Vt: P1
- reiru al La bona vorto de la tago
radiko: pec-
baza vorto: pec-o
difino: Parto el tuto, ne (plu) ligita al la tuto; rompaĵo; ero; unu el multaj samaj aŭ similaj.
ekzemploj: Bongusta peco longe ne atendas. — La vitro rompiĝis en mil pecetojn. — Ĉu vi havas pecan sukeron. — Seka panpeco, sed en libereco. — Preĝejoj de tiu regiono staras ĉirkaŭitaj de pecegoj da granito. — Oni dispecigis la grandan kampon.
angle: a piece, a part
ĉine: 片，块，小块；例： Bongusta peco longe ne atendas. 好吃的东西不耐久； La vitro rompiĝis en mil pecetojn. 玻璃碎成千个小片； Ĉu vi havas pecan sukeron? 你有一小块糖吗？ Seka panpeco, sed en libereco. 虽只有小片面包，郄拥有自由； Oni dispecigis la grandan kampon. 人们碎分这大片田地
france: (un) morceau, tronçon, quartier, (une) pièce (de) ; ~a = en pièce; ~et-o = (un) fragment, brin, (une) miette; ~eg-o = (un) bloc; dis~igi = mettre en pièces, en morceaŭ, disloquer; dis~iĝi = se déliter.
germane: Stück, Teil (eines Ganzen)
hispane: pieza, pedazo
hungare: darab
portugale: pedaço; peça (musical, mecânica etc.); ~e = em pedaços; ~eto = pedacinho, caco, migalha; dis~igi = despedaçar; ter~o = terreno, lote; unu~a = inteiriço
ruse: кусок, часть; ~а = кусковой
radiko: pen-
baza vorto: pen-i
difino: Multe provi, forte labori por fari ion.
ekzemploj: Mi penis amikiĝi kun ili, sed mi ne sukcesis. — Kiom ajn oni penas, per forto plaĉo ne venas. — Nenia peno nek provo donos lakton de vir-bovo. — Li penadas ne renkonti lin pro timo. — Li estas penema lernanto. — Mia laboro estas peniga (= postulanta penon). — Kion vi pripenas, tio al vi venas. — Ŝi senpene lernas Esperanton (= sen ia peno, facile).
angle: to attempt, to try
ĉine: 努力；例：Mi penis amikiĝi kun ili, sed mi ne sukcesis.我努力和他们做朋友，但我并没成功；Kiom ajn oni penas, per forto plaĉo ne venas.用暴力，不管多努力，都不会使人喜欢； Nenia peno nek provo donos lakton de bovo.不管怎么努力或试验，公牛不会出牛奶；Li penadas ne renkonti lin pro timo.因为害怕，他努力避免和他见面；Li estas penema lernanto.他是用功的学生；Mia laboro estas peniga (postulanta penon). 我的工作很辛苦；Kion vi pripenas, tio al vi venas.你怎么努力，就怎么收成；Ŝi senpene lernas Esperanton (sen ia peno, facile).他不费力的学习世界语
france: peiner, s'efforcer de ; ~o = (un) effort, (une) peine ; ~e = avec peine; ~ema = appliqué(e), assidu(e); ~ig-a = pénible; ~inda = qui en vaut la peine; sen~e = sans peine, aisément.
germane: sich mühen, sich anstrengen
hispane: intentar, tratar
hungare: igyekszik, törekszik
portugale: esforçar-se por, procurar; ~o, ~ado = esforço; ~e = com esforço, penosamente; ~ema = esforçado; ~ego = trabalheira; ~iga = trabalhoso, árduo, penoso; ne ~indas = não vale a pena; sen~e = sem esforço
ruse: стараться, пытаться; ~о = старание, попытка, усилие; ~а = совершаемый с усилием, старательный, усердный; ~е = с усилием, со старанием, с трудом
radiko: pend-
baza vorto: pend-i
difino: Tenata de supre, sed krome ne; esti tenata vertikale; pendigi = teni tiel; pendumi = ekzekuti kondamniton, pendigante lin per ŝnuro ĉirkaŭ la kolo
ekzemploj: Sur la muro pendis belega bildo. — Multaj pomoj pendis sur la branĉoj. — Tie staris la hundo kun elpendanta lango. — Malpendigu ĉi tiun artaĵon, ĉar mi ne ŝatas ĝin! — Super la pordo de la butiko pendis lumigebla elpendaĵo. — Li donacis al ŝi belajn orajn orelpendaĵojn. — Por pendigi iun, antaŭe tiun kaptu. — En domo de pendigito pri ŝnuro ne parolu. — Li ne plu volis vivi kaj decidis sin pendumi. — La luno pendis en la ĉielo.
