Vidi fonton por Vt: T1

* reiru al [[La bona vorto de la tago]]
<hr>
<br>

<hr>
<br>
''radiko: ''tiel<br>
''baza vorto:'' '''tiel'''<br>

''difino: '' En tiu maniero, tiumaniere.<br>

''ekzemploj:'' Ne agu tiel, cxar tio estas malbona. — Kiel vi sukcesis? Tiel! —  Li estas tiel forta, kiel vi. — La suno estas tiel terure brula, kvazaux la tero tro proksimigxis al gxi.   <br>

''angle:'' like this, in this way  <br>
''cxine:'' 如此，这样，那样<br>
''france:'' ainsi ; '''~e''' = de cette façon, par cette manière; '''~ estu!''' = Ainsi soit-il! <br>
''germane:'' so, auf diese Art und Weise (Tabellwortr) <br>
''hispane:''  de ese modo, de esa manera <br>
''hungare:''  így, úgy <br>
''portugale:''  dessa maneira, assim; nessa intensidade<nowiki>;</nowiki> tão <br>
''ruse:'' так   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''ties<br>
''baza vorto:'' '''ties'''<br>

''difino: ''De tiu(j); apartenanta al tiu(j). <br>

''ekzemploj:''  Mi neniam sekvis ties konsilon. — Ties opinio ne multe valoras. — La regiono de la urbo kaj de ties cxirkauxajxo estas tre varia. — Oni preparis logxejojn por la delegitoj kaj ties parencoj. <br>

''angle:'' that one's (= his, her, its)  <br>
''cxine:'' 那人的，那些人的，其<br>
''france:''le ou la ... de celui, de celle, de ceux, de celles <br>
''germane:''  dessen (Tabellwort) <br>
''hispane:''  de el, de ella, de ellos <br>
''hungare:''  ennek, annak (ezé, azé) <br>
''portugale:'' desse, dessa, desses  <br>
''ruse:'' того (тому принадлежащий)   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tim-<br>
''baza vorto:'' '''tim-i'''<br>

''difino: '' Pensi, ke malbono povos okazi; malkuragxi. <br>

''ekzemploj:''  Mi timas fali = Mi timas, ke mi falos. — Mi timas, ke vi falos. — Tima knabino estas knabino, kiu gxenerale timas. — Timanta knabino estas knabino, kiu timas nun. — Timema knabino estas knabino, kiu emas timi. — Troa timo ne estas io bona. — Sxi time eniris. — Se vi timas bestaron, ne iru arbaron. — En mia cxerizarbon mi metis birdotimigilon. <br>

''angle:'' to fear, be scared of, be afraid of<br>
''cxine:'' 害怕，担心<br>
''france:'' craindre, avoir peur, redouter ; '''~o''' = (une, la) peur, crainte; '''~a''' = de frayeur; '''~anta''' = craignant(e); '''~ig-a''' = effrayant(e); '''~ema''' = timide, craintif(-ive); '''~inda''' = intimidant(e), redoutable; '''mal~ema''' = intrépide; '''bird-o~ig-ilo''' = (un) épouvantail à oiseaux. <br>
''germane:''  (be)fürchten <br>
''hispane:''  temer (tener miedo de ) <br>
''hungare:''  fél (ige) <br>
''portugale:''  temer, ter medo (de), recear<nowiki>;</nowiki> '''~o''' = medo, temor, receio; '''~ego''' = pavor; '''~emo''' = timidez; '''~iga, ~inda''' = temível, amedrontador, assustador<nowiki>; </nowiki>'''~ulo''' = medroso, covarde, poltrão; '''ek~i''' = assustar-se; '''sen~a''' = destemido; '''birdo~igilo''' = espantalho  <br>
''ruse:'' бояться, трусить, опасаться; '''~о''' = страх, боязнь    <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tio<br>
''baza vorto:'' '''tio'''<br>

''difino: '' Tiu afero, tiu ajxo.<br>

''ekzemploj:''  Tio estas tre facila. — Tio cxi estas tre facila. — Kion tio signifas? —  Tio cxi estas la cxefa celo de niaj kongresoj. — Li ne similas al tio, kio li antauxe estis. — Mi ne diris tion cxi.

