto. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La fonto sen-akv-iĝis. — Ni loĝas en fonto-riĉa regiono. — La akvo de ĉi tiu fonto estas trinkebla, ĉar ĝi estas pura. — Fonto el varma kaj minerala akvo, uzata por kuracado, nomiĝas kuraca fonto. — Suno estas fonto de lumo (lum-fonto). — Brul-gaso kaj nafto estas fontoj de energio (energi-fontoj). — La fonto-serĉisto trovis la bonan lokon por konstrui la fontanon. — Mi dubas, ke tia verko povas fonti el la cerbo de moderna homo. <br><br />
<br />
''angle:'' a source, a spring, a fountain <br><br />
''ĉine:'' 泉,来源 <br><br />
''france:'' (une) source, fontaine ; '''~i''' = sourdre, émaner; '''~serĉ-isto''' = (un) sourcier. <br><br />
''germane:'' Quelle, Ursprung <br><br />
''hispane:'' fuente; origen <br><br />
''hungare:'' forrás <br><br />
''portugale:'' fonte, nascente; origem; '''~i''' = brotar (de fonte), manar; originar-se, provir <br><br />
''ruse:'' источник, родник, ключ; '''~i''' = бить ключом, проистекать; '''~а''' = родниковый, ключевой <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fontan-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fontan-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Instalaĵo kun elŝprucanta akvo. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Foje fontanoj estas tre ornamitaj. — En nia urbo estas belaj fontanoj ornamitaj per statuoj. — En kelkaj urboj ekzistas malgrandaj fontanoj en ĉiuj stratoj.<br><br />
<br />
''angle:'' a fountain <br><br />
''ĉine:'' 人工喷泉,喷水池 <br><br />
''france:'' (une) fontaine, (un) jet d'eau. <br><br />
''germane:'' Springbrunnen, Fontäne <br><br />
''hispane:'' fuente (contrucción con tubos de la cual brota algún líquido) <br><br />
''hungare:'' szökőkút <br><br />
''portugale:'' chafariz <br><br />
''ruse:'' фонтан; '''~i''' = фонтанировать, бить фонтаном; '''~а''' = фонтанный <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' for<br><br />
''baza vorto:'' '''for '''<br><br />
<br />
''difino:'' Al malproksima loko (iri for aŭ foriri, ĵeti for aŭ forĵeti); ne (plu) ĉi tie (esti for); ''fore'' = malproksime. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' For de la okuloj, for de la koro. — Ĉiu espero estas for. — Neniu patrino forirus kaj forlasus siajn junajn idojn. — La fratino staris jam kelkajn paŝojn for de ŝi. — Mi devas vivi for de la gepatroj kaj de la gefratoj. — Li loĝas en fora angulo de la norda regiono. — Mi loĝas pli fore. — Ili diskuris foren kaj hodiaŭ ankoraŭ forestas. — Multaj ĉagrenoj kaj suferoj povus esti forigataj, se homoj kondutus pli home. <br><br />
<br />
''angle:'' (far) away <br><br />
''ĉine:'' 往远处;fora远 <br><br />
''france:'' loin, au loin ; '''~a''' = lointain(e) ; '''~e''' = au loin, au delà; '''~iri''' = partir; '''~lasi''' = abandonner; '''~esti''' = être absent; '''~igi''' = éloigner, débarasser de, supprimer. <br><br />
''germane:'' weg, entfernt (von) <br><br />
''hispane:'' preposición de lejanía <br><br />
''hungare:'' el, távol, tova <br><br />
''portugale:'' longe, para longe; '''~!''' = fora! rua! abaixo!; '''~a''' = distante, longínquo; '''~e''' = a longa distância, longe; '''~en''' = para longe; '''~aĵo''', '''~ejo''' = lugar distante; '''~igi''' = afastar; eliminar; '''~aĉeti''' = açambarcar; '''~esti''' = estar ausente; '''~iĝi, iri''' = partir, ir embora; '''~ĵeti''' = jogar fora; '''~kuri''' = fugir; '''~lasi''' = abandonar; '''~manĝi''' = devorar; '''~pasi''' = decorrer, passar (tempo); morrer, falecer; '''~porti''' = levar embora; '''~preni''' = tirar, tomar, arrancar; '''~tranĉi''' = amputar; '''~uzi''' = desperdiçar <br><br />
