http://bonalingvo.net/index.php?title=Vt:_L1&feed=atom&action=historyVt: L1 - Historio de redaktoj2024-03-29T10:33:11ZRevizia historio por ĉi tiu paĝo en la vikioMediaWiki 1.25.2http://bonalingvo.net/index.php?title=Vt:_L1&diff=869&oldid=prevRenato: Nova paĝo kun '* reiru al La bona vorto de la tago <hr> <br> <hr> <br> ''radiko: ''li<br> ''baza vorto:'' '''li'''<br> ''difino: '' Tiu viro; tiu knabo.<br> ''ekzemploj:'' Ĉiu „li“...'2016-05-03T16:51:57Z<p>Nova paĝo kun '* reiru al <a href="/index.php/La_bona_vorto_de_la_tago" title="La bona vorto de la tago">La bona vorto de la tago</a> <hr> <br> <hr> <br> ''radiko: ''li<br> ''baza vorto:'' '''li'''<br> ''difino: '' Tiu viro; tiu knabo.<br> ''ekzemploj:'' Ĉiu „li“...'</p>
<p><b>Nova paĝo</b></p><div>* reiru al [[La bona vorto de la tago]]<br />
<hr><br />
<br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''li<br><br />
''baza vorto:'' '''li'''<br><br />
<br />
''difino: '' Tiu viro; tiu knabo.<br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Ĉiu „li“ havas sian „ŝi“. —— Esperantisto estas nomata ĉiu persono, kiu scias kaj uzas la lingvon Esperanto, tute egale por kiuj celoj li ĝin uzas. — Sinjoro Petro kaj lia edzino tre amas miajn infanojn. — Li estas Petro kaj ŝi estas lia filino. <br><br />
<br />
''angle:'' he <br><br />
''ĉine:'' 他<br><br />
''france:'' il, lui ; '''~a''' = son (sa) ... à lui; '''~n''' = le, l'. <br><br />
''germane:'' er <br><br />
''hispane:'' él (pronombre personal) <br><br />
''hungare:'' ő (hímnemű) <br><br />
''portugale:'' ele (ser masculino); '''~a''' = dele <br><br />
''ruse:'' он; '''~а''' = его <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''liber-<br><br />
''baza vorto:'' '''liber-a'''<br><br />
<br />
''difino: '' Neligita; memdecida; kiu povas foriri, se li, ŝi aŭ ĝi volas foriri; kiu povas fari, kion li aŭ ŝi volas. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Ĉu la seĝo estas libera? — Mi lasis la hundon libera en la korto. — Tute libera, kiel birdo aera. — Estas preferinda seka panpeco, se oni manĝas ĝin en libereco. — Li finis sian tempon de mallibereco. — Ili perforte min malliberigis! — Liberulo iras, kien li deziras. — Finfine mi liberiĝis de tiu teda gasto. — Libere ŝi respondis : Jes, mi bonvolas. <br><br />
<br />
''angle:'' open, free (to amend, copy but not necessarily "without charge" = senpaga) <br><br />
''ĉine:'' 自由的<br><br />
''france:'' libre, indépendant(e), sans conditions ; '''~e''' = librement, sans gêne ; '''~i''' = être libre, affranchi(e); '''~o, ~ec-o''' = (la) liberté; '''mal~igi''' = emprisonner, mettre en captivité; '''mal~ec-o''' = (la) captivité; '''~ulo''' = (un) homme libre; '''~iĝi''' = se libérer<br><br />
''germane:'' frei(e,r,s) <br><br />
''hispane:'' libre <br><br />
''hungare:'' szabad <br><br />
''portugale:'' livre, liberto; '''~o, ~eco''' = liberdade; '''~e''' = livremente; '''~igi''' = livrar, liberar, libertar; '''~iĝi''' = libertar-se; '''~vole''' = de própria vontade, espontâneamente; '''mal~a''' = preso, cativo; '''mal~igi''' = prender, encarcerar; '''mal~ejo''' = prisão; '''mal~ulo''' = detento, prisioneiro <br><br />
''ruse:'' свободный; '''~о''' = свобода; '''~е''' = свободно <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''libr-<br><br />