''angle:'' this thing, this<br>
''cxine:'' 那个，那件事<br>
''france:'' ce, cela, ça, cette chose ; '''~n''' = cela, cette chose quand elle est désignée, ex. Mi ne diris tion = Je n'ai pas dit cela. <br>
''germane:'' dasjenige, das (das Demonstrativpronomen/hinweisende Fürwort, vgl. "gxi")(Tabellwort)  <br>
''hispane:'' eso, aquello  <br>
''hungare:''  ez, az <br>
''portugale:''  isso, aquilo<nowiki>; </nowiki>'''cxi ~''' = isto  <br>
''ruse:''  то, это  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tiom<br>
''baza vorto:'' '''tiom'''<br>

''difino: '' En tiu kvanto; en tiu/tia (granda) amplekso. <br>

''ekzemploj:'' Mi ne pensis, ke tiom da homoj pereis. — Li drinkis tiom, ke li ebriigxis. — La patro donis al ni tiom da piroj, kiom da pomoj. — Tioma kvanto ne estas suficxa. — Ne trinku tiome!<br>

''angle:'' this much, so much <br>
''cxine:'' 那么，这么多<br>
''france:'' tant, autant, cette quantité ; '''~a-j''' = si nombreux(-euses) ; '''~e''' = en si grand nombre, grande quantité. <br>
''germane:'' so viel (Tabellwort) <br>
''hispane:'' esa cantidad  <br>
''hungare:''  ennyi, annyi <br>
''portugale:'' nessa quantidade, tanto (de); tão  <br>
''ruse:'' столько, настолько  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tir-<br>
''baza vorto:'' '''tir-i'''<br>

''difino: '' Uzante forton, movi al si (aux kun si); fari, ke io 
sekvu = cxevalo tiras cxaron; ''retirigxi'' = cedi, reiri. <br>

''ekzemploj:'' La infano tiris sian patrinon per la mano. —  Detiru la sxuojn. — Sxi surtiris la robon. — Mi eltiris la reton el la maro. — Li provis tiri min en tenton. — Plena kaso sxteliston altiras. — Tiru iun el cxi tiuj loteriaj biletoj. —  Fadeno iras, kien kudrilo gxin tiras. — Li fortiris sxin de tie, for de tiuj malbonuloj. — Tiu konflikto povas tiri gravajn sekvojn post si. — Ni donis al li eblon silente retirigxi el la malbela afero, kiun li entreprenis. — Bonvolu fermi la tirkeston. <br>

''angle:'' to pull  <br>
''cxine:'' 拉：cxevalo tiras cxaron.马拉车；retirigxi 退回，撤退<br>
''france:'' tirer, traîner ; '''~o''' = (une, la) traction; '''~a''' = tractif(-ive); '''de~i''' = retirer; '''sur~i''' = ramener, passer, enfiler; '''el~i''' = retirer, extraire; '''al~i''' = attirer; '''for~i''' = arracher; '''~kesto''' = (un) tiroir; '''~besto''' = (un) animal de trait. <br>
''germane:''  ziehen <br>
''hispane:'' halar  <br>
''hungare:'' húz  <br>
''portugale:''  puxar, tracionar<nowiki>; </nowiki>'''~o, ~ado''' = puxão, tração; '''~ilo''' = puxador (de gavetas, portas etc.); '''~besto''' = animal de tração; '''~forto''' = força de tração; '''~kesto''' = gaveta; '''al~i''' = atrair; '''el~i''' = tirar de dentro, extrair; '''reéigxi''' = retirar-se  <br>
''ruse:'' тащить, извлекать, влечь; '''~о''' = тяга, подтягивание, извлечение; '''~а''' = тягловый, тягальный, тянущий   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''titol-<br>
''baza vorto:'' '''titol-o'''<br>

''difino: '' Surskribo (nomo) de libro, artikolo, poemo, teatrajxo, 
filmo, ...; respekta (aldona) nomo por persono (ekz.: princo, doktoro); 
''titoli'' = doni titolon; nomi iun aux ion per titolo. <br>