''ruse:'' прочь, вон, долой; '''~i''' = быть далёким, быть вдалеке; '''~о''' = даль; '''~а''' = далёкий, дальний, отдалённый; '''~е''' = далеко, вдалеке, вдали <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' forges-<br><br />
''baza vorto:'' ''' forges-i '''<br><br />
<br />
''difino:'' Ne memori; perdi el memoro; ne pripensi. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Forgesi la pasintan malfeliĉon, instruon, ies nomon, rendevuon. — Ne forgesu min. — Oni facile forgesas la ricevitajn bonfarojn. — Mi forgesis hejme la monujon. — Neforgesebla amiko ĵus transloĝiĝis. — Tio estas forgesejo. <br><br />
<br />
''angle:'' to forget <br><br />
''ĉine:'' 忘记 <br><br />
''france:'' oublier ; '''~o''' = (un) oubli; '''~ema''' = oublieux(-euse); '''ne~ebla''' = inoubliable; '''~ejo''' = (une) oubliette. <br><br />
''germane:'' vergessen <br><br />
''hispane:'' olvidar <br><br />
''hungare:'' elfelejt <br><br />
''portugale:'' esquecer, olvidar; '''~o''' = esquecimento, olvido; '''~ema''' = esquecido; '''ne~ebla''' = inesquecível <br><br />
''ruse:'' забывать, забыть, позабыть; '''~о''' = забвение <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' form-<br><br />
''baza vorto:'' '''form-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Videbla, palpebla ekstera aspekto (bela, taŭga, kvadrata, ronda, anguleca kaj tile plu); ''formi'' = doni formon; konsistigi; ''form(uj)o'' = en kio io mola ekhavas formon. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Al mi ne plaĉas la formo de ĉi tiu meblo. — La frato okupiĝis pri la formado de la vazo. — En la komenco la tero estis senforma kaj dezerta. — Ĉio transformiĝas po iomete en la mondo. — Tie ni vidis diversformajn montojn. — Ŝi estis belforma kaj belvizaĝa. — "-ĉj-" kaj "-nj-" kreas kares-formojn de nomoj. — La ardanta metalo fluis en la formujon. — Mi bezonos formujon por fari la kukon. — La formo de la registaro ŝanĝiĝis. — Li formis ĉi tiun societon. — La societo formiĝis en la jaro 2000-a. — Subite nia gaja festo aliformiĝis en ardajn disputojn. — La akto estis redaktita en leĝa formo. — Espereble oni akceptos la reformojn. — La verkisto donis originalan formon al tia banala temo. <br><br />
<br />
''angle:'' shape, form, format <br><br />
''ĉine:'' ①外形,形状,样子;②【技】=formujo:模子,阴模;③形式;④方式 <br><br />
''france:'' (une) forme ; '''-a''' = formel(le) ; '''sen~a''' = informe, chaotique; '''-i''' = former; '''~ad-o''' = (une, la) formation; '''~iĝi''' = prendre forme, se former; '''trans~i''' = transformer. <br><br />
''germane:'' Form <br><br />
''hispane:'' forma <br><br />
''hungare:'' forma, alak <br><br />
''portugale:'' forma, feitio; '''~i''' = formar; '''~ado''' = formação; '''~iĝi''' = formar-se, tomar forma; '''~ujo''' = forma (utensílio); '''ali~iĝi''' = tomar outra forma; '''de~i''' = deformar <br><br />
''ruse:'' форма; '''~i''' = (с)формировать, образовывать <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fort-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fort-a '''<br><br />
<br />
''difino:'' Tre kapabla por puŝi, tiri, levi, rezisti; posedanta siajn ecojn en granda grado. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Forta homo, luktisto, nacio, motoro, registaro. —— Kontraŭ forta mano la leĝo estas vana. — Forta sento, kolero, intereso, bezono, dozo, fulmotondro, streko, profito, utilo, diferenco. — Forte ĝoji, dubi, deziri, voli, sin amuzi. — Kiu havas forton, havas rajton. — Ĉiuj vortoj estas malfortaj. — Li havis la strangan malfortaĵon, ke li ne povis labori longe. — La entuziasmo malfortiĝas. — Perforto estas uzo de fizika forto por trudi sian volon. <br><br />
