Vidi fonton por Vt: P1

* reiru al [[La bona vorto de la tago]]
<hr>
<br>
<hr>
<br>
''radiko: ''pec-<br>
''baza vorto:'' '''pec-o'''<br>

''difino: '' Parto el tuto, ne (plu) ligita al la tuto; rompajxo; ero; unu el multaj samaj aux similaj. <br>

''ekzemploj:''  Bongusta peco longe ne atendas. — La vitro rompigxis en mil pecetojn. — Cxu vi havas pecan sukeron. — Seka panpeco, sed en libereco. — Pregxejoj de tiu regiono staras cxirkauxitaj de pecegoj da granito. — Oni dispecigis la grandan kampon. <br>

''angle:'' a piece, a part  <br>
''cxine:'' 片，块，小块；例： Bongusta peco longe ne atendas. 好吃的东西不耐久； La vitro rompigxis en mil pecetojn. 玻璃碎成千个小片； Cxu vi havas pecan sukeron? 你有一小块糖吗？ Seka panpeco, sed en libereco. 虽只有小片面包，郄拥有自由； Oni dispecigis la grandan kampon. 人们碎分这大片田地 <br>
''france:'' (un) morceau, tronçon, quartier, (une) pièce (de) ; '''~a''' = en pièce; '''~et-o''' = (un) fragment, brin, (une) miette; '''~eg-o''' = (un) bloc; '''dis~igi''' = mettre en pièces, en morceaux, disloquer; '''dis~igxi''' = se déliter. <br>
''germane:'' Stück, Teil (eines Ganzen)  <br>
''hispane:'' pieza, pedazo  <br>
''hungare:'' darab  <br>
''portugale:'' pedaço; peça (musical, mecânica etc.); '''~e''' = em pedaços; '''~eto''' = pedacinho, caco, migalha; '''dis~igi''' = despedaçar; '''ter~o''' = terreno, lote; '''unu~a''' = inteiriço  <br>
''ruse:''  кусок, часть; '''~а''' = кусковой  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pen-<br>
''baza vorto:'' '''pen-i'''<br>

''difino: '' Multe provi, forte labori por fari ion. <br>

''ekzemploj:'' Mi penis amikigxi kun ili, sed mi ne sukcesis. — Kiom ajn oni penas, per forto placxo ne venas. — Nenia peno nek provo donos lakton de vir-bovo. — Li penadas ne renkonti lin pro timo. — Li estas penema lernanto. — Mia laboro estas peniga (= postulanta penon). — Kion vi pripenas, tio al vi venas. — Sxi senpene lernas Esperanton (= sen ia peno, facile).  <br>

''angle:'' to attempt, to try  <br>
''cxine:'' 努力；例：Mi penis amikigxi kun ili, sed mi ne sukcesis.我努力和他们做朋友，但我并没成功；Kiom ajn oni penas, per forto placxo ne venas.用暴力，不管多努力，都不会使人喜欢； Nenia peno nek provo donos lakton de bovo.不管怎么努力或试验，公牛不会出牛奶；Li penadas ne renkonti lin pro timo.因为害怕，他努力避免和他见面；Li estas penema lernanto.他是用功的学生；Mia laboro estas peniga (postulanta penon). 我的工作很辛苦；Kion vi pripenas, tio al vi venas.你怎么努力，就怎么收成；Sxi senpene lernas Esperanton (sen ia peno, facile).他不费力的学习世界语<br>
''france:'' peiner, s'efforcer de ; '''~o''' = (un) effort, (une) peine ; '''~e''' = avec peine; '''~ema''' = appliqué(e), assidu(e); '''~ig-a''' = pénible; '''~inda''' = qui en vaut la peine; '''sen~e''' = sans peine, aisément. <br>
''germane:''  sich mühen, sich anstrengen <br>
''hispane:''  intentar, tratar <br>
''hungare:'' igyekszik, törekszik  <br>
''portugale:''  esforçar-se por, procurar; '''~o, ~ado''' = esforço; '''~e''' = com esforço, penosamente; '''~ema''' = esforçado; '''~ego''' = trabalheira; '''~iga''' = trabalhoso, árduo, penoso; '''ne ~indas''' = não vale a pena; '''sen~e''' = sem esforço  <br>
''ruse:''  стараться, пытаться; '''~о''' = старание, попытка, усилие; '''~а''' = совершаемый с усилием, старательный, усердный; '''~е''' = с усилием, со старанием, с трудом  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pend-<br>
''baza vorto:'' '''pend-i'''<br>