''ekzemploj:'' Cxi tiu libro havas longan titolon. — Via revuo havas tre belajn titolojn. — La titola skribo estas granda. — Mia titolo estas "doktoro".  <br>

''angle:'' a title  <br>
''cxine:'' 书名，榡题，电影名称，人的名衔；titoli封以名衔<br>
''france:'' (un) titre; '''~a''' = en titre, titulaire; '''~i''' = intituler, titrer; '''~ulo''' = personne titrée, à particule. <br>
''germane:'' Titel <br>
''hispane:''  título <br>
''hungare:''  cím, titulus <br>
''portugale:''  título; '''~i''' = intitular; '''~a, ~ulo''' = titular; '''sub~o''' = subtítulo  <br>
''ruse:'' 1) заглавие, заголовок, название, 2) титул, звание; '''-i''' = 1) озаглавить, назвать, 2) титуловать, величать; '''~а''' = заглавный, титульный   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tiu<br>
''baza vorto:'' '''tiu'''<br>

''difino: '' Vorto, kiu montras difinitan homon, individuon, ekzempleron,...; gxi, sola, povas ankaux signifi "tiu homo", cxar tiam "homo" estas subkomprenata.<br>

''ekzemploj:'' Tiu estas mia amiko. — Cxi tiu legas, tiu skribas kaj la aliaj dormas. — Kiu rompis, tiu pagu kaj kiu malpurigis ankaux tiu pagu. — Doktrino apogita sur tiu de Platono. — Mi ne konas tiun homon. — Ne timu tiun hundeton. <br>

''angle:'' this, that  <br>
''cxine:'' 那个，那个人<br>
''france:'' ce, cet, cette, celui, celle (-là) ; '''~j''' = ces, ceux(-là), celles (-là); '''~ cxi, cxi ~''' = ce ... ci, celui-ci, celle-ci. <br>
''germane:'' der-, die-, dasjenige (Tabellwort) <br>
''hispane:''  ese, esa <br>
''hungare:''  ez, az, aki, amelyik <br>
''portugale:'' esse, aquele<nowiki>; </nowiki>'''cxi ~''' = este  <br>
''ruse:''  тот, та, то, этот, эта, это  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tra<br>
''baza vorto:'' '''tra'''<br>

''difino: '' De unu flanko (ekster io) al la alia flanko de tio, ne 
cxirkauxirante ("+" havas unu strekon tra alia streko)<br>

''ekzemploj:''  Li rigardas tra la fenestro. — Ni promenis tra la arbaro al la vilagxo. —  Sxi nagxas nun tra la rivero. — Li vagas tra la kampo. — Sxi tralegis la du grandajn librojn.  <br>

''angle:'' through  <br>
''cxine:'' 通过，穿过（非绕过）"+" havas unu strekon tra alia streko. ＂十＂为一短画穿过另一短画)；li rigardas tra la fenestro.他注视窗外；ni promenis tra la arbaro al la vilagxo.我们散步穿过林到村庄<br>
''france:'' par, à travers, durant; '''~e''' = de part en part; '''~igi''' = faire passer; '''~legi''' = lire du début à la fin; '''~vid-ebla''' = transparent(e). <br>
''germane:'' durch, hindurch (eine Straße, einen Tunnel, einen Zeitraum, vgl. per) <br>
''hispane:'' a través de  <br>
''hungare:''  Elöljárószó: át, keresztül <br>
''portugale:''  através de<nowiki>; </nowiki>'''~igi''' = traspassar, varar; '''~iri''' = atravessar; percorrer; '''~legi''' = ler do começo ao fim; '''~lumi''' = transluzir; '''~meti''' = enfiar; '''~nokti''' = pernoitar; '''~rigardi''' = passar os olhos (em); '''~sercxi''' = investigar, explorar, dar busca em; '''~veturi''' = atravessar (em veículo); '''~videbla''' = transparente; '''~vivi''' = vivenciar, viver (um episódio); '''~vivajxo''' = vivência, episódio vivenciado  <br>
''ruse:'' 1) сквозь, через, 2) в течение, в продолжение, на протяжении; '''~i''' = пройти насквозь, пересечь; '''~а''' = сквозной; '''~е''' = насквозь, навылет   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''traduk-<br>
''baza vorto:'' '''traduk-i'''<br>