<br />
''angle:'' strong <br><br />
''ĉine:'' 强 <br><br />
''france:'' fort(e), solide; '''~o''' = (une, la) force; '''~e''' = fortement; '''~i''' = être fort, solide; '''mal~a''' = faible; '''mal~igi''' = affaiblir ; '''ne~a''' = frêle, fragile; '''per~o''' = (une, la) violence.<br><br />
''germane:'' kräftig(e,r,s), stark(e,r,s) <br><br />
''hispane:'' fuerte <br><br />
''hungare:'' erős <br><br />
''portugale:'' forte, potente, vigoroso; '''~o, ~eco''' = força; '''~e''' = fortemente, com força; '''~igi''' = fortificar, fortalecer; '''~ulo''' = fortão; '''per~e''' = à força; '''per~i''' = violentar; '''mal~a''' = fraco <br><br />
''ruse:'' сильный, крепкий; '''~о''' = сила; '''~е''' = сильно, крепко <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fot-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fot-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Bildo farita per aparato, kiu reproduktas la realon, fotografaĵo. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Mi volis foti la tiean barilon, sed policisto malpermesis tion. — Oni laŭplaĉe kunmetas fotojn, muzikon, tekston, fonon, kolorojn. — La romano estas kvazaŭ foto-bildo (foto) de la tiamaj socioj. — Sur la foto mi gluiĝis al la patrino kaj estis iom timema pro la fotisto kaŝita malantaŭ la nigra tolo de la fotilo. — Se vi havas bonan fotoaparaton, ni iros al la urbodomo. <br><br />
<br />
''angle:'' a photo; '''~i''' = to take a photo <br><br />
''ĉine:'' foto相片; foti照相 <br><br />
''france:'' (une) photo(graphie) ; '''~a''' = photographique; '''~i''' = photographier; '''~isto''' = (un) photographe; '''~ilo''' = (un) appareil photo(graphique).<br><br />
''germane:'' Foto, '''-i''' fotografieren <br><br />
''hispane:'' foto; fotografía <br><br />
''hungare:'' fotó <br><br />
''portugale:'' fotografia; '''~i''' = fotografar; '''~ilo''' = máquina fotográfica; '''~isto''' = fotógrafo; '''~libro''' = livro de fotos, álbum; '''strat~isto''' = fotógrafo ambulante <br><br />
''ruse:'' фотография; '''~i''' = (с)фотографировать, снимать фотоаппаратом <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' franc-<br><br />
''baza vorto:'' ''' franc-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Civitano de Francujo. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Francoj loĝantaj en Francujo estas multaj milionoj. — La franca muziko estas tre konata en la mondo. — Kvankam francino ŝi preskaŭ neniam loĝas en Francujo. — Multaj francoj kaj nefrancoj loĝas en la ĉef-urbo, Parizo. <br><br />
<br />
''angle:'' a Frenchman, a French person <br><br />
''ĉine:'' 法国人 <br><br />
''france:'' (un) Français ; '''~in-o''' = (une) Française; '''~a''' = français(e); '''~igi''' = franciser. <br><br />
''germane:'' Franzose <br><br />
''hispane:'' francés (un francés) <br><br />
''hungare:'' francia <br><br />
''portugale:'' francês (povo); '''~a''' = francês (relativo ao povo francês ou à língua francesa); '''~ujo''' = França <br><br />
''ruse:'' француз <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' frank-<br><br />
''baza vorto:'' '''frank-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Malnova mon-unuo de Francujo kaj kelkaj aliaj landoj. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Franko ne plu estas uzata ĉe ni. — Mi havas du-frankan moneron. <br><br />
<br />