''baza vorto:'' '''libr-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Frazoj sur papero kun multaj paĝoj kune (binditaj aŭ alimaniere kunigitaj). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Tiu ĉi libro havas sesdek paĝojn. — La libroservo de nia asocio estas la plej granda librovendejo en la esperantista mondo. — Nuntempe oni vendas en la reto librojn legeblajn per taŭgaj legiloj. — Mi devas skribi mian nomon en la gastlibron. — Mi legas gvidlibron pri via urbo. — Notlibro estas blankfolia libro, eventuale kun antaŭpresitaj datoj, en kiu oni skribas farendaĵojn aŭ privatajn notojn. — Taglibro estas blankfolia libro, en kiu oni notas ĉiutage pri la tagaj okazaĵoj. — Ŝi estas libr-amanto.<br><br />
<br />
''angle:'' book <br><br />
''ĉine:'' 书<br><br />
''france:'' (un) livre ; '''~a''' = livresque; '''~serv-o''' = (un) service de vente de livres; '''~vend-ejo''' = (une) librairie; '''~isto''' = (un) libraire; '''gvid~o''' = (un) guide; '''not~o''' = (un) carnet, agenda; '''tag~o''' = (un) journal intime (personnel); '''~am-ant-o''' = (un) biblophile.<br><br />
''germane:'' Buch <br><br />
''hispane:'' libro <br><br />
''hungare:'' könyv <br><br />
''portugale:'' livro; '''~aĉo''' = livreco; '''~ejo''' = biblioteca; '''~eto''' = livreto; '''~ovendejo''' = livraria<nowiki>; </nowiki>'''~amanto''' = bibliófilo; '''~oservo''' = serviço de venda de livros; '''~otenado''' = escrituração mercantil; '''tag~o''' = diário (para anotações)elevador; '''~isto''' = ascensorista <br><br />
''ruse:'' книга; '''~а''' = книжный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lift-<br><br />
''baza vorto:'' '''lift-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Aparato por levi homojn aŭ aĵojn (al alia etaĝo). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La knabeto en la lifto timas, se li estas sola. — La lifto nun haltas ĉe la tria etaĝo. — Voku la lifton/premu butonon aŭ ŝaltilon, por ke ĝi venu. — Li estas liftisto en belega hotelo. — Ĝi estas kvarlifta domego. <br><br />
<br />
''angle:'' lift, elevator <br><br />
''ĉine:'' 电梯<br><br />
''france:'' (un) ascenceur; '''~isti''' = (un) garçon d'ascenseur, liftier (en franglais); '''kvar~a''' = à quatre ascenceurs. <br><br />
''germane:'' Fahrstuhl <br><br />
''hispane:'' ascensor, elevador <br><br />
''hungare:'' lift, felvonó, páternoszter <br><br />
''portugale:'' elevador; '''~isto''' = ascensorista <br><br />
''ruse:'' лифт; '''~а''' = лифтовый <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lig-<br><br />
''baza vorto:'' '''lig-i'''<br><br />
<br />
''difino: '' Igi kunaj; maldisigi; fiksi per ŝnuro. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Mi ligis mian hundon per ŝnuro. — La ponto ligas du urbojn. — Ligu la literojn en la skribado. — Ni alligis la ŝipeton al bordo. — Fianĉiĝis, por ĉiam ligiĝis. — Malgranda ligiteco ekzistas inter ambaŭ demandoj. — Min kaj miajn amikojn ligas la sama ideo. — Ĉiuj esperantistoj de nia regiono membras en la sama Esperanto-Ligo. — La raporto jam estas sendita al ĉiuj liganoj (anoj de la Ligo). — Ni kunligis niajn fortojn. — La ligilo al mia retpaĝo ne plu funkcias.<br><br />
<br />
''angle:'' to link, to bind <br><br />
''ĉine:'' 连接,联合,联系<br><br />
''france:'' lier, attacher, ligoter, nouer ; '''~o''' = (une) liaison, ligue; '''al~i''' = accrocher, amarrer; '''~iĝi''' = se (re)lier; '''kun~i''' = relier; '''~ilo''' = (un) lien. <br><br />
''germane:'' verknüpfen, zusammenfügfen <br><br />
''hispane:'' unir, atar, amarrar, ligar <br><br />
''hungare:'' összeköt <br><br />