''difino: '' Alilingvigi, rediri aux reskribi en alia lingvo. <br>

''ekzemploj:'' Multaj tradukantoj helpas traduki nian kurson el Esperanto al aliaj lingvoj. — Lauxvorta traduko ofte sonas ne tre bele. — Mi profesie okupigxas pri tradukado. Mi estas tradukisto. — Tiu verko estas suficxe facile tradukebla. — Kiu estas la tradukinto de tiuj tekstoj? — La tradukajxo aperos post unu monato. — La jxurnalistoj mistradukis sxiajn vortojn. — Traduka laboro estas grava.  <br>

''angle:'' to translate  <br>
''cxine:'' 译<br>
''france:'' traduire ; '''~o, ~ajxo''' = (une) traduction (l'action, la chose traduite); '''~int-o, ~isto''' = (un) traducteur (celui qui a traduit, un professionnel); '''~ebla''' = traduisible; '''mis~i''' = mal traduire, interpréter à contre-sens. <br>
''germane:'' (schriftlich) übersetzen (vgl. "interpreti") <br>
''hispane:''  traducir <br>
''hungare:''  fordít <br>
''portugale:''  traduzir, verter (texto)<nowiki>;</nowiki> '''~a''' = relativo a tradução; '''~o, ~ajxo''' = tradução (texto traduzido); '''~ado''' = tradução (ação);'''~anto, ~into, ~isto''' = tradutor<nowiki>; </nowiki>'''~ebla''' = traduzível; '''ne~ebla''' = intraduzível  <br>
''ruse:''  перевести; '''~о''' = перевод <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''traf-<br>
''baza vorto:'' '''traf-i'''<br>

''difino: '' Sukcesi atingi lokon celitan; kiam jxetita sxtono aux 
pilko aux pafita kuglo atingas la punkton, kiun oni volas, ke gxi 
atingu; sukcesi renkonti. <br>

''ekzemploj:'' Li pafis, sed felicxe ne trafis min. — Trafi du celojn per unu sxtono. — Kiu rigardas cxielon, maltrafas sian celon. — Viaj respondoj estis tute trafaj. — Mi celis nur trafeblajn celojn. — Cxiuj frapoj lin trafis. — Fluis sur lipoj, sed en busxon ne trafis. — Trafa vorto atingas sian celon. — La morto trafis sxin. — Trafe aux maltrafe.  <br>

''angle:'' to hit a target, to strike  <br>
''cxine:'' 命中，打中；遭遇；碰见；巧遇<br>
''france:'' atteindre, toucher (un but), attraper (un train) ; '''~o''' = (une, l')atteinte, touche; '''~a''' = qui atteint son but, pertinent(e); '''~e''' = à propos, pertinemment, au poil; '''mal~i''' = rater, manquer. <br>
''germane:''  treffen (ein Ziel, vgl. "renkonti") <br>
''hispane:''  acertar, atinar <br>
''hungare:'' eltalál, célba talál  <br>
''portugale:'' acertar (no alvo), atingir, alcançar<nowiki>;</nowiki> '''~a''' = certeiro; decisivo; '''~ebla''' = ao alcance; '''~certeco''' = pontaria, precisão (no tiro); '''mal~i''' = errar (deixar de atingir)  <br>
''ruse:''  попасть (в), поразить, натолкнуться (на), оказаться, очутиться; '''~о''' = попадание; '''~а''' = попавший в цель, меткий, удачный; '''~е''' = метко, удачно  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''trafik-<br>
''baza vorto:'' '''trafik-o'''<br>

''difino: '' Transportado de personoj, varoj aux informoj; ties 
cirkulado; (kvanto de) la veturantoj kaj irantoj en iu loko. <br>

''ekzemploj:'' La cxiam kreskanta mar-trafiko. — Havena trafiko, vartrafiko, fervoja persontrafiko, transira trafiko. — Sur la stratoj regas vigla trafiko. — La urbestro ordonis la dekstraflankan trafikon por cxiuj veturiloj. — Pro glacio la havenaj sxipetoj ne povis trafiki.   <br>

