Vt: I

El La bona lingvo
Iri al: navigado, serĉi




radiko: -i
baza vorto: -i

difino: Kiel finaĵo ĝi montras agon aŭ staton en verbo sen indiko pri tempo aŭ pri aganto; kant-i --> kanti - ŝi kantas bele; bicikl-o --> bicikli - mi biciklis al la urbo; kontent-a --> kontenti - mi tre kontentas pri tio; adiaŭ --> adiaŭi - li adiaŭis min en la stacidomo; ĉirkaŭ --> ĉirkaŭi - ili tute ĉirkaŭis min;...)

ekzemploj: Mi ŝatas kanti. - Li volas salti. - Ŝi povas naĝi. - Li kutimas pagi kontante. - Estas bone, atendi iom. - Estas necese, sufiĉe dormi. - Bonvolu eniri. - Tempo por manĝi. - Ĉi tie estas loko por dormi.

angle: This is the code for a verb in its basic dictionary form, which the grammarians call the infinitive. Ridi (to laugh) is the basic form of the verb, which can then be altered to indicate time, such as mi ridas (I laugh), mi ridis (I laughed).
ĉine: 动词基本形的后缀,表示动作或状态:li volas salti.他想跳;li povas naĝi.他会游泳;li kutimas pagi kontante.他习惯付现金;sufice dormi estas necese.睡眠足够很有必要;tempo por manĝi吃饭的时间;loko por dormi睡觉的地方。(又biciklo为自行车,bicikli为骑自行车,mi biciklis al la urbo.我骑自行车到城市;kontenta 满足:kontenti感到满足,mi tre kontentas pri tio.我对此感到满足;adiaŭ 再见,adiaŭi说再见,道别 li adiaŭis min en la stacidomo.他在车站向我道别;cirkaŭ 周围,周边,cirkaŭi在周围,环绕,围 
france: se manifester par, comme terminaison montre une action ou un état, un verbe à l'infinitif. kant~: se manifester par - chanter = chanter; bicikl~: se manifester par - vélo = faire du vélo; kontent~: se manifester par - content(e) = être content(e); ĉirkaŭ~: se manifester par - autour de = entourer.
germane: Die Endung kenzeichnet den Infinitiv (die Grundform) aller Verben (Tätigkeitswörter).
hispane: terminación de todos los verbos en infinitivo ej: plor~ = llorar; manĝ~ = comer; ir~ = ir.
hungare: A főnévi igenév végződése.
portugale: terminação verbal, chamada infinitivo, que não especifica o tempo ou modo
ruse: окончание инфинитива (неопределённой формы глагола) (например: mi ŝatas kant~ = я люблю петь; ŝi povas naĝ~ = она может плавать)



radiko: ia
baza vorto: ia

difino: De nedifinita (aŭ ne menciata) speco; iuspeca.

ekzemploj: Tie mi sentis min ia fremdulo. — Tie ĉi estas ia kaŝita afero. — Lia artikolo estas nur ia kolekto de kalumnioj. — Ni ne estas iaj teoriaj fantaziuloj. — La dramo okazis en ia urbeto de Italujo. — La esperantistoj agadis la tutan tempon preskaŭ tute sen iaj materialaj rimedoj. — Mi estas taksata sen ia eĉ plej malgranda dubo kiel monstro, venenisto, murdisto.

angle: some type of, some kind of
ĉine: 某某(不定的),某种
france: un, une espèce de, quelque sorte; sen ~j = sans les moindres; ~ ajn = de n'importe quelle sorte.
germane: irgendein(e,r,s)(Tabellwort)
hispane: de algún tipo, de cierta especie o cualidad.
hungare: valamilyen
portugale: de algum tipo ou qualidade; ~ ajn = de algum tipo (não importa qual); ~maniere = de algum modo
ruse: какой-то, какой-нибудь


radiko: ial
baza vorto: ial

difino: Pro iu kaŭzo aŭ motivo.

ekzemploj: Strange, la mondo ial rigardas nin senkonfide. — Niaj leteroj ial ne estas alvenintaj. — Li ial volas foriri nun. — Mi ne konas la kialon, sed ŝi ial ne volis akcepti la inviton.