''portugale:'' ligar, unir; atar, amarrar; '''~o''' = ligação; liga; '''~ilo''' = ligação, elo; ''link'' (informática); '''mal~i''' = desamarrar, desatar<nowiki>; </nowiki>'''har~o''' = trança <br><br />
''ruse:'' связать; '''~о''' = 1) связь, 2) союз, лига; '''~а''' = связный, связной, связующий <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lign-<br><br />
''baza vorto:'' '''lign-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Tio, el kio konsistas arbo-trunkoj. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Ne el ĉiu ligno oni faras violonon. — Brulligno estas ligno por la fajro. — Lignaj benkoj troviĝas ĉie en ĉi tiu parko. — Lignaĵisto laboras per ligno. — Sur la ligna planko ŝi metis tapiŝon. — Tiu arbo donas bonan lignon por konstrui meblojn. <br><br />
<br />
''angle:'' wood <br><br />
''ĉine:'' 木,木头<br><br />
''france:'' (du) bois ; '''~a'''= de bois, en bois; '''brul~o''' = du bois de chauffage; '''~aĵ-isto''' = (un) menuisier; '''~ero''' = (un) éclat de bois, copeau; '''~eca''' = ligneŭ(-euse). <br><br />
''germane:'' Holz <br><br />
''hispane:'' madera <br><br />
''hungare:'' fa <br><br />
''portugale:'' madeira<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = de madeira; '''~aĵo''' = objeto de madeira; '''~aĵisto''' = marceneiro, carpinteiro; '''~eca''' = lenhoso; '''~ejo''' = madeireira <br><br />
''ruse:'' древесина, деревяшка; '''~а''' = деревянный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lim-<br><br />
''baza vorto:'' '''lim-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' kie unu afero finiĝas kaj alia komenciĝas; kie unu lando finiĝas kaj alia lando komenciĝas; limi: esti la limo inter du aferoj; troviĝi tuj apud la limo; limigi: fiksi limon; haltigi plivastiĝon <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Tio estas limo de nia distrikto. — Pensoj iras trans limo sen pago kaj timo. — Pri limoj venas facile diskutoj. — La vojo limas la kampojn. — Nian vilaĝon ĉirkaŭlimas la montoj. — Ni venis al la landlimo kaj devis montri la pasportojn. — Ili loĝas en apudlima urbeto. — Ĉio havas limojn! — La statuto limigas la povojn de la estro. — Mi amas vin senlime! <br><br />
<br />
''angle:'' limit <br><br />
''ĉine:'' 界线,限制<br><br />
''france:'' (une) limite, frontière, borne; '''~i''' = borner, confiner, être à la limite ; '''apud~a''' = frontalier(-ière); '''~igi''' = limiter; '''~iĝi''' = se limiter; '''sen~e''' = infiniment.<br><br />
''germane:'' Grenze <br><br />
''hispane:'' límite <br><br />
''hungare:'' határ <br><br />
''portugale:'' limite; divisa, fronteira; '''~i''' = fazer limite com<nowiki>; delimitar</nowiki><nowiki>; </nowiki>'''~igi''' = limitar, restringir<nowiki>;</nowiki> '''~iĝi''' = limitar-se; '''land~o''' = fronteira (de país); '''aĝo~o''' = limite de idade; '''apud~a''' = limítrofe, fronteiriço; '''ĉirkaŭ~i''' = delimitar; '''sen~a''' = ilimitado; '''temp~o''' = data-limite, prazo <br><br />
''ruse:'' граница, грань, предел; '''~а''' = граничный, пограничный; '''~е''' = на границе, на грани <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lingv-<br><br />
''baza vorto:'' '''lingv-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Ĉio, kion homoj diras (malsama en malsamaj lokoj); skribaĵoj kaj paroloj, per kiuj homoj komprenas unu la alian; ''nacilingva'' = ne en Esperanto <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Mi ne parolas fremdan lingvon, mi esta unulingvulo. — Mia gepatra lingvo estas la japana. — Esperanto estas ankaŭ nomata la "lingvo internacia". — Lingvaj demandoj estas respondataj de la Akademio de Esperanto. — Lingvisto estas sciencisto, kiu studas pure lingvajn demandojn, fakulo pri lingvoscienco. — Fontolingvo estas la lingvo, el kiu oni tradukas kaj cellingvo estas la lingvo, al kiu oni tradukas. <br><br />