''angle:'' traffic (in drugs or people, or in general, such as cars on a road)  <br>
''cxine:'' 交通<br>
''france:'' (un, le) trafic, (la) circulation; '''~i'''= circuler; '''~lumo-j''' = (des) feux de circulation. <br>
''germane:'' Verkehr <br>
''hispane:''  tráfico <br>
''hungare:'' forgalom, közlekedés  <br>
''portugale:'' tráfego, trânsito, circulação (de veículos, pessoas, mercadorias etc.)<nowiki>; </nowiki>'''~i''' = trafegar, transitar  <br>
''ruse:'' транспортное движение, сообщение, поток; '''~i''' = циркулировать; '''~а''' = транспортный  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''trancx-<br>
''baza vorto:'' '''trancx-i'''<br>

''difino: '' Per akra ilo (trancxilo) disigi. <br>

''ekzemploj:'' Trancxanta kiel razilo. — Ambauxflanke trancxa glavo. — Tia muziko trancxas la orelon. [figure] — La kuracistoj faris trancxojn en la karno por trovi la plumbon. — Posxtrancxilo estas malgranda trancxilo kun faldebla klingo. 

''angle:'' to slice, cut (with a blade)<br>
''cxine:'' 切割，trancxilo刀子<br>
''france:'' (dé)couper, trancher  ; '''~o''' = (une) coupure, estafilade; '''~a, ~anta''' = tranchant(e), coupant(e), strident(e), incisif(-ive); '''~ilo''' = (un) couteau; '''posx~ilo''' = (un) canif; '''~ajxo''' = (une) tranche; '''en~i''' = inciser, entailler; '''el~i''' = tailler, exciser; '''for~i''' = faire l'ablation. <br>
''germane:''  schneiden (mit einem einschneidigen Gerät, vgl. "tondi") <br>
''hispane:'' cortar  <br>
''hungare:''  vág, szel <br>
''portugale:''   cortar; '''~o''' = corte; incisão; '''~a, ~anta''' = cortante; incisivo; '''~ajxo''' = fatia; '''-~lo''' = faca; '''~ego''' = facão; '''ambaux~a''' = de dois gumes; '''posx~ilo''' = canivete <br>
''ruse:'' резать; '''éо''' = разрез; '''~а''' = режущий, острый   <br>

<hr>
<br>
''radiko: ''trankvil-<br>
''baza vorto:'' '''trankvil-a'''<br>

''difino: '' Sen timo; sen grandaj movoj; ne rapidanta.<br>

''ekzemploj:''  Mi estas trankvila pri la morgauxa tago. — Lasu min trankvila! — Kiu iras trankvile, iras facile. — Post dorma trankvilo venas bona konsilo. — Viaj vortoj trankviligis min. — Maltrankvilo regis cxe la logxantaro. — Mi scias, ke sxin io maltrankviligas. — Ne timu kaj ne maltrankviligxu, ili certe revenos. — Mi auxskultis trankvilan spiradon de la infano. — Mi prenis trankviligajxon, cxar mi ne povis ekdormi. — "Trankviligxu!" diris sxi al sia edzo. — En trankvila vetero cxiu remas sen dangxero. — La maro estas maltrankvila. <br>

''angle:'' calm  <br>
''cxine:'' 安心，安宁，镇定的<br>
''france:'' tranquille, sans inquiétude ; '''~e''' = avec calme, tranquillement; '''~o, ~ec-o''' = la tranquillité, sérénité; '''~i''' = être tranquille; '''~igi''' = tranquiliser, calmer, apaiser; '''~igxi''' = s'apaiser, se calmer; '''mal~igi''' = inquiéter, troubler; '''~ig-ajxo''' = (un) tranquillisant, calmant; '''mal~a''' = inquiet(-ète), agité(e) <br>
''germane:'' ruhig(e,r,s) <br>
''hispane:''  tranquilo, calmo <br>
''hungare:''  nyugodt <br>
''portugale:'' tranquilo, calmo<nowiki>; </nowiki>'''~o, ~eco''' = tranquilidade; '''~igi''' = tranquilizar, acalmar<nowiki>;</nowiki> '''~igajxo''' = (medicina) tranquilizante, calmante; '''~igxi''' = tranquilizar-se, acalmar-se; '''mal~a''' = intranquilo, preocupado  <br>
''ruse:''  спокойный, невозмутимый; '''~о''' = покой, спокойствие; '''~е''' = спокойно  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''trans<br>
''baza vorto:'' '''trans'''<br>