angle: to hang, be hanging; ~igi = to hang something; ~umi = to hang someone
ĉine: 挂；例：Sur la muro pendis belega bildo.墙上挂着很美丽的画；Multaj pomoj pendis sur la branĉoj.许多苹果挂在树技上； Tie staris la hundo kun elpendanta lango.这里站一只悬舌的狗；Malpendigu ĉi tiun artaĵon, ĉar mi ne ŝatas ĝin!这幅画取下，因不喜欢它； Super la pordo de la butiko pendis lumigebla elpendaĵo.在这店的门挂着发光的招牌；Li donacis al ŝi belajn orajn orelpendaĵojn.他送给她美丽的耳垂；Por pendigi iun, antaŭe tiun kaptu.要吊死他，先得捕到他；En dom' de pendigito pri ŝnuro ne parolu.在有自的房子别提起縄索；Li ne plu volis vivi kaj decidis sin pendumi. 他不再想活，决定自缢；La luno pendis en la ĉielo.月儿高挂天空
france: pendre (à), être (sus)pendu ; ~a = suspendu(e); ~anta = pendant(e); mal~igi = décrocher, dépendre; el~aĵo = (une) enseigne; orel~aĵo = (un) pendant d'oreille; ~igi = pendre (qqn., qqc.); ~ig-it-o = (un) pendu; ~um-i = pendre, tuer par pendaison.
germane: hängen (nur intransitiv!)
hispane: colgar (estar colgado), pender
hungare: lóg, függ
portugale: pender, ficar pendurado; ~aĵeto = pingente, berloque; ~anta = suspenso, pendurado, pênsil; ~igi = pendurar; enforcar; éigilo = gancho (para dependurar); ~umi = enforcar; ~umilo = forca; ~lito = rede (para dormir); ~lumilo = lâmpada ou luminária de teto; ~sako = sacola; ~sekigi = estender na corda para secar (roupa); mal~igi = retirar algo pendurado
ruse: висеть; ~а = висячий, подвесной; ~е = в висячем положении
radiko: pens-
baza vorto: pens-i
difino: Havi ideojn en la kapo; labori per la kapo.
ekzemploj: Kion vi pensas pri tio? — Kiu multe babilas, pensas malmulte. — Ŝi estis ĉiam silenta kaj enpensa. — Vi estas pensema, ĉu? — Li ne elpensis la filozofian ŝtonon. — Vi devas fari nenion senpense. — Bone pripensu la aferon antaŭ ol fari.
angle: to think
ĉine: 想；例：Kion vi pensas pri tio?仔想些什么？ Kiu multe babilas, pensas malmulte.爱说话的人想得不多； Ŝi estis ĉiam silenta kaj enpensa.她经常静默沉思；Vi estas pensema, ĉu?你爱思考，是吗？ Elpensi:发明，想出，编造； Vi devas fari nenion senpripense.你做任何事都需要思考
france: penser ; ~o = (une) pensée ; ~a = de pensée ; ~e = par la pensée; ~ad-o, pri~o = (la) réflexion; ~ema = pensif(-ive); el~i = inventer; sen~e = de manière irréfléchie; pri~i = réfléchir à, envisager, considérer.
germane: denken
hispane: pensar
hungare:gondol
portugale: pensar, julgar; ~o = pensamento; ~ado = reflexão; ~ema = pensativo; ~igi = fazer pensar; ~iga = sugestivo; ~libero = liberdade de pensamento; ~maniero = modo de pensar; pri~i = refletir, considerar
ruse: думать, мыслить; ~о = мысль, дума; ~а = мысленный, мыслительный; ~е = мысленно, в мыслях, в уме
radiko: per
baza vorto: per
difino: Vorto, kiu enkondukas ilon, rimedon; uzante; utiligante (mi tranĉas per tranĉilo; ŝi veturis per aŭto; li skribis per grandaj literoj).