<br />
''angle:'' language <br><br />
''ĉine:'' 语言<br><br />
''france:'' (une) langue, (un) langage ; '''~a''' = de langue, linguistique; '''unu~a''' = monolingue; '''~isto''' = (un) linguiste; '''~scienco''' = (la) linguistique; '''~aĵo''' = (un) idiome, parler; '''fonto~o''' = (une, la) langue source; '''cel~o''' = langue de destination; '''plur~ulo''' = (un) polyglotte. <br><br />
''germane:'' Sprache <br><br />
''hispane:'' idioma <br><br />
''hungare:'' nyelv (beszélt) <br><br />
''portugale:'' língua (idioma); '''~a''' = linguístico; '''~aĵo''' = linguagem, expressão; '''~isto''' = linguista; '''kaŝ~o''' = língua secreta, código; '''plur~ulo''' = poliglota; '''unu~ulo''' = monoglota <br><br />
''ruse:'' язык; '''~а''' = языковой <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lip-<br><br />
''baza vorto:'' '''lip-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Ekstera parto de buŝo. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Viaj lipoj estas tro ruĝaj. — Konfuzita, ŝi nur mordis la lipojn kaj silentis. — Li ĉiam havas tiun vorton sur la lipoj. — Liaj lipharoj estas nigraj. — De la manoj ĝis lipoj la supo elverŝiĝis (= io misfunkciis).<br />
<br />
''angle:'' lip <br><br />
''ĉine:'' 唇,嘴唇<br><br />
''france:'' (une) lèvre, babine ; '''~a''' = labial(e) ; '''~i''' = toucher des lèvres, emboucher; '''~haro-j''' = (des) moustaches; '''~ruĝ-(aĵ)o''' = (du, un) rouge à lèvres; '''~angulo''' = (la) commissure des lèvres.<br><br />
''germane:'' Lippe <br><br />
''hispane:'' labio <br><br />
''hungare:'' ajak, szájszél <br><br />
''portugale:'' lábio, beiço; '''~haroj''' = bigode<nowiki>; </nowiki>'''élegado''' = leitura labial; '''~ruĝo''' = batom (cosmético); '''dik~a''' = de lábios grossos <br><br />
''ruse:'' губа; '''~а''' = губной <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''list-<br><br />
''baza vorto:'' '''list-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Nomoj de personoj aŭ aĵoj, skribitaj unu sub la alia laŭ iu ordo; ''listi'' aŭ ''enlistigi'' = meti en liston; prezenti kiel liston. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La listo de la kandidatoj estu konata longan tempon antaŭ la elektoj. — Jen la prezlisto de ĉi tiu restoracio. — Listero estas unuopa elemento en listo. — Dissendolisto estas forumo en komputila reto funkcianta tiel, ke la mesaĝojn senditajn al speciala retadreso tiea servilo aŭtomate plusendas al la „listanoj“, aŭ „abonantoj“. — Li iris por enlistigi sin inter laborserĉantoj. <br><br />
<br />
''angle:'' list <br><br />
''ĉine:'' 列表,清单<br><br />
''france:'' (une) liste, (un) relevé; '''~ero''' = (un) élément de la liste; '''dis-send-o~o''' = (une) liste de distribution; '''en~igi''' = enregistrer, cataloguer. <br><br />
''germane:'' Liste <br><br />
''hispane:'' lista (sustantivo) <br><br />
''hungare:'' jegyzék, lista <br><br />
''portugale:'' lista, rol; '''~igi''' = listar, elencar<nowiki>; </nowiki>'''dissendo~o''' = mala direta; '''en~iĝi''' = alistar-se; '''prez~o''' = lista de preços; '''vizit~o''' = lista de presença <br><br />