angle: for some reason
ĉine: 某某事的,某原因的,因为某种缘固
france: pour quelque raison, pour une raison, je ne sais pourquoi; ~ ajn = pour n'importe quelle raison.
germane: aus irgendeinem Grund (Tabellwort)
hispane: por alguna causa, por alguna razón
hungare: valahogyan
portugale: por alguma causa ou motivo; ~ ajn = por alguma razão (não importa qual)
ruse: почему-то


radiko: iam
baza vorto: iam

difino: En nedifinita (aŭ ne menciita) tempo; ne nun.

ekzemploj: Estis iam reĝo. — Iam vivis leonoj en Eŭropo. — Iam ni estis amikoj, sed lia konduto fremdigis lin al mi. — Mi ne povas esperi, ke li iam sukcesos. — Iam mi faros ĝin, sed mi ne scias kiam. — Li al neniu helpis iam. — Nia iama forto nun malaperis.

angle: at some point, at some time, ever
ĉine: 某时的,曾经,以前的
france: une fois, un jour, à quelque moment, jadis; ~a = d'autrefois, de jadis; ~ ajn = n'importe quand.
germane: irgendwann (Tabellwort)
hispane: alguna vez, en algún tiempo
hungare: valamikor
portugale: em algum tempo, certa vez; ~a = que aconteceu ou existiu certa vez; ~ ajn = certa vez (não importa quando)
ruse: когда-то, когда-нибудь


radiko: ide-
baza vorto: ide-o

difino: Abstrakta koncepto de la spirito pri objektoj aŭ ecoj; pensaĵo, komprenaĵo:

ekzemploj: Vi faris al vi malĝustan ideon pri tio. — Li vivas en la idea mondo. — Min kaptis la ideo de Esperanto, kaj pro tio mi eklernis ĉi tiun lingvon. — Esperantistoj ofte salutas sin per la vorto "samideano". — Nur parto de samideanaro kolektiĝis en la kongreso. — Mi havas nenian ideon pri tiu arto. — Bona ideo venas post la pereo. — Peco da pano estas pli valora ol grandaj idearoj.

angle: idea
ĉine: 理念,主意,念头
france: (une) idée ; ~a = idéal(e), en idée; ~a = en idée, idéal(e) (non réel(le)); ~aro = les pidées, la pensée; sam~ano = (un) partisan de la même idée.
germane: Idee
hispane: idea
hungare: ötlet, eszme
portugale: ideia; ~a = ideal (sem existência concreta); ~aro = ideário; ~igi = idealizar, imaginar (criar uma ideia); interna ~o = ideia interna (do Esperanto)
ruse: идея, понятие, представление, замысел; = идейный


radiko: ie
baza vorto: ie

difino: En nedifinita (aŭ ne menciita) loko.

ekzemploj: Mi iam rekontis vin ie, sed mi ne plu memoras kie. — Ni iros ien en la montaro por ekskursi. — Ni revidiĝos iam, ie. — Ie en Germanujo vivas mia iama amiko.

angle: somewhere
ĉine: 某处,在某地方
france: quelque part; ~n = quelque part (en s'y rendant), vers quelque endroit; ~ ajn = n'importe où.
germane: irgendwo (Tabellwort)
hispane: en algún lugar, en algún sitio
hungare: valahol
portugale: nalgum lugar, algures ~n = para algum lugar; ~ ajn = não importa onde
ruse: где-то, где-нибудь, где-либо


radiko: iel
baza vorto: iel

difino: En iu maniero, iumaniere; en iu grado, iugrade.

ekzemploj: Ĉu mi povas iel helpi al vi? — Neniu havas la rajton iel tuŝi vin. — Kiel vi sukcesis fari tion? Iel! — Iel finfine la letero alvenis.


angle: somehow, in some manner, in some way
ĉine: 用某种方法,iel ajn一种方式
france: de quelque manière, un peu (à propos de qualité); ~ ajn = n'importe comment.
germane: auf irgendeine Art und Weise (Tabellwort)
hispane: de algún modo, de alguna manera
hungare: valahogyan, valamiképp, valami módon
portugale: de algum modo; ~ ajn = não importa como
ruse: как-то, как-нибудь, как-либо


radiko: ies
baza vorto: ies

difino: De iu(j); apartenanta al iu(j).

ekzemploj: Subite li aŭdis ies voĉon. — Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno. — Esti objekto de ies atento.