ekzemploj: Oni skribas per skribilo. — Klopodi sen limo per korpo kaj animo. — Kontraŭstari per ĉiuj fortoj. — Mi ricevis ĝin pere de li. — Malmolaj fromaĝoj estas dediĉitaj al pera uzado, ekzemple por bongustigi aliajn produktojn. — La nacia asocio estas peranto al la internacia asocio Universala Esperanto-Asocio. — Kion Dio ne donis, perforte ne postulu.
angle: with, by (introduces the means of doing something: "Mi skribas per skribilo" = "I write with a pen")
ĉine:以，用；例：Oni skribas per skribilo. 人们用笔书写；Klopodi sen limo per korpo kaj animo.无止竟的用身心尝试；Kontraŭstari per ĉiuj fortoj.以所有的力气对抗；Mi ricevis ĝin pere de li.透过他我收到它；Malmolaj fromaĝoj estas dediĉitaj al pera uzado, ekzemple por bongustigi aliajn produktojn. 硬奶酪是当矢料用的，例如美化产品的风味；La nacia asocio estas peranto al la internacia asocio UEA.各国的协会是UEA国际协会的代理者；Kion Dio ne donis, perforte ne postulu.神不给我们的，我们不以力强取
france: avec, par, de, en, dans le sens de, au moyen de; ~a = indirect(e), médiat(e); ~e de = par l'intermédiaire de; ~i = s'entremettre, procurer; ~ant-o = (un) intermédiaire, médiateur; ~fort-e = par force, violence; ~labori = acquérir par son travail.
germane: mit (i.S.v. mittels, mit Hilfe von, vgl. "kun")
hispane: mediante, por medio de. (preposición)
hungare: Elöljárószó: -val, -vel (eszközhatározó).
portugale: por, por meio de, por intermédio de, mediante; ~i = intermediar; ~anto = intermediário; mediador; ~ejo = agência; ~buŝa = por via oral; ~labori = adquirir com seu trabalho; sen~e = sem intermediação, diretamente
ruse: с помощью, посредством, через (предлог, чаще всего соответствующий русскому творительному падежу без предлога)
radiko: perd-
baza vorto: perd-i
difino: Ekmalhavi; ekhavi malprofiton, malavantaĝon.
ekzemploj: Mi perdis mian ŝlosilon. — Kiel akirite, tiel perdite. — Kiu multe profitas, ankaŭ perdon ne evitas. — Li disperdis sian havon. — Kiu akceptas donacon, perdas la pacon. — Perdiĝas per troa peto amiko kaj mono. — Vi ne multon perdis per via foresto, la aranĝo estis tute ne interesa. — Mi nur perdis la tempon atendante ilin. — Imiti grandsinjoron estas maniero, por perdi baldaŭ la monon. — Vi perdigas mian tempon per viaj stultaj paroloj! — Pli bone estas reiri, ol perdi la vojon.
angle: to lose (= no longer have; not winning = malgajni, malvenki)
ĉine: 丧失，失去；例：Mi perdis mian ŝlosilon. 我遗失钥匙；Perdinta la kapon pri haroj ne ploras.掉了头不为头髪哭泣；Kiel akirite, tiel perdite. 怎么获得，怎么遗丧失； Kiu multe profitas, ankaŭ perdon ne evitas.多得者难免有损失；Li disperdis sian havon.他浪费其所有； Kiu akceptas donacon, perdas la pacon. 接受礼物者，失去安宁；Perdiĝas per tro peto amiko kaj mono.朋友和财富因过多要求而丧失；Vi ne multon perdis per via foresto, la aranĝo estis tute ne interesa. 你的缺席并无太多损失，因为这安排完全没意思；Mi nur perdis la tempon atendante ilin.我等他只是浪费时间而已； Imiti grandsinjoron, perdi baldaŭ la monon.学做大亨，很快折损钱财；Vi perdigas mian tempon per viaj stultaj paroloj! 我因你愚蠢的话而浪费时间； Pli bone estas reiri, ol perdi la vojon.重回原路要比迷路好； Post perdiĝo en la arbaro mi ne plu iras sola en la arbaron.自从在森林内迷路之后我不再单人进入森林
france: perdre (ne plus avoir) ; ~o (une, la) perte; ~ita = perdu(e); ~iĝi = se perdre; ~igi = faire perdre; dis~i = gaspiller, dissiper.