''difino: '' Je/al la alia flanko de (li logxas trans la rivero; flugi 
trans la maron). <br>

''ekzemploj:'' Trans la rivero sin trovis aliaj hirundoj. La popoloj logxantaj trans la maro. — Antaux la mallevigxo de la suno ni devas iri trans la limon. — La hirundo flugis trans la riveron. — La cignoj en grandaj amasoj flugas trans la maron. — La transa trotuaro, bordo. — Mi ja ne kredas tiun transan mondon. <br>

''angle:'' across, beyond, on the other side of  <br>
''cxine:'' 在那边，从这边到那边，越过：(li logxas trans la rivero.他居住在河的那一边；flugi trans la maron. 越过海洋<br>
''france:'' au-delà de, par delà ; '''~a''' = qui est au-delà, de l'autre côté; '''~igi''' = faire passer, fair franchir, transmettre; '''mal~''' = en deça de, de ce côté de; '''~formi''' = transformer; '''~porti''' = transporter... <br>
''germane:'' auf der anderen Seite, jenseits, über (von der einen Seite von etwas, was sich unten befindet, zur anderen, vgl. "pri")  <br>
''hispane:''  más allá de, al otro lado de. <br>
''hungare:'' Elöljárószó: át, túl <br>
''portugale:''   do outro lado de, além de<nowiki>;</nowiki> '''~e''' = no outro lado; '''~igi''' = transmitir, transferir; '''~doni''' = entregar; '''~formi''' = transformar; '''~iri''' = transpor, ultrapassar, passar por cima; '''~kapigxo''' = cambalhota; '''~mara''' = ultramarino; '''~pagi''' = transferir (por banco); '''~pasi''' = transpor; '''~porti''' = transportar<nowiki>; </nowiki>'''~preni''' = tomar (a seu encargo); '''~salti''' = saltar (obstáculo); '''~sendi''' = transmitir; '''~skribi''' = transcrever; '''~vesti''' = travestir-se <br>
''ruse:'' через, за   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tre<br>
''baza vorto:'' '''tre'''<br>

''difino: '' En granda grado; forte; multe, ege. <br>

''ekzemploj:'' Sxi estas tre alta. — Via auxtomobilo veturas tre rapide. —  Mi tre multe dankas vin. — La tre bela knabino estas admirata de cxiuj. <br>

''angle:'' very  <br>
''cxine:'' 太，过份<br>
''france:'' très, beaucoup; '''~ mult-e''' = énormément; '''~eg-e''' = excessivement, extrêmement. <br>
''germane:'' sehr <br>
''hispane:'' muy  <br>
''hungare:'' nagyon  <br>
''portugale:''  muito, mui, em alto grau, intensamente; '''~ege''' = muitíssimo <br>
''ruse:'' очень, весьма   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tri<br>
''baza vorto:'' '''tri'''<br>

''difino: ''  3; tridek: 30; dek tri: 13; tricent 300; 3 000 trimil. <br>

''ekzemploj:'' Ni estas en la tria jarmilo. — Tri montoj estas en la malproksimo. — Mi vidas tri homojn. — Unue, mi legos, due, mi pripensos kaj nur trie mi respondos.  <br>