''difino: '' Tenata de supre, sed krome ne; esti tenata vertikale; ''pendigi'' = teni tiel; ''pendumi'' = ekzekuti kondamniton, pendigante lin per sxnuro cxirkaux la kolo <br>

''ekzemploj:'' Sur la muro pendis belega bildo. — Multaj pomoj pendis sur la brancxoj. — Tie staris la hundo kun elpendanta lango. — Malpendigu cxi tiun artajxon, cxar mi ne sxatas gxin! — Super la pordo de la butiko pendis lumigebla elpendajxo. — Li donacis al sxi belajn orajn orelpendajxojn. — Por pendigi iun, antauxe tiun kaptu. — En domo de pendigito pri sxnuro ne parolu. — Li ne plu volis vivi kaj decidis sin pendumi. — La luno pendis en la cxielo. <br>

''angle:'' to hang, be hanging; '''~igi''' = to hang something; '''~umi''' = to hang someone  <br>
''cxine:''  挂；例：Sur la muro pendis belega bildo.墙上挂着很美丽的画；Multaj pomoj pendis sur la brancxoj.许多苹果挂在树技上； Tie staris la hundo kun elpendanta lango.这里站一只悬舌的狗；Malpendigu cxi tiun artajxon, cxar mi ne sxatas gxin!这幅画取下，因不喜欢它； Super la pordo de la butiko pendis lumigebla elpendajxo.在这店的门挂着发光的招牌；Li donacis al sxi belajn orajn orelpendajxojn.他送给她美丽的耳垂；Por pendigi iun, antauxe tiun kaptu.要吊死他，先得捕到他；En dom' de pendigito pri sxnuro ne parolu.在有自的房子别提起縄索；Li ne plu volis vivi kaj decidis sin pendumi. 他不再想活，决定自缢；La luno pendis en la cxielo.月儿高挂天空<br>
''france:'' pendre (à), être (sus)pendu ; '''~a''' = suspendu(e); '''~anta''' = pendant(e); '''mal~igi''' = décrocher, dépendre; '''el~ajxo''' = (une) enseigne; '''orel~ajxo''' = (un) pendant d'oreille; '''~igi''' = pendre (qqn., qqc.); '''~ig-it-o''' = (un) pendu; '''~um-i''' = pendre, tuer par pendaison.  <br>
''germane:''  hängen (nur intransitiv!) <br>
''hispane:'' colgar (estar colgado), pender  <br>
''hungare:''  lóg, függ <br>
''portugale:''  pender, ficar pendurado; '''~ajxeto''' = pingente, berloque; '''~anta''' = suspenso, pendurado, pênsil; '''~igi''' = pendurar; enforcar; '''éigilo''' = gancho (para dependurar); '''~umi''' = enforcar; '''~umilo''' = forca; '''~lito''' = rede (para dormir); '''~lumilo''' = lâmpada ou luminária de teto; '''~sako''' = sacola; '''~sekigi''' = estender na corda para secar (roupa); '''mal~igi''' = retirar algo pendurado <br>
''ruse:''  висеть; '''~а''' = висячий, подвесной; '''~е''' = в висячем положении   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pens-<br>
''baza vorto:'' '''pens-i'''<br>

''difino: '' Havi ideojn en la kapo; labori per la kapo.<br>

''ekzemploj:''  Kion vi pensas pri tio? — Kiu multe babilas, pensas malmulte. — Sxi estis cxiam silenta kaj enpensa. — Vi estas pensema, cxu? — Li ne elpensis la filozofian sxtonon. — Vi devas fari nenion senpense. — Bone pripensu la aferon antaux ol fari.<br>