''ruse:'' список, перечень, опись; '''~i''' = составлять список; '''~а''' = списочный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lit-<br><br />
''baza vorto:'' '''lit-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Meblo por kuŝi (kaj dormi). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Ŝi kuŝis sur la lito. — La besteto kuris sub la liton. — Kiu amas la liton (ripozon), ne akiros profiton. — Oni ja metos belajn litaĵojn sur vian liton. — Jam estas malfrue, mi do devas ellitiĝi. — Niaj litotukoj estas tre puraj. — Vespere mi enlitiĝos frue. — Ni deziras dulitan ĉambron.<br><br />
<br />
''angle:'' bed <br><br />
''ĉine:'' 床<br><br />
''france:'' (un) lit, gîte(bête),(une) couche; '''en~iĝi''' = se coucher (au lit); '''el~iĝi''' = se lever, sortir du lit; '''~-o-tuko''' = (un) drap; '''~aĵo''' = (une) literie; '''~kovr-ilo''' = (une) couverture; '''du~a''' = à deŭ lits. <br><br />
''germane:'' Bett <br><br />
''hispane:'' cama <br><br />
''hungare:'' ágy <br><br />
''portugale:'' cama, leito; '''el~iĝi''' = levantar-se (sair da cama); '''en~iĝi''' = ir para a cama<nowiki>; </nowiki>'''~kapo''' = cabeceira de cama; '''~kovrilo''' = coberta, colcha; '''pend~o''' = rede (para repousar ou dormir)<br><br />
''ruse:'' кровать, постель; '''~а''' = кроватный, постельный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''liter-<br><br />
''baza vorto:'' '''liter-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Skribsigno: a b c ĉ d ... u ŭ v z estas literoj.<br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La 28 literoj de la alfabeto de Esperanto estas konataj. — Kelkaj el la literoj de Esperanto estas supersignitaj (kunĉapelaj, ĉapelitaj, tegmentitaj) literoj . — Lia nomo estos skribata orlitere en la historio de nia lando. — Ne sekvu la literon, sed la spiriton (ne komprenu tro laŭlitere). — Kiel vi literumas vian nomon? <br><br />
<br />
''angle:'' letter (of alphabet) <br><br />
''ĉine:'' 字母<br><br />
''france:'' (une) lettre, (un) caractère (imprimerie) ; '''~i''' = mettre en caractère; '''~um-i''' = épeler; '''dik~e''' = en lettres grasses; '''laŭ~e''' = à la lettre. <br><br />
''germane:'' Buchstabe <br><br />
''hispane:'' letra <br><br />
''hungare:'' betű <br><br />
''portugale:'' letra (sinal)<nowiki>; </nowiki>'''~umi''' = soletrar; '''dik~o''' = negrito; '''laŭ~e''' = literalmente, ao pé da letra <br><br />
''ruse:'' буква; '''~а''' = буквенный;''' ~е''' = буквально <br><br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''literatur-<br><br />
''baza vorto:'' '''literatur-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Artaj tekstoj.<br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Poemaro estas nur parto de la literaturo. — La plej elstaraj literaturistoj (verkistoj, kritikistoj kaj multaj aliaj) studis la temon. — Reveninte al Moskvo, ŝi ekstudis literatursciencon kaj filozofion. — Ĉu vi preferas tradukitan literaturon? — La literaturaj verkoj valorigas nian lingvon.<br><br />
<br />
''angle:'' literature <br><br />
''ĉine:'' 文学<br><br />
''france:'' (une, la) littérature ; '''~a''' = littéraire; '''~isto''' = (un) littérateur, homme de lettres. <br><br />
''germane:'' Literatur <br><br />
''hispane:'' literatura <br><br />
''hungare:'' irodalom <br><br />
''portugale:'' literatura<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = literário; '''~isto''' = literato <br><br />