angle: somebody's, someone's
ĉine: 某人的,一个人的
france: de quelqu'un(e), à quelqu'un(e).
germane: irgendjemandes (Tabellwort)
hispane: de alguien, que pertenece a alguien
hungare: valamié, valaminek a...
portugale: pertencente ou relativo a alguém
ruse: чей-то, чей-нибудь, чей-либо


radiko: -ig-
baza vorto: -ig-i

difino: Kaŭzi, ke io/iu agas/estas; Je 100 gradoj akvo bolas, sed homo boligas akvon) (grandigi, ruinigi, kunigi, ridigi, laborigi, surtabligi, enpoŝigi, ...); igi = fari, kaŭzi

ekzemploj: Akrigi (igi akra). - Aliigi, apartigi, beligi, blankigi, blindigi, certigi, dikigi, ktp. — Laboro lacigas. - Ni devas labori por kunigi, ne por disigi. — Amasigi signifas "meti en staton de amaso, aranĝi en maniero de amaso". — Limigi kampon (doni limojn al). — Vortigi decidon (doni vortan esprimon al). — "Devojigi" signifas: forklini iun de la vojo. — Vespere ni senvestiĝas kaj enlitiĝas. — Mi decidigis mian amikon veni en la teatron.

angle: to make something happen, to cause: je 100 gradoj akvo bolas, sed homo boligas akvon (at 100 degrees water boils, but a man boils water); grandi = to be big > grand~i = enlargen; morti = to die > mort~i = to kill
ĉine: [使...成为] ((je 100 gradoj akvo bolas, sed homo boligas akvon) 水在100OC时变沸,但我把水煮沸), grand~i = 变大; ruin~i = 毁坏;ridigi 令人笑;laborigi使人工作;surtabligi令就座;enpoŝigi就位...) 使变成,造成
france: rendre, faire devenir (tel ou tel), causer (qqch.); bel~i: rendre beau = embellir; blank~i = blanchir, kun~i:faire devenir - avec = réunir; amas~i: causer - un tas, amas = amasser; sen-vest~i: rendre - sans vêtement = dévêtir.
germane: Die Nachsilbe kennzeichnet eine Zustands- oder Ortsveränderung, die das Objekt der Handlung erfährt: pura = rein > pur~i = reinigen; labori = arbeiten > labor~i = jemanden beschäftigen. Mi helpas lin sanigi la infanon. = Ich helfe ihm, das Kind zu heilen.
hispane: terminación verbar que indica: hacer que algo suceda. Ej (pur~i = lavar; plor~i = hacer llorar)
hungare: A műveltető ige képzője, valamint a tárgyatlan igét tárgyassá változtatja.
portugale: sufixo que indica a ideia de tornar em ou fazer com que; ebl~i = possibilitar; klar~i = esclarecer; mort~i = matar; parol~i = fazer falar; simpl~i = simplificar
ruse: суффикс со значением «(с)делать каким-л., кем-л., чем-л.; привести в какое-л. состояние, место; заставить, побудить выполнять какое-л. действие»; (например: grand~i = увеличить, kun~i = соединить, labor~i = заставить работать); ~i = (с)делать (каким-л., кем-л., чем-л.), заставить, побудить, вынудить (кого-л. или что-л. совершить какое-л. действие)


radiko: -iĝ-
baza vorto: -iĝ-i

difino: Ek-esti ia aŭ io; iĝi -anta (sur horizontala ebeno, iu devas ruli pilkon, sed sur deklivo, pilko ruliĝas), (grandiĝi, ruiniĝi, kuniĝi, puŝiĝi, enfermiĝi, elverŝiĝi,...); iĝi = ekesti, fariĝi

ekzemploj: Larmo virina baldaŭ sekiĝas. Aliĝi = veni al, sin meti al, ekzemple: aliĝi al la ideo. — Disiĝi signifas iri disen. — Mi edziĝis = mi iĝis edzo. — la ŝipo albordiĝis = venis al la bordo. — Nokte la ĉielo mallumiĝas = perdas sian lumon). — Ĉiu el vi prepariĝas por nia komuna festo. — Mi sidiĝas = mi eksidas. — Vespere ni endormiĝas tre rapide. — Venis la printempo, kiam la tero kovriĝis de floroj. — La ĉielo iĝas malhele ruĝa, poste violkolora, kaj fine grizblua.