''angle:'' to think  <br>
''cxine:'' 想；例：Kion vi pensas pri tio?仔想些什么？ Kiu multe babilas, pensas malmulte.爱说话的人想得不多； Sxi estis cxiam silenta kaj enpensa.她经常静默沉思；Vi estas pensema, cxu?你爱思考，是吗？ Elpensi:发明，想出，编造； Vi devas fari nenion senpripense.你做任何事都需要思考<br>
''france:'' penser ; '''~o''' = (une) pensée ; '''~a''' = de pensée ; '''~e''' = par la pensée; '''~ad-o, pri~o''' = (la) réflexion; '''~ema''' = pensif(-ive); '''el~i''' = inventer; '''sen~e''' = de manière irréfléchie; '''pri~i''' = réfléchir à, envisager, considérer. <br>
''germane:'' denken <br>
''hispane:'' pensar  <br>
''hungare:''gondol   <br>
''portugale:''  pensar, julgar; '''~o''' = pensamento; '''~ado''' = reflexão; '''~ema''' = pensativo; '''~igi''' = fazer pensar; '''~iga''' = sugestivo; '''~libero''' = liberdade de pensamento; '''~maniero''' = modo de pensar; '''pri~i''' = refletir, considerar  <br>
''ruse:''  думать, мыслить; '''~о''' = мысль, дума; '''~а''' = мысленный, мыслительный; '''~е''' = мысленно, в мыслях, в уме   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''per<br>
''baza vorto:'' '''per'''<br>

''difino: '' Vorto, kiu enkondukas ilon, rimedon; uzante; utiligante (mi trancxas per trancxilo; sxi veturis per auxto; li skribis per grandaj literoj). <br>

''ekzemploj:'' Oni skribas per skribilo. — Klopodi sen limo per korpo kaj animo. — Kontrauxstari per cxiuj fortoj. — Mi ricevis gxin pere de li. — Malmolaj fromagxoj estas dedicxitaj al pera uzado, ekzemple por bongustigi aliajn produktojn. — La nacia asocio estas peranto al la internacia asocio Universala Esperanto-Asocio. — Kion Dio ne donis, perforte ne postulu.<br>

''angle:'' with, by (introduces the means of doing something: "Mi skribas per skribilo" = "I write with a pen")  <br>
''cxine:''以，用；例：Oni skribas per skribilo. 人们用笔书写；Klopodi sen limo per korpo kaj animo.无止竟的用身心尝试；Kontrauxstari per cxiuj fortoj.以所有的力气对抗；Mi ricevis gxin pere de li.透过他我收到它；Malmolaj fromagxoj estas dedicxitaj al pera uzado, ekzemple por bongustigi aliajn produktojn. 硬奶酪是当矢料用的，例如美化产品的风味；La nacia asocio estas peranto al la internacia asocio UEA.各国的协会是UEA国际协会的代理者；Kion Dio ne donis, perforte ne postulu.神不给我们的，我们不以力强取 <br>
''france:'' avec, par, de, en, dans le sens de, au moyen de; '''~a''' = indirect(e), médiat(e); '''~e de''' = par l'intermédiaire de; '''~i''' = s'entremettre, procurer; '''~ant-o''' = (un) intermédiaire, médiateur; '''~fort-e''' = par force, violence; '''~labori''' = acquérir par son travail.  <br>
''germane:'' mit (i.S.v. mittels, mit Hilfe von, vgl. "kun") <br>
''hispane:'' mediante, por medio de. (preposición)  <br>
''hungare:''  Elöljárószó: -val, -vel (eszközhatározó). <br>
''portugale:''  por, por meio de, por intermédio de, mediante; '''~i''' = intermediar; '''~anto''' = intermediário; mediador; '''~ejo''' = agência; '''~busxa''' = por via oral; '''~labori''' = adquirir com seu trabalho; '''sen~e''' = sem intermediação, diretamente  <br>
''ruse:''  с помощью, посредством, через (предлог, чаще всего соответствующий русскому творительному падежу без предлога)  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''perd-<br>
''baza vorto:'' '''perd-i'''<br>

''difino: '' Ekmalhavi; ekhavi malprofiton, malavantagxon.<br>

''ekzemploj:'' Mi perdis mian sxlosilon. — Kiel akirite, tiel perdite. — Kiu multe profitas, ankaux perdon ne evitas. — Li disperdis sian havon. — Kiu akceptas donacon, perdas la pacon. — Perdigxas per troa peto amiko kaj mono. — Vi ne multon perdis per via foresto, la arangxo estis tute ne interesa. — Mi nur perdis la tempon atendante ilin. — Imiti grandsinjoron estas maniero, por perdi baldaux la monon. — Vi perdigas mian tempon per viaj stultaj paroloj! — Pli bone estas reiri, ol perdi la vojon. <br>