germane: verlieren
hispane: perder (no encontrar)
hungare: veszít, elveszít
portugale: perder (não conseguir reencontrar); ~o = perda; ~iĝi = perder-se; ~iĝo = perdição; ~ita = perdido; dis~i = perder aos poucos; for~iĝi = desaparecer à distância
ruse: по(терять); ~о = потеря
radiko: perfekt-
baza vorto: perfekt-a
difino: Tute tia, kia ĝi devas esti; senmanka.
ekzemploj: Tiu infano plene elkreskis kiel perfekta belulino. — Ŝia hararo estis perfekte brile purigita. — Perfekteco ne eblas sur Tero. — Li okupus sin je la perfektigo de tiu ĉi lingvo. — Ne forgesu, ke la perfektiĝado de lingvo arta estas ebla ĝis senfineco.
angle: perfect
ĉine: 完全；例：Tiu infano plene elkreskis kiel perfekta belulino.这小孩完美的生成美女； Ŝia hararo estis perfekte brile purigita.她的头髪洗得光洁；Perfekteco ne eblas sur Tero. 在大地不可能得到完美；Li okupus sin je la perfektigo de tiu ĉi lingvo. 他尽力使此语言完美化；Ne forgesu, ke la perfektiĝado de lingvo arta estas ebla ĝis senfineco.要使人工语言达到尽善尽美是永无止境的
france: parfait(e) ; ~e = parfaitement; ~ec-o = (la) perfection; ~igi = perfectionner; ne~aĵo = (une) imperfection; ~ebla = perfectible; ~iĝ-ad-o = (le) perfectionnement, l'amélioration.
germane: perfekt(e,r,s)
hispane: perfecto
hungare: tökéletes
portugale: perfeito; ~o, ~eco = perfeição; ~e = perfeitamente; ~aĵo = coisa perfeita, perfeição; ~ema = perfeccionista; ~igi = aperfeiçoar; ~igebla = perfectível; ~iĝi = aperfeiçoar-se; ~iga kurso = curso de aperfeiçoamento
ruse: отличный, совершенный; ~е = совершенно, в совершенстве
radiko: period-
baza vorto: period-o
difino: (Iom longa) peco de tempo; tempo inter du el multaj samaj okazaĵoj, kiuj okazadas kun regulaj intertempoj.
ekzemploj: La agado de Universala Eesperanto-Asocio en la periodo 2001—2010. — Tiu periodaĵo estas perioda informilo de nia societo. — La gazetaro posedas diversan periodecon. — Militojn periode okazigas la diversaj naciismoj.
angle: a period (of time)
ĉine: 时期，时代，期间；例：La agado de UEA en la periodo 2001—2010. UEA在2001 -2010期间的行动；Tiu periodaĵo estas perioda informilo de nia societo.这期刊是我们协会的定期刊物；La gazetaro posedas diversan periodecon. 期刊杂志有不同的出版周期；Militojn periode okazigas la diversaj naciismoj.不同的军国主义使战争周期性的发生
france: (une) période ; ~a = périodique, récurrent(e) ; ~e = périodiquement; ~aĵo = (un) périodique; ~ec-o = (une, la) périodicité.
germane: Periode, Zeitraum
hispane: período (de tiempo)
hungare: szakasz, periódus
portugale: período; ~a = periódico; ~e = periodicamente; ~aĵo = periódico (publicação); coisa periódica; ~eco = periodicidade
ruse: период; ~а = периодический; ~е = периодично, переодически
radiko: permes-
baza vorto: permes-i
difino: Diri, ke estas bone, ke iu faros ion; diri: "mi ne kontraŭas, ke vi faru tion".