angle: to become: ruĝi = to be read > ruĝ~i = to blush
ĉine: 变成(sur horizontala ebeno, iu devas ruli pilkon,在平地,他要使球滚动;sed sur deklivo, pilko rul~as = 而在坡地,球自已滚动)(grand~i = 变大;ruiniĝi自毁;kuniĝi合并;puŝiĝi自行前推;enfermiĝi关在其中;elverŝiĝi流出)
france: devenir, commencer à être (tel ou tel); sek~i: devenir - sec(-èche) = (se dé-)sécher; edz~i: devenir - époŭ = épouser; sid~i :devenir - être assis = s'asseoir; prepar~i: devenir - préparer = se préparer.
germane: Die Nachsilbe kennzeichnet eine Zustands- oder Ortsveränderung, die das Subjekt der Handlung erfährt: ruĝa = rot > ruĝ~i = erröten; labori = arbeiten > labor~i = beschäftigt werden . Mi helpas lin saniĝi. = Ich helfe ihm, gesund zu werden.
hispane: terminación verbal que denota: hacerse o convertirse en... ej san~i = curarse, sanarse
hungare: A visszaható ige képzője.
portugale:sufixo que indica a ideia de tornar-se (sem especificar a causa); bel~i = embelezar-se; plibon~i = melhorar; sid~i = sentar-se
ruse: суффикс со значением «(с)делаться, стать каким-л., кем-л., чем-л.; прийти в какое-л. состояние, место» (например: grand~i = увеличиться, kun~i = соединиться); ~i = (с)делаться, становиться, стать (каким-л., кем-л., чем-л.)


radiko: -il-
baza vorto: -il-o

difino: Instrumento, rimedo, kutima, ĝenerale uzata ilo por ...-i, ekzemple: tranĉilo, kudrilo, tondilo, ...; iu el diversaj iloj por ...-i, ekzemple: manĝilo, skribilo, pafilo, komunikilo, ...

ekzemploj: Per tranĉilo oni tranĉas, per skribilo oni skribas, per pesilo oni pesas, per fotilo oni fotas, per fermilo oni fermas, per kaptilo oni kaptas, oni manĝas per manĝilaroj, oni malsekigas per malsekigilo. — Lumilo estas torĉo, kandelo aŭ elektra lampo. — Ilo ne devas fariĝi celo. — Ŝi malfermis longforman skatolon, en kiu troviĝis ilaro por desegnado.

angle: a tool for doing something: tranĉi = to cut, tranĉ~o = a knife; skribi = to write, skrib~o = a pen
ĉine: 一般表示某种动作使用的工具:tranĉ~o = 刀子;kudr~o = 针;tond~o = 剪刀),或执行某动作需用的工具:(mangilo餐具;skribilo笔;pafilo枪;komunikilo通信工具)
france: (un) outil, instrument (pour); tranĉ~o = (un) couteau; skrib~o = un quelconque moyen d'écrire, kapt~o = (un) piège; manĝ~ar-o-j = (les) couverts; mal-sek-ig~o = (un) humidificateur; ~aro = l'outillage.
germane: Die Nachsilbe kennzeichnet ein Werkzeug, Hilfsmittel: tranĉi = schneiden > tranĉ~o = Messer.
hispane: sufijo que indica instrumento, herramienta (tranĉi = cortar, tranĉ~o = cuchillo)
hungare: A cselekvés igéjének tövéhez illesztve megnevezi annak eszközét.
portugale: sufixo que indica instrumento, utensílio, ferramenta, aparelho, máquina ou meio; ~o = meio, ferramenta; ~aro = ferramental; ~arujo = caixa de ferramentas; film~o = filmadora; flug~o = asa; lern~o = material didático; lev~o = alavanca; tranĉ~o = faca
ruse: суффикс, обозначающий орудие, инструмент, приспособление или средство для выполнения какой-л. функции (например: tranĉ~o = нож, kudr~o = игла); ~o = орудие, приспособление, инструмент, средство


radiko: ili
baza vorto: ili

difino: Tiuj homoj, bestoj, plantoj, objektoj, ideoj

ekzemploj: Mi ŝatas miajn lernantojn, kaj ili ŝatas min. — Antaŭ ol tiuj demandoj povas veni al iliaj kapoj, la junaj legantoj jam enuas. — Ni iras hodiaŭ kaj ili iros morgaŭ. — Vi faru tion, kaj ne atentu tion, kion ili faras. — Ĉu vi dankis ilin?