''angle:'' to lose (= no longer have; not winning = malgajni, malvenki)  <br>
''cxine:'' 丧失，失去；例：Mi perdis mian sxlosilon. 我遗失钥匙；Perdinta la kapon pri haroj ne ploras.掉了头不为头髪哭泣；Kiel akirite, tiel perdite. 怎么获得，怎么遗丧失； Kiu multe profitas, ankaux perdon ne evitas.多得者难免有损失；Li disperdis sian havon.他浪费其所有； Kiu akceptas donacon, perdas la pacon. 接受礼物者，失去安宁；Perdigxas per tro peto amiko kaj mono.朋友和财富因过多要求而丧失；Vi ne multon perdis per via foresto, la arangxo estis tute ne interesa. 你的缺席并无太多损失，因为这安排完全没意思；Mi nur perdis la tempon atendante ilin.我等他只是浪费时间而已； Imiti grandsinjoron, perdi baldaux la monon.学做大亨，很快折损钱财；Vi perdigas mian tempon per viaj stultaj paroloj! 我因你愚蠢的话而浪费时间； Pli bone estas reiri, ol perdi la vojon.重回原路要比迷路好； Post perdigxo en la arbaro mi ne plu iras sola en la arbaron.自从在森林内迷路之后我不再单人进入森林<br>
''france:'' perdre (ne plus avoir) ; '''~o'''  (une, la) perte; '''~ita''' = perdu(e); '''~igxi''' = se perdre; '''~igi''' = faire perdre; '''dis~i''' = gaspiller, dissiper. <br>
''germane:'' verlieren <br>
''hispane:''  perder (no encontrar) <br>
''hungare:'' veszít, elveszít  <br>
''portugale:''  perder (não conseguir reencontrar); '''~o''' = perda; '''~igxi''' = perder-se; '''~igxo''' = perdição; '''~ita''' = perdido; '''dis~i''' = perder aos poucos<nowiki>; </nowiki>'''for~igxi''' = desaparecer à distância  <br>
''ruse:'' по(терять); '''~о''' = потеря   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''perfekt-<br>
''baza vorto:'' '''perfekt-a'''<br>

''difino: '' Tute tia, kia gxi devas esti; senmanka.<br>

''ekzemploj:'' Tiu infano plene elkreskis kiel perfekta belulino. — Sxia hararo estis perfekte brile purigita. — Perfekteco ne eblas sur Tero. — Li okupus sin je la perfektigo de tiu cxi lingvo. — Ne forgesu, ke la perfektigxado de lingvo arta estas ebla gxis senfineco. <br>

''angle:''  perfect <br>
''cxine:'' 完全；例：Tiu infano plene elkreskis kiel perfekta belulino.这小孩完美的生成美女； Sxia hararo estis perfekte brile purigita.她的头髪洗得光洁；Perfekteco ne eblas sur Tero. 在大地不可能得到完美；Li okupus sin je la perfektigo de tiu cxi lingvo. 他尽力使此语言完美化；Ne forgesu, ke la perfektigxado de lingvo arta estas ebla gxis senfineco.要使人工语言达到尽善尽美是永无止境的<br>
''france:'' parfait(e) ; '''~e''' = parfaitement; '''~ec-o''' = (la) perfection; '''~igi''' = perfectionner; '''ne~ajxo''' = (une) imperfection; '''~ebla''' = perfectible; '''~igx-ad-o''' = (le) perfectionnement, l'amélioration. <br>
''germane:''  perfekt(e,r,s) <br>
''hispane:'' perfecto  <br>
''hungare:''  tökéletes <br>
''portugale:'' perfeito; '''~o, ~eco''' = perfeição; '''~e''' = perfeitamente; '''~ajxo''' = coisa perfeita, perfeição; '''~ema''' = perfeccionista; '''~igi''' = aperfeiçoar; '''~igebla''' = perfectível; '''~igxi''' = aperfeiçoar-se; '''~iga kurso''' = curso de aperfeiçoamento  <br>
''ruse:'' отличный, совершенный; '''~е''' = совершенно, в совершенстве   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''period-<br>
''baza vorto:'' '''period-o'''<br>