ekzemploj: Permesu al mi diri tion, kio okazis. — Voli aŭ ne voli neniu malpermesas. — La infano ricevis la permeson de siaj gepatroj. — Kio estas permesata al Dio, ne estas permesata al bovo. — La libro "Fundamento de Esperanto" malpermesas nur, ke apartaj personoj rompu la lingvon. — La fabrikestro permesis al li plu labori tie.
angle: to permit, to allow
ĉine: 允许；例：Permesu al mi vin diri kio okazis.允许我告诉仔发生什么事； Voli aŭ ne voli neniu malpermesas. 不管要不要，没人会允许； La infano ricevis la permeson de siaj gepatroj. 孩子得到其父母的允许； Kio estas permesata al Jupitero, ne estas permesata al bovo.木星座允许的不一定公牛座也允许
france: permettre, autoriser ; ~o = (une) permission, autorisation; mal~i =interdire, défendre, prohiber; ~ata = permis(e); for~i = congédier, renvoyer, remercier.
germane: erlauben
hispane: permitir, dejar, autorizar
hungare: megenged
portugale: permitir, autorizar, deixar; ~o = permissão, autorização; ~ebla = permissível; ~ema = permissivo; for~o = permissão para ausentar-se; pas~o = salvo-conduto; mal~i = proibir
ruse: позволять, разрешать; ~о = разрешение, позволение
radiko: person-
baza vorto: person-o
difino: Homo, konebla laŭ nomo aŭ funkcio; homo kun siaj propraj ecoj; personeco = la propraj (ne-korpaj) ecoj (karaktero, konduto, ...) de iu homo, kiel tuto.
ekzemploj: En gramatiko parolanto estas unua persono, alparolato estas dua persono, kaj priparolato estas tria persono. — Ĉion rigardi tra sia personaj okulvitroj. — Persone mi tre ŝatas tion. — Li estas personigita diablo. — El la personaro, la pli juna havas la pli fortan personecon.
angle: a person
ĉine: 人，人称；例：En gramatiko parolanto estas unua persono, alparolato estas dua persono, kaj priparolato estas tria persono. 文法上说话者是第一人称，说话对象是第二人称，所所的是第三人称；Ĉion rigardi tra sia personaj okulvitroj.每人都透过自己的眼镜观察；Persone mi tre ŝatas. 我个人很中意；Li estas personigita diablo.他是人身的恶魔
france: (une) personne ; ~a = personnel(le) ; ~e = personnellement; ~ec-o = (la) personnalité; ~aro = (le) personnel; ~igi = personnifier; ~ig-ita = personnifié(e).
germane: Person
hispane: persona
hungare: személy
portugale: pessoa; ~a = pessoal; ~e = pessoalmente; ~aro = pessoal (empregados de organização); ~eco = personalidade (características pessoais); ~ecigi = personalizar; ~eculo = pessoa importante, personagem; ~igi = personificar
ruse: лицо, личность, персона, человек; ~а = личный, персональный; ~е = лично, персонально
radiko: pes-
baza vorto: pes-i
difino: Mezuri, kiom peza io estas (per pesilo).
ekzemploj: Bonvolu pesi tion kaj diru al mi kiom ĝi pezas. — La pesilo estas preciza, sed kie estas la pesanto? — Li decidis post pesado de la ĉeestaj fortoj. — La Eternulo (Dio) pesas la korojn.
angle: to weigh (As in the act of working out something's weight. One's weight requires pezi: Mi pezas 75kg = I weigh 75kg)
ĉine:秤重；例：Bonvolu pesi tion kaj diru al mi kiom ĝi pezas. 帮我秤这个，并告诉我它多重； La pesilo estas preciza sed kie estas la pesanto? 这秤重计很精准，可是秤重者在那里？- Li sin decidis post pesado de la ĉeestaj fortoj.他估计存在的力量之后自行决定；La Eternulo (Dio) pesas la korojn.神量测众人的心
france: peser (qqch.); ~ilo = (une) balance (instrument pour peser); ~ad-o = (la) pesée, (le) pesage); ~anto = (un, le) peseur.
germane: wägen (Das Gewicht von etwas feststellen.)
hispane: pesar (medir el peso)
hungare: mér, mérlegel
portugale: pesar (medir o peso); ~ilo = balança
ruse: взвешивать
radiko: pet-
baza vorto: pet-i
difino: Diri, ke oni deziras ekhavi aĵon aŭ servon; diri, ke oni deziras, ke iu faru ion; diri "bonvolu ...i".