angle: they
ĉine: 第三人种复数代名词,他们,她们,它们
france: ils, elles; ~a = leur; ~a-j = leurs; ~n = les.
germane: sie (3.Pers.Pl.)
hispane: pronombre ellos, ellas
hungare: ők
portugale: (referindo-se a pessoas, animais ou coisas) eles; elas; ele(s) e ela(s); ~a = deles, delas
ruse: они; = их


radiko: iluzi-
baza vorto: iluzi-o

difino: Malreala ideo, rigardata kiel reala; revoj rigardataj kiel efektivaĵo

ekzemploj: Vi faris al vi iluzion pri tio. — Li vivas en iluzia mondo. — Min kaptis la ideo de Esperanto kaj pro tio mi eklernis tiun lingvon. Ĉu temas pri iluzio? — Mi havas nenian iluzion pri tiu arto. — Kia iluziisto! — Ŝi konis grandan seniluziiĝon.

angle: an illusion
ĉine: 幻觉
france: (une) illusion ; ~i = illusionner, tromper ; ~a = illusoire; ~isto = (un) illusionniste; sen~iĝ-o = (une) désillusion.
germane: Illusion, Sinnestäuschung, falsche, oft zu positive Vorstellung im Kopf
hispane: ilusión
hungare: illúzió, látszat, érzékcsalódás
portugale: ilusão; ~a = ilusório; ~i = iludir; ~isto = ilusionista; sen~iĝo = desilusão
ruse: иллюзия, заблуждение; ~i = создавать иллюзию, вводить в заблуждение; = иллюзорный, призрачный, обманчивый


radiko: imag-
baza vorto: imag-i

difino: Vidi en siaj pensoj; formi por si mensan bildon

ekzemploj: Imagu, kiel mi surpriziĝis, kiam ili ĉiuj venis gratuli min! — La sufero estis apenaŭ imagebla. — Ilia domo estas neimageble bela. — Mi imagis alian finon por la filmo. — Tio estas nur imagita rakonto. — Tiu historio estas bazita nur sur imagaĵoj. — Li estas tre imagema verkisto. — Li havas tre bonan imago-povon.

angle: to imagine
ĉine: 想象
france: imaginer ; ~o = (une, l')imagination ; ~a = imaginaire, virtuel(le); ~ebla = imaginable; ne~ebla = inimaginable; ~ema = ~pov-a = imaginatif(-ive).
germane: sich vorstellen (ein Bild im Kopf haben)
hispane: imaginar
hungare: elképzel
portugale: imaginar; ~a = imaginário; ~ema = imaginoso, imaginativo; ~o, ~ado, ~emo = imaginação; ~ebla = imaginável; ne~a = inimaginável
ruse: воображать, представить себе; = воображение, представление; = воображаемый, мнимый


radiko: impres-
baza vorto: impres-o

difino: Influo al la sensoj aŭ al la koro; sento aŭ imago ekhavita de aŭ pri io/iu; impresi = fari impreson

ekzemploj: Mi volis kun ĉiuj dividi la impresojn de la vojaĝo. — La kongreso impresis min, ĝxi estis tre interesa. — La libro estis impresa, mi ne povis ĉesi legi ĝin. — Ŝia karaktero estas tre impresiĝema (impresebla).

angle: impression ~i = to impress
ĉine: 印象,感光
france: (une) impression ; ~i = impressionner, faire l'effet de ; ~a = impressionnant(e); ~ebla = ~iĝ-ema = impressionnable.
germane: Eindruck (eine Idee in den Kopf kriegen)
hispane: impresión, (tener la impresión (sentimiento acerca) de algo)
hungare: benyomás
portugale: impressão (subjetiva); ~i = impressionar; ~a = impressionante; ~iĝi = impressionar-se; ~ebla, ~iĝema = impressionável
ruse: впечатление; ~i = производить впечатление на; = впечатляющий, производящий впечатление


radiko: -in-
baza vorto: -in-a

difino: Naski-pova; ino: (principe) naskipova individuo, virino, patrino, knabino, reĝino, ĉevalino, kokino, ...