''difino: '' (Iom longa) peco de tempo; tempo inter du el multaj samaj okazajxoj, kiuj okazadas kun regulaj intertempoj. <br>

''ekzemploj:''  La agado de Universala Eesperanto-Asocio en la periodo 2001—2010. — Tiu periodajxo estas perioda informilo de nia societo. — La gazetaro posedas diversan periodecon. — Militojn periode okazigas la diversaj naciismoj. <br>

''angle:'' a period (of time)  <br>
''cxine:'' 时期，时代，期间；例：La agado de UEA en la periodo 2001—2010. UEA在2001 -2010期间的行动；Tiu periodajxo estas perioda informilo de nia societo.这期刊是我们协会的定期刊物；La gazetaro posedas diversan periodecon. 期刊杂志有不同的出版周期；Militojn periode okazigas la diversaj naciismoj.不同的军国主义使战争周期性的发生<br>
''france:'' (une) période ; '''~a''' = périodique, récurrent(e) ; '''~e''' = périodiquement; '''~ajxo''' = (un) périodique; '''~ec-o''' = (une, la) périodicité. <br>
''germane:''  Periode, Zeitraum <br>
''hispane:''   período (de tiempo) <br>
''hungare:'' szakasz, periódus  <br>
''portugale:'' período; '''~a''' = periódico; '''~e''' = periodicamente; '''~ajxo''' = periódico (publicação); coisa periódica; '''~eco''' = periodicidade<br>
''ruse:''  период; '''~а''' = периодический; '''~е''' = периодично, переодически  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''permes-<br>
''baza vorto:'' '''permes-i'''<br>

''difino: '' Diri, ke estas bone, ke iu faros ion; diri: "mi ne kontrauxas, ke vi faru tion". <br>

''ekzemploj:'' Permesu al mi diri tion, kio okazis. — Voli aux ne voli neniu malpermesas. — La infano ricevis la permeson de siaj gepatroj. — Kio estas permesata al Dio, ne estas permesata al bovo. — La libro "Fundamento de Esperanto" malpermesas nur, ke apartaj personoj rompu la lingvon. — La fabrikestro permesis al li plu labori tie.<br>

''angle:'' to permit, to allow  <br>
''cxine:'' 允许；例：Permesu al mi vin diri kio okazis.允许我告诉仔发生什么事； Voli aux ne voli neniu malpermesas. 不管要不要，没人会允许； La infano ricevis la permeson de siaj gepatroj. 孩子得到其父母的允许； Kio estas permesata al Jupitero, ne estas permesata al bovo.木星座允许的不一定公牛座也允许<br>
''france:'' permettre, autoriser ; '''~o''' = (une) permission, autorisation; '''mal~i''' =interdire, défendre, prohiber; '''~ata''' = permis(e); '''for~i''' = congédier, renvoyer, remercier. <br>
''germane:'' erlauben <br>
''hispane:''  permitir, dejar, autorizar <br>
''hungare:''  megenged <br>
''portugale:''   permitir, autorizar, deixar; '''~o''' = permissão, autorização; '''~ebla''' = permissível; '''~ema''' = permissivo; '''for~o''' = permissão para ausentar-se; '''pas~o''' = salvo-conduto; '''mal~i''' = proibir <br>
''ruse:''  позволять, разрешать; '''~о''' = разрешение, позволение  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''person-<br>
''baza vorto:'' '''person-o'''<br>

''difino: '' Homo, konebla laux nomo aux funkcio; homo kun siaj propraj ecoj;  ''personeco'' = la propraj (ne-korpaj) ecoj (karaktero, konduto, ...) de iu homo, kiel tuto. <br>

''ekzemploj:'' En gramatiko parolanto estas unua persono, alparolato estas dua persono, kaj priparolato estas tria persono. — Cxion rigardi tra sia personaj okulvitroj. — Persone mi tre sxatas tion. — Li estas personigita diablo. — El la personaro, la pli juna havas la pli fortan personecon.<br>