''ruse:'' литература; '''~а''' = литературный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''loĝ-<br><br />
''baza vorto:'' '''loĝ-i'''<br><br />
<br />
''difino: '' Daŭre restadi (en domo, urbo, lando). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Li loĝas ekster la urbo. — La rusoj loĝas en Rusujo. — Tiu ĉi urbo havas milionon da loĝantoj. — Vivis la loĝantaro de la granda urbo sur vasta teritorio. — Ŝi restis en tre bela loĝejo. — Ne iru al tiu lando, por tie ekloĝi. — La praloĝantoj de Aŭstralio ankoraŭ vivas, sed ili estas malmultaj. — Poste ni transloĝiĝis al Moskvo. <br><br />
<br />
''angle:'' to live (in a place, not "be alive" = vivi), to reside <br><br />
''ĉine:'' 住,居住<br><br />
''france:'' loger, habiter , résider ; '''~o''' = (la) résidence; '''~ant-o''' = (un) habitant; '''~ejo''' = (un) logement, logis; '''pra~anto''' = (un) aborigène, autochtone; '''trans~iĝi''' = déménager. <br><br />
''germane:'' wohnen <br><br />
''hispane:'' habitar, morar, residir <br><br />
''hungare:'' lakik <br><br />
''portugale:'' morar, residir, habitar<nowiki>;</nowiki> '''~ado''' = morada (período), estada; '''~anto''' = morador, habitante; '''~antaro''' = população (de país, região etc.); '''~ejo''' = moradia, residência, habitação<nowiki>;</nowiki> '''~igi''' = alojar; '''komuna ~ejo''' = alojamento coletivo <br><br />
''ruse:'' жить, обитать, проживать <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lok-<br><br />
''baza vorto:'' '''lok-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Tie, kie io/iu estas; spaco por io; urbo aŭ vilaĝo; ''loki (ion ie)'' = meti en lokon; ''loka'' = de/en/pri/... (unu) difinita loko <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Metu tiun aĵon en ĝian lokon. — Vi elektis bonan lokon por vidi. — Ili loĝas en bela, apudmara, montara loko. — Kion vi farus se vi estus en mia loko? — Ne beligas loko homon, sed homo la lokon. — Ĉu vi trovis liberan sidlokon? — Mi partoprenas la lokajn politikajn elektojn. — Tiu asocio multe agas loke. <br><br />
<br />
''angle:'' a place <br><br />
''ĉine:'' 地方,地点,位置<br><br />
''france:'' (un) lieu, endroit ; '''~a''' = local(e) ; '''~e''' = localement; '''~i''' = placer, loger (mettre qq part); '''sid~o''' = (une) place (assise); '''~ad-o''' = (le) placement; '''unu~a''' = monoplace. <br><br />
''germane:'' Ort, Platz , Stelle <br><br />
''hispane:'' lugar <br><br />
''hungare:'' hely <br><br />
''portugale:'' lugar, local, localidade<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = local (relativo a lugar); '''~i''' = colocar, acomodar; '''~eto''' = lugarzinho; '''de~i''' = deslocar; '''re~i''' = relocar; '''plur~a''' = de ou com vários lugares<nowiki>; </nowiki>'''unu~a''' = com apenas um lugar <br><br />
''ruse:'' место, местность; '''~i''' = помещать, размещать; '''~а''' = местный, локальный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''long-<br><br />
''baza vorto:'' '''long-a'''<br><br />
<br />
''difino: '' Kun granda mezuro en unu direkto (de antaŭo ĝis malantaŭo, de komenco ĝis fino) (ankaŭ pri tempo). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Ŝi havas longan hararon. — Ĉambro vasta, pli longa ol larĝa. — Bonvolu ne skribi al mi tiajn longajn leterojn. — Temis pri strato, du kilometrojn longa. — Mi ŝatas la longajn somerajn tagojn. — Mi atendis vin tre long(a-temp)e. — La aŭtobuso foriris antaŭ nelonga tempo. — Kiu dormas longe, vivas mallonge. — Delonge mi lernis Esperanton.<br><br />