ekzemploj: La sufikso “in” indikas la virinan sekson. — Ĉe floroj oni parolas pri inaj floroj. — Prenu po sep paroj virbestojn kaj iliajn inojn. — La bovinoj donas lakton. — Oni ofte misparolas pri inoj. — Virinismo aŭ inismo estas movado por certigi samajn rajtojn al virinoj. — La estrino de la virinoj iĝis patrineca amikino.

angle: female. When added to a word it makes the meaning feminine: patro (father) > patr~o = mother; amiko = male friend > amik~o = female friend.
ĉine: 表示女性或母性的后缀:virino女人;patrino母亲;knabino女孩;reĝino女王;ĉevalino母马;kokino母鸡
france: in'a = de sexe féminin ; vir~a = féminin(e); ~o = (le) sexe féminin (le genre pas l'organe), (une) femelle; en suffixe marque le sexe féminin : kurac-ist~o = (une) doctoresse; bov~o = (une) vache; ou le contraire du masculin: viro = (un) homme, vir~o = (une) femme; patro = (un) père, patr~o = (une) mère; koko = (un) coq, kok~o = (une) poule; ~ismo = féminisme; ~ec-o = (la) féminité; patr~eca = comme une mère, de qualité maternelle.
germane: Die Endung kennzeichnet alle weiblichen Wesen: bovo ~ Rind - bovino ~ Kuh.
hispane: sufijo utilizado para formar el femenino
hungare: Nőiesítő képző.
portugale: sufixo que indica o feminino; ~o = fêmea; ~ina = feminino; bov~o = vaca; fil~o = filha; vir~o = mulher; ~eca = afeminado
ruse: суффикс, обозначающий существо женского пола (например: vir~o = женщина, patr~o = мать); ~o = существо женского пола, женская особь, женщина; = женский


radiko: inaŭgur-
baza vorto: inaŭgur-i

difino: Solene malfermi, komenci: inaŭguri ekspozicion, monumenton, kurson, novan metodon.

ekzemploj: La solena inaŭguro okazos dimanĉe. — La inaŭgurado de la monumento okazis en aŭgusto. — La prezidanto parolis inaŭgure. — Jam finiĝis la inaŭgura solenaĵo.

angle: to inaugurate; ~o = an inauguration
ĉine: 开幕,开张
france: inaugurer ;~o, ~ad-o = (une), (l')inauguration, ~a = inaugural(e); ~e = pour inaugurer.
germane: etwas einweihen
hispane: inaugurar
hungare: megnyit, felavat
portugale: inaugurar; ~a = inaugural; ~o = inauguração
ruse: торжественно открыть, произвести инаугурацию; = торжественное открытие; = инаугурационный


radiko: -ind-
baza vorto: -ind-a

difino: Estas bone fari tion; oni prefere devus fari tion; leginda, vidinda, ridinda, puninda, laŭdinda, ...

ekzemploj: Tiu libro estas leginda = Estas bone legi tiun libron. — Kredinda = meritanta esti kredata. — Tiu ĉi grava tago restos por mi ĉiam memorinda. — Li estas konsiderinda kiel la plej pura modelo de la vera loĝanto de nia urbo. — Jen estas la sola metodo sekvota kaj sekvinda. — La okazo estas inda je detala priskribo. — Ne indas zorgi pri tio. — Li estas vere malinda je rekompenco.

angle: This indicates that it is worth X-ing or right to X. For example, 'vizitinda urbo' is a town worth visiting, whilst 'puninda ago' is some course of action that merits punishment.
ĉine: 表示值得做的:leginda值得读的;vidinda值得看的;ridinda好笑的;puninda该处罚的;laŭdinda值得称赞的
france: digne, digne d'être; ~o = (une) valeur, un mérite; ~i = être digne de, mériter; mal~a = indigne; leg~a = digne d'être lu ou à lire; sekv~a = digne d'être suivi(e), bon à suivre.
germane: Die Nachsilbe kennzeichnet etwas, das –würdig oder –wert ist: vidi = sehen / vid~a = sehenswert.
hispane: sufijo que indica algo digno. ( leg~a = digno de leer)
hungare: méltó
portugale: sufixo que transmite a ideia de digno de, merecedor de; ~a = merecedor; ~i = merecer; ~eco = merecimento; ~igi = tornar merecedor; bedaŭr~a = lamentável; mir~a = admirável; rid~a = ridículo; tim~a = temível
ruse: суффикс со значением «достойный чего-л.»; ~i = быть достойным, быть заслуживающим; = достоинство; = достойный; = достойно