''angle:'' a franc (currency) <br><br />
''ĉine:'' 法朗(法国货币单位);法兰克人 <br><br />
''france:'' (un) franc (argent). <br><br />
''germane:'' Franc, Franken (Zahlungsmittel) <br><br />
''hispane:'' franco (moneda) <br><br />
''hungare:'' frank <br><br />
''portugale:'' franco (moeda) <br><br />
''ruse:'' 1) франк (денежная единица), 2) франк (представитель древней народности) <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' frap-<br><br />
''baza vorto:'' ''' frap-i '''<br><br />
<br />
''difino:'' Subite kaj forte tuŝi per mano aŭ per io alia. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Frapi iun per bastono. — Esti frapita de la fulmo. — Frapi vazon por ĝin rompi; frapi al si la kapon, la ventron. — Li frapis la birdon sur la bekon. — Li uzis la pordofrapilon trifoje kaj atendis esperante, ke iu malfermos. — Oni aŭdis tri frapojn sur la muro. — Senpacience li frapetis sur la tablon per la fingroj. <br><br />
<br />
''angle:'' to knock, tap, strike, hit <br><br />
''ĉine:'' 拍,敲 <br><br />
''france:'' frapper, heurter, taper ; '''~o''' = (un) coup, (une) tappe, frappe; '''~ita''' = frappé(e), tapé(e); '''~ilo''' = (un) battant, heurtoir; '''~eti''' = tapoter; '''vang~o''' = (une) gifle. <br><br />
''germane:'' schlagen, klopfen <br><br />
''hispane:'' golpear <br><br />
''hungare:'' üt, ver <br><br />
''portugale:'' bater, golpear; '''~o''' = golpe, batida, pancada; '''~a, ~anta''' = tocante, palpitante; '''okul~a''' = que chama a atenção, conspícuo; '''pordo~ilo''' = aldraba; '''sun~o''' = insolação; '''vango~o''' = bofetada; <br><br />
''ruse:'' стучать, ударять, бить, хлопать; '''~о''' = удар, стук <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' frat-<br><br />
''baza vorto:'' '''frat-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Vira ido de la samaj gepatroj (rilate al alia ido). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Miaj fratoj havis hodiaŭ gastojn. — Mensogo kaj ŝtelo estas du fratoj. — Frata amo estas tre forta. — Mia fratino estas tre bela knabino. — Bofrato estas la frato de la edzino rilate al la edzo. — Bofratino estas la fratino de la edzino rilate al la edzo. — Mi havas multajn gefratojn: tri fratojn kaj tri fratinojn. — Rilatu al la malriĉuloj frate. <br><br />
<br />
''angle:'' brother <br><br />
''ĉine:'' 兄弟 <br><br />
''france:'' (un) frère ; '''~in-o''' = (une) sœur; '''~a''' = fraternel(le) ; '''~-e''' = fraternellement; '''bo~in-o''' = (une) belle-sœur; '''ge~o-j''' = (des) frères et sœurs; '''du-on~o''' =(un) demi-frère; '''fra/ĉjo''' = frérot. <br><br />
''germane:'' Bruder <br><br />
''hispane:'' hermano <br><br />
''hungare:'' fivér <br><br />
''portugale:'' irmão; '''~ino''' = irmã; '''ge~oj''' = irmãos e irmãs; '''fraĉjo''' = mano; '''duon~o''' = meio-irmão <br><br />
''ruse:'' брат; '''~а''' = братнин, братский; '''~е''' = по-братски <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fraŭl-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fraŭl-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Viro ne (jam) edziĝinta. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Fraŭloj ankoraŭ ne trovis edzinon. — Fraŭloj ĉirkaŭadis ankaŭ tie ĉi la amindan kaj riĉan fraŭlinon.— Fraŭlino estas ne edziniĝinta virino. <br><br />
<br />
''angle:'' a batchelor, a single man <br><br />
''ĉine:'' 未婚男士;fraŭlino未婚女子,小姐 <br><br />
''france:'' (un) jeune homme, célibataire; '''~in-o''' = (une) demoiselle; '''~a''' = célibataire. <br><br />
''germane:'' Junggeselle <br><br />
''hispane:'' joven; soltero <br><br />