<br />
''angle:'' long; '''~o''' = length <br><br />
''ĉine:'' 长的,长度<br><br />
''france:'' long(ue) ; '''~e''' = longuement, longtemps ; '''~o''' = longueur (dimension donnée) ; '''~i''' = être long de; '''~ec-o''' = (la) longueur (qualité); '''mal~e''' = brièvement; '''de~e''' = depuis longtemps; '''(pli)~igi''' = allonger; '''mal~igi''' = raccourcir; '''laŭ~a''' = longitudinal(e). <br><br />
''germane:'' lang(e,r,s) <br><br />
''hispane:'' largo (adjetivo) <br><br />
''hungare:'' hosszú <br><br />
''portugale:'' longo, comprido; '''~o, ~eco''' = comprimento<nowiki>; </nowiki>'''~atempe''' = por muito tempo; '''~edaŭra''' = demorado, de longa duração; '''~igi, pli~i''' = alongar; '''~hara''' = de cabelos compridos; '''~krura''' = pernalta; '''laŭ~a''' = longitudinal; '''laŭ~e de''' = ao longo de; '''mal~a''' = curto; '''mal-~gi''' = encurtar <br><br />
''ruse:'' длинный, долгий, продолжительный;''' ~о''' = длина; '''~е''' = долго, продолжительно <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lud-<br><br />
''baza vorto:'' '''lud-i'''<br><br />
<br />
''difino: '' Fari ion ne pro utilo, sed nur por plezuro aŭ lertiĝo; sonigi muzikilon; prezenti rolon (en teatraĵo). <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Petro penis ludi per la gitaro valson. — Mi ne kapablas ludi violonon. — La infanoj ludas sur la herbejo piedpilkon. — Ludi teatraĵon, rolon estas la laboro de aktoroj. — La ĉambro de la infanoj estis plena de ludiloj. — Jen la unua ludantaro de piedpilkistoj. — Prenu viajn ludkartojn. — Miaj gefiloj estas tre ludemaj. <br><br />
<br />
''angle:'' to play <br><br />
''ĉine:'' 玩,演奏,扮演<br><br />
''france:'' jouer ; '''~o''' = (un) jeu ; '''~a''' = ludique; '''~ilo''' = (un) jouet; '''~ant-o''' = (un) joueur; '''~ant-aro''' = (une) équipe; '''~karto''' = (une) carte à jouer; '''~ema''' = joueur(-euse). <br><br />
''germane:'' spielen <br><br />
''hispane:'' jugar <br><br />
''hungare:'' játszik <br><br />
''portugale:'' brincar; jogar (baralho, dados etc.); tocar (instrumnento musical); representar (papel), atuar<nowiki>; </nowiki>'''~o''' = brincadeira, folguedo; jogo; '''~ado''' = jogada; representação; '''~antaro''' = time. equipe (esportes); '''~ema''' = brincalhão; '''~ilo''' = brinquedo; '''kart~o''' = jogo de cartas <br><br />
''ruse:'' играть; '''~о''' = игра; '''~а''' = игровой, игральный <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''luks-<br><br />
''baza vorto:'' '''luks-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' Havado aŭ uzado de multekostaj, ne necesaj, sed plezurigaj aferoj. <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La princino estis alkutimiĝinta al lukso. — Luksa la vesto, sed malplena la poŝo. — Vivi larĝe kaj lukse. — Ili havas tre multe da luksaĵoj! — Mia ĉambro estas neluksa, sed komforta. — Ni estis malriĉaj kaj mi devis dormi en malluksa lito. — La tuta lukso de la arbaro videblas de ĉi tiu monto. — En mia korto kreskas luksaj rozoj. — Ŝi kolektas luksaĵetojn. <br><br />
<br />
''angle:'' a lŭury <br><br />
''ĉine:'' 豪华的,高级的<br><br />
''france:'' (le) lŭe, (la) somptuosité ; '''~a''' = lŭueŭ(-euse), fastueŭ(-euse); '''~aĵo''' = (un) objet de lŭe; '''~aĵ-et-o''' = (un) bibelot; '''ne~a''' = modeste; '''mal~a''' = minable. <br><br />
''germane:'' Lŭus <br><br />
''hispane:'' lujo <br><br />
''hungare:'' lŭus, pompa <br><br />