radiko: infan-
baza vorto: infan-o

difino: Juna homo; ido de homo (aŭ besto); filo aŭ filino

ekzemploj: La infano ploras, ĉar ĝi volas manĝi. — En infano vidiĝas, kia homo fariĝos. — Li havas dek unu infanojn. — Por patrino ne ekzistas infano malbela. — Li diras, ke en la infaneco la nutristino lin vundis. — Kiam ŝi aŭdis la saluton de la alia virino, la infaneto eksaltis en ŝia ventro. — La "Infana Raso" estas fama libro en Esperanto. — Tiu solinfano ŝatas la infanejo.

angle: child (applies equally to either sex, so there is no need for 'infanino' for girls)
ĉine: 孩童,幼儿(女孩或男孩)
france: (un) enfant ; ~a = enfantin(e), puéril(e); ~ec-o = (l')enfance; ~aĵo = (un) enfantillage; sol~o = (un) enfant unique; ~ejo = (une) crèche.
germane: Kind
hispane: niño
hungare: gyerek, gyermek
portugale: criança; ~a, ~eca = infantil, pueril; ~aĝo, ~eco = infância; ~aĵo = criancice; ~aro = criançada; ~ejo = creche; ~eto = criancinha, bebê; ~istino = babá; ~manĝanto = ogro, bicho-papão; ~mortigo = infanticídio
ruse: дитя, ребёнок; = детский, ребяческий, ребячий


radiko: infekt-
baza vorto: infekt-i

difino: Transdoni ĝermojn de malsano (per aero, akvo, de homo al homo, ...).

ekzemploj: Ne proksimiĝu, mi ne volas infekti vin. — Unu malsana ŝafo tutan ŝafaron infektas. — Miaj infanoj estis infektitaj en la lernejo. — Disenterio estas infekta malsano. — Muŝoj kaj ratoj estas ofte kaŭzo de infektado. — La haroj sur la infektaĵo fariĝis blankaj. — Ni seninfektigis la apartamenton per tre bona malinfektaĵo. — Li infektis nin ĉiujn per sia entuziasmo [figura uzo]. — La bona humoro foje estas infekta [figura uzo]. — Ni infektiĝis je rido [figura uzo].

angle: to infect
ĉine: 传染,(透过水,空气,或人与人之间)传送某疾病的病种
france: infecter, contaminer ; ~a = infectieŭ(-euse); o, ad-o = (une) infection, contanimation; mal~i = désinfecter.
germane: infizieren, mit einer Krankheit anstecken
hispane: infectar, causar infección
hungare: fertőz
portugale: infectar, infeccionar; ~a = infeccioso; ~o, ~ado = infecção; mal~i = desinfectar
ruse: инфицировать, заражать; = инфекция, зараза, заражение; = инфекционный, заразный; = инфекционным путём


radiko: inform-
baza vorto: inform-i

difino: Sciigi (pri io); informiĝi: ekhavi informojn

ekzemploj: Mi venis, por informi vin. — Informu lin, ke la libro estas elĉerpita. — Senprokraste informu ŝin pri la akcidenta morto de ŝia filo. — Doni, liveri al iu informojn pri io. — Ĉu vi havas informojn pri Ana? — Sur la pordo brilis kupra plato kun la surskribo: informa oficejo por instruistoj kaj instruistinoj. — Jen la urba informejo. — Iru kaj informiĝu pri tio, kio okazis en la urbo.

angle: to inform ~o = information (often informoj)
ĉine: 通知,告知;informo情报,消息
france: informer ; ~o = (une) information, (un) renseignement ; ~a = informatif(-ive); ~iĝi = s'informer; ~ant-o, ~isto = (un) informateur.
germane: informieren, benachrichtigen
hispane: informar
hungare: tájékoztat, informál
portugale: informar; ~a = informativo (que informa, para informação); ~o = informação; ~ejo = seção de informações; ~iĝi = informar-se; ~ilo = informativo (jornal, boletim etc.); ~isto = repórter
ruse: (про)информировать, осведомить, сообщить, известить; = информация, сведение, сообщение, извещение, известие; = информационный