''angle:'' a person  <br>
''cxine:'' 人，人称；例：En gramatiko parolanto estas unua persono, alparolato estas dua persono, kaj priparolato estas tria persono. 文法上说话者是第一人称，说话对象是第二人称，所所的是第三人称；Cxion rigardi tra sia personaj okulvitroj.每人都透过自己的眼镜观察；Persone mi tre sxatas. 我个人很中意；Li estas personigita diablo.他是人身的恶魔<br>
''france:'' (une) personne ; '''~a''' = personnel(le) ; '''~e''' = personnellement; '''~ec-o''' = (la) personnalité; '''~aro''' = (le) personnel; '''~igi''' = personnifier; '''~ig-ita''' = personnifié(e). <br>
''germane:''  Person <br>
''hispane:'' persona  <br>
''hungare:''  személy <br>
''portugale:''  pessoa; '''~a''' = pessoal; '''~e''' = pessoalmente; '''~aro''' = pessoal (empregados de organização); '''~eco''' = personalidade (características pessoais); '''~ecigi''' = personalizar; '''~eculo''' = pessoa importante, personagem; '''~igi''' = personificar  <br>
''ruse:''  лицо, личность, персона, человек; '''~а''' = личный, персональный; '''~е''' = лично, персонально <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pes-<br>
''baza vorto:'' '''pes-i'''<br>

''difino: '' Mezuri, kiom peza io estas (per pesilo). <br>

''ekzemploj:''  Bonvolu pesi tion kaj diru al mi kiom gxi pezas. — La pesilo estas preciza, sed kie estas la pesanto? — Li decidis post pesado de la cxeestaj fortoj. — La Eternulo (Dio) pesas la korojn. <br>

''angle:'' to weigh (As in the act of working out something's weight. One's weight requires ''pezi'': Mi pezas 75kg = I weigh 75kg)  <br>
''cxine:''秤重；例：Bonvolu pesi tion kaj diru al mi kiom gxi pezas. 帮我秤这个，并告诉我它多重； La pesilo estas preciza sed kie estas la pesanto? 这秤重计很精准，可是秤重者在那里？- Li sin decidis post pesado de la cxeestaj fortoj.他估计存在的力量之后自行决定；La Eternulo (Dio) pesas la korojn.神量测众人的心 <br>
''france:'' peser (qqch.); '''~ilo''' = (une) balance  (instrument pour peser); '''~ad-o''' = (la) pesée, (le) pesage); '''~anto''' = (un, le) peseur. <br>
''germane:'' wägen (Das Gewicht von etwas feststellen.) <br>
''hispane:'' pesar (medir el peso)  <br>
''hungare:''  mér, mérlegel <br>
''portugale:'' pesar (medir o peso); '''~ilo''' = balança  <br>
''ruse:'' взвешивать   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pet-<br>
''baza vorto:'' '''pet-i'''<br>

''difino: '' Diri, ke oni deziras ekhavi ajxon aux servon; diri, ke oni deziras, ke iu faru ion; diri "bonvolu ...i". <br>

''ekzemploj:''  Donu al mi tion, mi petas. — Ne petita, ne ricevita. — Se vi petos tie, vi nenion akiros. — Vian peton mi ne povas akcepti. — Se amiko petas, li neniam ripetas. — Fakte ripeti ne estas repeti. — En sxiaj vortoj estis petego de malespero. <br>

''angle:'' to request, ask for something  <br>
''cxine:''  请求；例：Donu al mi tion, mi petas. 请给我这个，我请求； Ne petita, ne ricevita.不要求就收不到； Se vi petos tie, vi nenion akiros.如果你在此要求，你什么也得不到； Vian peton mi ne povas akcepti.我无法接受你的要求； Se amiko petas, li neniam ripetas.如果朋友求，他只求一次而不重复； Fakte ripeti ne estas repeti.实际上请求不是重复； En sxiaj vortoj estis petego de malespero.她的话是失望的哀求<br>
''france:'' demander (qc à qqn), prier (qqn de), mi petas : s'il vous plaît ; '''~o''' = (une) demande, prière, requête; '''~ita''' = demandé(e), prié(e), sollicité(e); '''~eg-i''' =  supplier; '''~eg-o''' = (une) supplication. <br>
''germane:''  bitten <br>
''hispane:''  pedir, solicitar <br>
''hungare:''  kér <br>
''portugale:'' pedir, solicitar; '''~o''' = pedido; '''~adi''' = pedir insistentemente; '''~egi''' = suplicar;''' ~ema''' = pedinchão; '''el~i''' = conseguir pedindo<nowiki>;</nowiki> '''for~i sin''' = pedir permissão para sair; '''helpo~i''' = pedir socorro; '''pardon~i''' = pedir perdão; '''plor~i''' = implorar; '''pro~i por''' = interceder por<nowiki>; </nowiki>'''trud~i''' = extorquir  <br>
''ruse:'' (по)просить; '''~о''' = просьба   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pez-<br>
''baza vorto:'' '''pez-a'''<br>