''hungare:'' legény <br><br />
''portugale:'' homem solteiro, solteirão; '''~eco''' = celibato; '''~ino''' = mulher solteira; senhorita <br><br />
''ruse:'' холостяк, неженатый; '''~а''' = холостяцкий <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fraz-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fraz-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Vortoj kune farantaj eldiron ("Li sidis tie, kiam ŝi eniris kaj mi salutis ŝin." kaj "Jen mi!" estas frazoj). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Simpla frazo konsistas el ununura propozicio. — Malsimpla frazo estas plur-propozicia. — Tiu frazo estas tro longa kaj ne klara. — Tiu vorto estas subjekto de la frazo. — Frazaro estas libro kun modelaj antaŭ-pretaj frazoj. — Ni starigas konkurson por trovi trafan frapfrazon de la organizaĵo de la junaj esperantistoj. <br><br />
<br />
''angle:'' a sentence, a statement, an expression, a phrase <br><br />
''ĉine:'' 句子 <br><br />
''france:'' (une) phrase; '''~aro''' = (un) recueil de phrases; '''frap~o''' = (un) slogan; '''ĉirkaŭ~o''' (une) périphrase. <br><br />
''germane:'' Satz (das sprachliche Gebilde) <br><br />
''hispane:'' frase <br><br />
''hungare:'' mondat <br><br />
''portugale:'' frase, proposição; '''ĉirkaŭ~o''' = circunlóquio, perífrase <br><br />
''ruse:'' фраза <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' frenez-<br><br />
''baza vorto:'' '''frenez-a '''<br><br />
<br />
''difino:'' Perdinta la prudenton; mense malsana. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Ŝi estas en frenezulejo, ĉar ŝi estas freneza. — Tiu ĉi konstruaĵo estas malsanulejo por frenezuloj. — Li estis freneza pro ĵaluzo. — Li atingis tian gradon de frenezeco, ke li volis mortigi sin. — Ŝi estas frenezeta (ne tute prudenta). — La kolero frenezigis min. — Vi tute freneziĝis! — Li iom drinkis kaj komencis frenezumi. — Li ĉiam montris sian frenezan amon. — Tio, kion vi diris, estas frenezaĵo! <br><br />
<br />
''angle:'' crazy, mad <br><br />
''ĉine:'' 疯狂的 <br><br />
''france:'' fou(-olle), dément(e) ; '''~i''' = être fou, disjoncter ; '''~o''', '''aĵo''' = (une) folie, démence ; '''~e''' = frénétiquement; '''~ulo''' = (un) fou, dément; '''~ec-o''' =(une, la) folie; '''~iĝi''' = s'affoler, perdre les pédales; '''~um-i''' = faire le fou, se déchaîner. <br><br />
''germane:'' wahnsinnig(e,r,s), verrückt(e,r,s) <br><br />
''hispane:'' loco <br><br />
''hungare:'' őrült, bolond <br><br />
''portugale:'' doido, louco, maluco;''' ~o, ~eco''' = loucura; '''~aĵo''' = maluquice; '''~eta''' = aloucado; '''~igi''' = enlouquecer (tornar louco); '''~iĝi''' = enlouquecer (ficar louco); '''~ulo''' = louco (indivíduo); '''~ulejo''' = hospício, manicômio <br><br />
''ruse:'' безумный, сумасшедший, умалишённый; '''~i''' = безумствовать, сумасшествовать; '''~о''' = безумие, сумасшествие; '''~е''' = безумно <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fromaĝ-<br><br />
''baza vorto:'' '''fromaĝ-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Firmigita (parte senlikvigita) produkto el lakto. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Mi ne ŝatas manĝi fromaĝon. — Ĉi tiu kuko ŝajnas iom tro fromaĝa. — En nia lando ekzistas kaj ŝafa kaj bovina fromaĝo. — Fromaĝon oni faras en kamparaj bien-domoj kaj ankaŭ en fabrikoj. — La fromaĝisto kunportas la lakton en sian fromaĝejon. <br><br />
<br />
''angle:'' cheese <br><br />
''ĉine:'' 奶酪 <br><br />
''france:'' (un) fromage ; '''~a''' = fromager(-ère); '''~ejo''' = (une) fromagerie; '''~isto''' = (un) fromager. <br><br />