''portugale:'' lŭo, pompa<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = lŭuoso, omoso<nowiki>;</nowiki> '''~i''' = viver no lŭo; '''~ego''' = fausto, magnificência; '''ne~a, sen~a''' = modesto (sem lŭo) <br><br />
''ruse:'' роскошь, великолепие, пышность; '''~а''' = роскошный, великолепный; '''~е''' = роскошно, пышно <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lum-<br><br />
''baza vorto:'' '''lum-i'''<br><br />
<br />
''difino: '' Esti tre hela, brila; (suno lumas, kaj prilumas Teron; luno lumas, kaj prilumas Teron; lampo lumas) <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' Suno lumas dum la tago kaj luno dum la nokto. — Malmultaj lanternoj malbone prilumis la strateton. — Sur la vizaĝoj hele lumis feliĉo. — Elektra lumo estas la plej normala lumofonto en domoj. — La lumaj vitraj muroj de la novaj vendejoj estas belaj dum la nokto. — Estis hela luma mateno. — Vespere ni admiris belajn lumbildojn. <br><br />
<br />
''angle:'' to shine <br><br />
''ĉine:'' 光,照<br><br />
''france:'' luire, être lumineŭ ; '''~o''' = (une) lumière, (un) feu (voiture); '''~ec-o''' = (la) luminosité; '''-a''' lumineŭ(-euse); '''pri~i''' = éclairer, baigner de lumière; '''~fonto''' =(une) source lumineuse; '''~et-o''' = (une) lueur; '''mal~o''' = ténèbres, le noir; '''mal~a''' obscur(e), sombre; '''~bildo''' = (une) diapositive; '''~(ig)ilo''' = (un) luminaire; <br><br />
''germane:'' leuchten <br><br />
''hispane:'' alumbrar, iluminar <br><br />
''hungare:'' világít <br><br />
''portugale:'' luzir, fulgurar<nowiki>;</nowiki> '''~o''' = luz; '''~a''' = luzente; '''~aĵo''' = corpo luminoso; '''~eco''' = luminosidade; '''~igi''' = iluminar (fazer que emita luz ou transmitir luminosidade); '''~igilo''' = luminária; '''lun~o''' =- luar; '''~bildo''' = transparência, diapositivo; '''éjaro''' = ano-luz; '''~ĵetilo''' = holofote; farol (automóvel); '''mal~o''' = escuridão, trevas; '''pri~i''' = iluminar (derramar luz em); '''poŝ~o''' = lanterna (de bolso) <br><br />
''ruse:'' светить, светиться; '''~о''' = свет; '''~а''' = световой, светлый <br><br />
<br />
<br />
<hr><br />
<br><br />
''radiko: ''lun-<br><br />
''baza vorto:'' '''lun-o'''<br><br />
<br />
''difino: '' La natura satelito de Tero (ĝi prilumas (ne ĉiam) la teron dum la nokto) <br><br />
<br />
''ekzemploj:'' La luno brilas sur la ĉielo. — La aspekto de la luno ŝanĝiĝas periode. — La duona luno leviĝos nur post unu aŭ du horoj. — Ekde la novluno mi ĝardenumos ree. — Oni tre klare vidis la lunarkon. — Hieraŭ okazis la plenluno; dumnokte la plena luno disvastigis lumon preskaŭ tagan. — Unuafoje du homoj surluniĝis la 21an de julio 1969. <br><br />
<br />
''angle:'' moon <br><br />
''ĉine:'' 月,月亮<br><br />
''france:'' (la) lune ; '''~a''' = lunaire; '''nov~o''' = la nouvelle lune; '''~arko''' = (un) croissant de lune; '''plen~o''' = (la) pleine lune; '''plen-a ~o''' = (une) lune pleine; '''~loĝ-ant-o''' = (un) sélénite; '''sur~iĝi''' = allunir. <br><br />
''germane:'' Mond <br><br />
''hispane:'' luna (satélite natural de la tierra) <br><br />
''hungare:'' hold <br><br />
''portugale:'' lua; '''~a''' = lunar; '''~brilo''', '''~lumo''' = luar; '''~loĝanto''' = selenita; '''~inter-o''' = interlúnio; '''kreskanta ~o''' = quarto crescente; '''malkreskanta ~o''' = quarto minguante; '''nov~o''' = lua nova, novilúnio; '''plen~o''' = lua cheia, plenilúnio<nowiki>; </nowiki>'''sur~iĝi''' = alunissar <br><br />
''ruse:'' луна, месяц; '''~а''' = лунный <br></div>Renato