''difino: '' Eco de ajxoj aux homoj, kiu normale estas mezurata en kilogramoj; havanta pezon kaj malfacile portebla, se oni ne estas forta; science: forte altirata de Tero. <br>

''ekzemploj:'' Kiom peza gxi estas? —  Sur cxevalo de aliulo nenio pezas. — Vi diris: tio pezas cent kilogramojn! Pli precize oni devas diri: tio pezas kiel (maso de) cent kilogramoj. — Mi sentas la etoson tre peza. — Tio estas tro peza por la vespermangxo. — Tio estas malpeza, gxi preskaux ne pezigos la tuton.<br>

''angle:'' heavy; '''~i''' to weigh (but not to weigh something = pesi)  <br>
''cxine:'' 重；例：Kiom peza gxi estas? 它多重？ Sur cxevalo de aliulo nenio pezas.放在别人的马上没有一件是重的；Vi diris: tio pezas cent kilogramojn!；Pli precize oni devas diri: tio pezas kiel (maso de) cent kilogramoj. 你说，这个重百公斤，严格说来，应该说这个的质量是百公斤；Science: tio pezas nauxcent okdek unu Neuxtonojn.科学上说这个的重量是九百八十牛顿； Mi sentas la etoson tre peza.我感觉太重；Tio estas tro peze por la vespermangxo.这些当晚餐份量太大<br>
''france:'' pesant(e), lourd(e) ; '''~i''' = peser, avoir du poids ; '''~o''' = (le) poids (force) ; '''~e''' = pesamment; '''~ilo''' = (un) poids pour balance; '''mal~a''' = léger(-ère); '''~igi''' = alourdir, appesantir. <br>
''germane:'' schwer(e,r,s) (i.S.v. viel auf die Waage bringen)  <br>
''hispane:'' pesado  <br>
''hungare:''  nehéz, súlyos <br>
''portugale:''  pesado; '''~o''' = peso; '''~i''' = pesar (ter peso); '''~e''' = pesadamente; '''~ilo''' = peso (para balança de pratos etc.); ; '''~ocentro''' = centro de gravdade; '''mal~a''' = leve  <br>
''ruse:''  имеющий вес, тяжёлый; '''~i''' = весить, иметь вес; '''~о''' = вес, тяжесть, груз;''' ~е''' = тяжело, тяжко  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pic-<br>
''baza vorto:'' '''pic-o'''<br>

''difino: ''  Italdevena speco de plata farunajxo el pasto, kutime garnita per tavolo da tomatoj, fromagxo, ancxovoj, olivoj.<br>

''ekzemploj:''  Vespere mi ne povos kuiradi, mi acxetos picon, ni faros pican mangxadon. — Jes, vespere ni picumos! — Pico cxiam enhavas tomaton, ofte olivojn, fromagxon, salitajn fisxetojn, spicojn. — Kun pico ne necesas pano. <br>

''angle:'' pizza  <br>
''cxine:'' 意大利式烘饼，皮萨；例：Pico cxiam enhavas tomaton, ofte olivojn, fromagxon, salitajn fisxetojn, spicojn. -.皮萨永远含有蕃茄，常有橄榄，奶酪，咸鱼，香辛料等；Kun pico ne necesas pano.有了比萨，就不需要面包<br>
''france:'' (une) pizza; '''~ejo''' = (une) pizzeria. <br>
''germane:'' Pizza <br>
''hispane:'' pizza  <br>
''hungare:'' pizza, pidza  <br>
''portugale:'' ''pizza''<nowiki>; </nowiki>'''~ejo''' = pizzaria; '''~isto''' = pizzaiolo  <br>
''ruse:'' пицца   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pied-<br>
''baza vorto:'' '''pied-o'''<br>