''germane:'' Käse <br><br />
''hispane:'' queso <br><br />
''hungare:'' sajt <br><br />
''portugale:'' queijo; '''~isto''' = queijeiro; '''~ejo''' = queijaria; '''~ujo''' = queijeira (recipiente) <br><br />
''ruse:'' сыр; '''~i''' = сдобрить сыром, добавить сыр; '''~а''' = сырный <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fru-<br><br />
''baza vorto:'' '''fru-a '''<br><br />
<br />
''difino:'' Antaŭ la kutima aŭ fiksita tempo; je la komenco. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' En frua mateno/frumatene ni ekiru al la laboro. — Kiu pli frue venas, pli bonan lokon prenas. — Via horloĝo fruas. — Pli aŭ malpli frue lingvo internacia nepre estos enkondukita. — Ĉi-jare fruas la printempo. — En la malfrua nokto (malfrue en la nokto). — Pardonu, ke mi malfruas. — La malbona vetero malfruigis la rikoltojn. <br><br />
<br />
''angle:'' early <br><br />
''ĉine:'' 早 <br><br />
''france:'' matinal(e), précoce ; '''~e''' = de bonne heure, tôt ; '''~maten-e''' = de bon matin; '''~i''' = être précoce, avancer; '''mal~e''' = tard, tardivement; '''mal~i''' = être en retard; '''mal~igi''' = retarder. <br><br />
''germane:'' früh(e,r,s), zeitig(e,r,s) <br><br />
''hispane:'' temprano <br><br />
''hungare:'' korai <br><br />
''portugale:'' prematuro, precoce; que ocorre cedo; '''~e''' = cedo; '''~mateno''' = madrugada; '''~naskito''' = bebê prematuro <br><br />
''ruse:'' ранний; '''~i''' = спешить; '''~е''' = рано <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' frukt- <br />
<br><br />
''baza vorto:'' '''frukt-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Parto de planto, kiu enhavas semojn. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Citrono, pomo, oranĝo, vinbero estas fruktoj. — Laŭ la frukto oni arbon ekkonas. — Lernado ne restas sen fruktoj, ĝi estas fruktodona. — Ĉu mizero estas frukto de mallaboremo. — Tiuj fruktarboj produktas bonajn pomojn. — Ŝi bone fruktigis siajn aferojn.<br><br />
<br />
''angle:'' fruit <br><br />
''ĉine:'' 菓实 <br><br />
''france:'' (un) fruit ; '''~a''', '''~odon-a''' = fructueux(-euse), fécond(e) ; '''~i''' = porter des fruits, être fructueux; '''~arbo''' = (un) arbre fruitier; '''~igi''' = fructifier. <br><br />
''germane:'' Frucht, Obst <br><br />
''hispane:'' fruta; fruto <br><br />
''hungare:'' gyümölcs <br><br />
''portugale:'' fruta, fruto; '''~i''' = frutificar; '''~oĝardeno''' = pomar; '''~odona''' = frutífero, fecundo;'''~ujo''' = árvore frutífera; fruteira (utensílio) <br><br />
''ruse:'' фрукт, плод; '''~i''' = плодоносить '''~а''' = плодовый, фруктовый <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fundament-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fundament-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Masonaĵo en tero kiel bazo de konstruaĵo; la firma bazo de io; Fundamento: bazo de Esperanto (1905). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La domo ankoraŭ ne estas konstruita - estas nur fundamento. — Detruita ĝis la fundo de la fundamento. — Ĉiuj ĉeestantoj metis fundamentajn ŝtonojn. — La konstruaĵo estas bone fundamentita. — Tradicio kaj interkonsento estas la fundamentoj de ĉiu lingvo. — Verŝajne ĉiu esperantisto scias pri la netuŝebleco de la Fundamento. — Viaj proponoj estas senfundamentaj kaj ni ne povas ilin akcepti. <br><br />
<br />
''angle:'' foundation <br><br />
''ĉine:'' 基础 <br><br />
''france:'' (un, le) fondement ; '''~a''' = fondamental(e) ; '''~e''' = fondamentalement; '''~i''' = poser les fondements, les fondations. <br><br />