ekzemploj: Donu al mi tion, mi petas. — Ne petita, ne ricevita. — Se vi petos tie, vi nenion akiros. — Vian peton mi ne povas akcepti. — Se amiko petas, li neniam ripetas. — Fakte ripeti ne estas repeti. — En ŝiaj vortoj estis petego de malespero.
angle: to request, ask for something
ĉine: 请求；例：Donu al mi tion, mi petas. 请给我这个，我请求； Ne petita, ne ricevita.不要求就收不到； Se vi petos tie, vi nenion akiros.如果你在此要求，你什么也得不到； Vian peton mi ne povas akcepti.我无法接受你的要求； Se amiko petas, li neniam ripetas.如果朋友求，他只求一次而不重复； Fakte ripeti ne estas repeti.实际上请求不是重复； En ŝiaj vortoj estis petego de malespero.她的话是失望的哀求
france: demander (qc à qqn), prier (qqn de), mi petas : s'il vous plaît ; ~o = (une) demande, prière, requête; ~ita = demandé(e), prié(e), sollicité(e); ~eg-i = supplier; ~eg-o = (une) supplication.
germane: bitten
hispane: pedir, solicitar
hungare: kér
portugale: pedir, solicitar; ~o = pedido; ~adi = pedir insistentemente; ~egi = suplicar; ~ema = pedinchão; el~i = conseguir pedindo; for~i sin = pedir permissão para sair; helpo~i = pedir socorro; pardon~i = pedir perdão; plor~i = implorar; pro~i por = interceder por; trud~i = extorquir
ruse: (по)просить; ~о = просьба
radiko: pez-
baza vorto: pez-a
difino: Eco de aĵoj aŭ homoj, kiu normale estas mezurata en kilogramoj; havanta pezon kaj malfacile portebla, se oni ne estas forta; science: forte altirata de Tero.
ekzemploj: Kiom peza ĝi estas? — Sur ĉevalo de aliulo nenio pezas. — Vi diris: tio pezas cent kilogramojn! Pli precize oni devas diri: tio pezas kiel (maso de) cent kilogramoj. — Mi sentas la etoson tre peza. — Tio estas tro peza por la vespermanĝo. — Tio estas malpeza, ĝi preskaŭ ne pezigos la tuton.
angle: heavy; ~i to weigh (but not to weigh something = pesi)
ĉine: 重；例：Kiom peza ĝi estas? 它多重？ Sur ĉevalo de aliulo nenio pezas.放在别人的马上没有一件是重的；Vi diris: tio pezas cent kilogramojn!；Pli precize oni devas diri: tio pezas kiel (maso de) cent kilogramoj. 你说，这个重百公斤，严格说来，应该说这个的质量是百公斤；Science: tio pezas naŭcent okdek unu Neŭtonojn.科学上说这个的重量是九百八十牛顿； Mi sentas la etoson tre peza.我感觉太重；Tio estas tro peze por la vespermanĝo.这些当晚餐份量太大
france: pesant(e), lourd(e) ; ~i = peser, avoir du poids ; ~o = (le) poids (force) ; ~e = pesamment; ~ilo = (un) poids pour balance; mal~a = léger(-ère); ~igi = alourdir, appesantir.
germane: schwer(e,r,s) (i.S.v. viel auf die Waage bringen)
hispane: pesado
hungare: nehéz, súlyos
portugale: pesado; ~o = peso; ~i = pesar (ter peso); ~e = pesadamente; ~ilo = peso (para balança de pratos etc.); ; ~ocentro = centro de gravdade; mal~a = leve
ruse: имеющий вес, тяжёлый; ~i = весить, иметь вес; ~о = вес, тяжесть, груз; ~е = тяжело, тяжко
radiko: pic-
baza vorto: pic-o
difino: Italdevena speco de plata farunaĵo el pasto, kutime garnita per tavolo da tomatoj, fromaĝo, anĉovoj, olivoj.