''difino: '' La parto de la korpo, je fino de la kruro, sur kiu homo aux besto iras; simila parto, sur kiu staras objekto. <br>

''ekzemploj:''  Li estas en klopodoj de la kapo gxis piedoj. — Kapo pekas, piedoj suferas. — Li kaj somere kaj vintre piediris cxie nudpieda kaj vestita nur en kalsoneto gxisgenua. — Malfelicxo venas rapide, foriras piede. — Ni vizitis la urbon per pieda trairado. — "Tiu estas la homo, kiu pasxas kvarpiede, kiam li estas juna infano, du piede, kiam plenkreskulo, kaj tripiede, kun apogbastono, kiam li grandagxas!". <br>

''angle:'' foot  <br>
''cxine:'' 脚；例：Li estas en klopodoj de l' kapo gxis piedoj. 他从头到脚都在努力；Kapo pekas, piedoj suferas.如果头脑弄错，脚就要受苦了；Li kaj somere kaj vintre piediris cxie nudpieda kaj vestita nur en kalsoneto gxisgenua. 他不管夏天或冬天都是打赤脚穿短裤走路； Malfelicxo venas rapide, foriras piede.苦难杁得快，走得慢；Ni vizitis la urbon perpieda trarigardo.我们以步行观望的访问此城市<br>
''france:'' (un) pied, (une) patte  ; '''~e''' = à pied, sur pied; '''~iri''' = aller à pied, marcher; '''nud~a''' = pied nu; '''du~a''' = bipède; '''tri~o''' = (un) trépied; '''kvar~e''' = à quatre pattes; '''~bat-o''' = (un) coup de pied. <br>
''germane:''  Fuß <br>
''hispane:'' pie  <br>
''hungare:''  láb <br>
''portugale:''  pé; pata; '''~fingro''' = dedo do pé, artelho; '''~frapo''' = pontapé, chute; '''~iri''' = andar, caminhar, ir a pé; '''~iranto''' = pedestre<nowiki>;</nowiki> caminhante, andarilho; '''~plato''' = sola do pé; '''~premi''' = pisar, calcar (com o pé); '''~soldato''' = soldado de infantaria, infante; '''~supro''' = peito do pé; '''~vesto''' = calçado<nowiki>; </nowiki>'''du~a''' = bípede; '''kvar~a''' = quadrúpede; '''sen~a''' = ápode  <br>
''ruse:''  нога, ступня, стопа; '''~а''' = ножной; '''~е''' = ногами, пешком  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''pijxam-<br>
''baza vorto:'' '''pijxam-o'''<br>

''difino: '' Negligxa (hejma, oportuna) aux lita dupeca vesto kun ne algxustigita pantalono por viroj kaj virinoj.<br>

''ekzemploj:''  Hejme mi dormas nude, sed cxiam surmetas pijxamon, kiam mi dormas aliloke. — En tiu terura malliberejo ili ricevis nur pijxamon por sin vesti. — Pijxame vestita sxi venis al mia cxambro. <br>

''angle:'' pyjamas (Note that this is plural in Esperanto but singular in English)  <br>
''cxine:'' 睡衣；例：Hejme mi dormas nude, sed cxiam surmetas pijxamon, kiam mi dormas aliloke.我在家都是裸腄，但到别地方睡则穿睡衣；En tiu terura malliberejo ili ricevis nur pijxamon por sin vesti.在这可怕的监狱，他们只得到睡衣敞身；Pijxame vestita sxi venis al mia cxambro.扦穿着睡衣到我房间 <br>
''france:'' (un) pijama. <br>
''germane:'' Pyjama  <br>
''hispane:'' pijama  <br>
''hungare:'' pizsama  <br>
''portugale:'' pijama; '''~a jako''' = casaco de pijama; '''~a''' '''pantalono''' = calça de pijama; '''unupeca ~o''' = pijama inteiriço  <br>
''ruse:''  пижама  <br>