''germane:'' Grundlage, Fundament <br><br />
''hispane:'' fundamento <br><br />
''hungare:'' alap, fundamentum <br><br />
''portugale:'' alicerce, fundamento; '''~a''' = fundamental; '''~i''' = fundamentar, basear; '''~iĝi''' = fundamentar-se, basear-se <br><br />
''ruse:'' фундамент, основание, основа; '''~i''' = возводить (закладывать) фундамент, основание, основу; '''~а''' = фундаментальный, основной, основательный <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' funkci-<br><br />
''baza vorto:'' ''' funkci-o '''<br><br />
<br />
''difino:'' Servo, laboro, agado, kiun iu (aŭ io) faru (la funkcio de kelnero estas alporti manĝaĵojn kaj trinkaĵojn; la funkcio de kasisto estas enkasigi pagojn; la funkcio de la nazo estas spiri kaj flari; la funkcio de horloĝo estas montri la (ĝustan) horon); ''funkcii'' = plenumi funkcion; agi laŭ sia funkcio. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Nia kasisto ne plenumas siajn funkciojn. — Li estas funkciulo de nia Esperanto-grupo. — Esperanto bonege plenumas ĉiujn funkciojn, kiujn ni povas postuli de la internacia lingvo. — Hodiaŭ estas dimanĉo kaj vendejoj ne funkcias. — La banko ĉesigis sian funkciadon. — Mi ne sukcesis funkciigi la komputilon. — La motoro finfine ekfunkciis, kvankam mi nenion faris por ekfunkciigi ĝin. — Oni postulis la malfunkciadon de ĉiuj elektrostacioj. — La horloĝo misfunkcias. — La nova versio de la programo havas aldonajn funkciojn. <br><br />
<br />
''angle:'' a function <br><br />
''ĉine:'' 职能,作用,函数 <br><br />
''france:'' (une) fonction ; '''~a''' = de fonction(nement) ; '''~i''' = fonctionner; '''~ad-o''' = (un,le) fonctionnement; '''~igi''' = faire fonctionner; '''ek~i''' = démarrer; '''mal~i''' = mise à l'arrêt; '''mis~i''' = mal fonctionner. <br><br />
''germane:'' Funktion, Wirkungsweise <br><br />
''hispane:'' función <br><br />
''hungare:'' funkció <br><br />
''portugale:'' função; '''~i''' = funcionar; '''~ado''' = funcionamento; '''~igi''' = fazer funcionar; '''~isto, ~ulo''' = funcionário; '''laŭ~a''' = funcional; '''mal~o''' = pane, enguiço <br><br />
''ruse:'' функция; '''~i''' = функционировать, работать; '''~а''' = функциональный <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko:'' fuŝ-<br><br />
''baza vorto:'' ''' fuŝ-i '''<br><br />
<br />
''difino:'' Malbonigi ion aŭ malbone fari ion, pro senzorgeco (laŭvola aŭ ne laŭvola). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La tajloro fuŝis mian veston. — La lernanto fuŝis sian taskon. — La tuta urbo parolos pri ilia mis-faro, pri tiu gravega fuŝo. — Ni sukcesis preskaŭ tute detrui la fuŝan agadon de niaj malamikoj. — Tia libro estas nur fuŝaĵo. — Ŝi ne devas vivi kun fuŝulo. — Fuŝkuiristo estas kuiristo, kiu kuiras malbone.<br><br />
<br />
''angle:'' to mess up, to botch <br><br />
''ĉine:'' 弄糟,拙劣的做 <br><br />
''france:'' bousiller, gâcher, gâter, bacler ; '''~a''' = baclé(e), massacré(e), foutu(e) ; '''~e''' = en gâchant, bousillant; '''~ulo''' = (un) gâcheur, bousilleur; '''~aĵo''' = (une) malfaçon, (un) travail en dépit du bon sens. <br><br />
''germane:'' (ver)pfuschen <br><br />
''hispane:'' estropear <br><br />
''hungare:'' fuserál <br><br />
''portugale:'' fazer trapalhada, estragar; '''~a''' = mal feito; '''~aĵo''' = trapalhada; coisa mal feita; '''~isto, ~ulo''' = trapalhão, desajeitado <br><br />
''ruse:'' (с)делать небрежно, (с)халтурить; '''~а''' = сделанный небрежно, халтурный; '''~е''' = небрежно, халтурно <br></div>Renato