ekzemploj: Vespere mi ne povos kuiradi, mi aĉetos picon, ni faros pican manĝadon. — Jes, vespere ni picumos! — Pico ĉiam enhavas tomaton, ofte olivojn, fromaĝon, salitajn fiŝetojn, spicojn. — Kun pico ne necesas pano.
angle: pizza
ĉine: 意大利式烘饼，皮萨；例：Pico ĉiam enhavas tomaton, ofte olivojn, fromaĝon, salitajn fiŝetojn, spicojn. -.皮萨永远含有蕃茄，常有橄榄，奶酪，咸鱼，香辛料等；Kun pico ne necesas pano.有了比萨，就不需要面包
france: (une) pizza; ~ejo = (une) pizzeria.
germane: Pizza
hispane: pizza
hungare: pizza, pidza
portugale: pizza; ~ejo = pizzaria; ~isto = pizzaiolo
ruse: пицца
radiko: pied-
baza vorto: pied-o
difino: La parto de la korpo, je fino de la kruro, sur kiu homo aŭ besto iras; simila parto, sur kiu staras objekto.
ekzemploj: Li estas en klopodoj de la kapo ĝis piedoj. — Kapo pekas, piedoj suferas. — Li kaj somere kaj vintre piediris ĉie nudpieda kaj vestita nur en kalsoneto ĝisgenua. — Malfeliĉo venas rapide, foriras piede. — Ni vizitis la urbon per pieda trairado. — "Tiu estas la homo, kiu paŝas kvarpiede, kiam li estas juna infano, du piede, kiam plenkreskulo, kaj tripiede, kun apogbastono, kiam li grandaĝas!".
angle: foot
ĉine: 脚；例：Li estas en klopodoj de l' kapo ĝis piedoj. 他从头到脚都在努力；Kapo pekas, piedoj suferas.如果头脑弄错，脚就要受苦了；Li kaj somere kaj vintre piediris ĉie nudpieda kaj vestita nur en kalsoneto ĝisgenua. 他不管夏天或冬天都是打赤脚穿短裤走路； Malfeliĉo venas rapide, foriras piede.苦难杁得快，走得慢；Ni vizitis la urbon perpieda trarigardo.我们以步行观望的访问此城市
france: (un) pied, (une) patte ; ~e = à pied, sur pied; ~iri = aller à pied, marcher; nud~a = pied nu; du~a = bipède; tri~o = (un) trépied; kvar~e = à quatre pattes; ~bat-o = (un) coup de pied.
germane: Fuß
hispane: pie
hungare: láb
portugale: pé; pata; ~fingro = dedo do pé, artelho; ~frapo = pontapé, chute; ~iri = andar, caminhar, ir a pé; ~iranto = pedestre; caminhante, andarilho; ~plato = sola do pé; ~premi = pisar, calcar (com o pé); ~soldato = soldado de infantaria, infante; ~supro = peito do pé; ~vesto = calçado; du~a = bípede; kvar~a = quadrúpede; sen~a = ápode
ruse: нога, ступня, стопа; ~а = ножной; ~е = ногами, пешком
radiko: piĵam-
baza vorto: piĵam-o
difino: Negliĝa (hejma, oportuna) aŭ lita dupeca vesto kun ne alĝustigita pantalono por viroj kaj virinoj.
ekzemploj: Hejme mi dormas nude, sed ĉiam surmetas piĵamon, kiam mi dormas aliloke. — En tiu terura malliberejo ili ricevis nur piĵamon por sin vesti. — Piĵame vestita ŝi venis al mia ĉambro.
angle: pyjamas (Note that this is plural in Esperanto but singular in English)
ĉine: 睡衣；例：Hejme mi dormas nude, sed ĉiam surmetas piĵamon, kiam mi dormas aliloke.我在家都是裸腄，但到别地方睡则穿睡衣；En tiu terura malliberejo ili ricevis nur piĵamon por sin vesti.在这可怕的监狱，他们只得到睡衣敞身；Piĵame vestita ŝi venis al mia ĉambro.扦穿着睡衣到我房间
france: (un) pijama.
germane: Pyjama
hispane: pijama
hungare: pizsama
portugale: pijama; ~a jako = casaco de pijama; ~a pantalono = calça de pijama; unupeca ~o = pijama inteiriço
ruse: пижама