''angle:'' three; '''~a''' = third (as in "first, second, third" but not "one third" (= triono))  <br>
''cxine:'' 三；tridek 三十；dek tri 十三<br>
''france:'' trois ; '''~a''' = troisième; '''~e''' = troisièmement; '''~o, ~op-o''' = (un) trois (aux cartes), trio; '''~obla''' = triple; '''~on-o''' = un tiers; '''~ope''' = à trois; '''~op-a''' = ternaire. <br>
''germane:''  drei <br>
''hispane:''  trés (número) <br>
''hungare:''  három <br>
''portugale:''  três<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = terceiro; '''~o''' = trio, trinca; '''~igi''' = dividir em três; '''~oblo''' = triplo; '''~ono''' = terço (fração); '''~ope''' = de três em três; '''~ulo''' = terceiro (em negócio ou discussão)  <br>
''ruse:''  три; '''~о''' = тройка, троица; '''~а''' = третий; '''~е''' = в-третьих  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''trink-<br>
''baza vorto:'' '''trink-i'''<br>

''difino: '' Enbusxigi likvajxon (akvon, lakton, kafon, ...). <br>

''ekzemploj:'' Mi ne volis trinki la vinon. — Donu al la birdoj akvon cxar ili volas trinki. — Eltrinki per unu tiro, estas fintrinki per nur unu tiro. — Trinkebla akvo estas havebla cxi tie. <br>

''angle:'' to drink  <br>
''cxine:'' 喝，饮<br>
''france:'' boire, prendre ; '''~o da...''' = (une) gorgée de...; '''~ajxo''' = (une) boisson; '''el~i''' = boire d'un coup, d'un seul trait; '''~ebla''' = buvable; '''~ejo''' = (un) débit de boissson, troquet; '''~mono''' = (un) pourboire. <br>
''germane:'' trinken <br>
''hispane:'' beber, tomar <br>
''hungare:'' iszik  <br>
''portugale:''   beber; '''~ajxo''' = bebida; '''~ebla''' = potável<nowiki>; </nowiki>'''~ejo''' = bar; '''~mono''' = gorjeta <br>
''ruse:''  пить  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tro <br>
''baza vorto:'' '''tro'''<br>

''difino: '' Pli ol kiom estas bone aux bezonate.<br>

''ekzemploj:''  Tro da kuiristoj kacxon difektas (tro multaj cxefoj, malbona rezulto). — Ilia nombro estas tro granda, por ke ni povu ilin cxiujn citi. — Troa laboro lacigas onin. — Troa festeno estas veneno. — Mi trovis du librojn troe en la kesto. — Tirano dauxre faras troajxojn. <br>

''angle:'' too (= an excess of, not "also" (= ankaux))); '''~ da''' = too much, too many  <br>
''cxine:'' 过份<br>
''france:'' trop ; '''~a''' = exagéré(e), excessif(-ive); '''~e''' = exagérément, en trop; '''~ajxo''' = (un) excédent, surplus; '''~ec-o''' = (l')exagération, excès; '''~igi''' = exagérer. <br>
''germane:'' zu sehr, zu viel <br>
''hispane:'' demasiado  <br>
''hungare:'' túl  <br>
''portugale:''  demais<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = demasiado; '''~ajxo''' = excedente, excesso, demasia; '''~igi''' = exagerar; '''~grandigi''' = exagerar; '''~laca''' = estafado; '''~logxata''' = superpopuloso (país, habitação etc.); '''~rapidi''' = afobar-se; adiantar-se (relógio)  <br>
''ruse:'' слишком, чрезмерно, чересчур; '''~i''' = быть чрезмерным; '''~о''' = чрезмерное количество, излишек, избыток; '''~а''' = чрезмерный, излишний, избыточный; '''éе''' = в чрезмерном количестве, сверх меры  <br> 


<hr>
<br>
''radiko: ''trotuar-<br>
''baza vorto:'' '''trotuar-o'''<br>

''difino: '' Parto de vojo destinita por piedirantoj, apud la vojo por veturiloj. <br>

''ekzemploj:''  Nur piedirantoj rajtas transiri al la kontrauxa trotuaro. — Rultrotuaro estas ruligxanta striego por portado de homoj, eventuale de objektoj. — Rultrotuarojn oni trovas precipe en flughavenoj aux grandaj fervojaj stacioj.<br>

''angle:'' pavement, sidewalk  <br>
''cxine:'' 人行道，便道<br>
''france:'' (un) trottoir <br>
''germane:'' Bürgersteig <br>
''hispane:'' andén, acera  <br>
''hungare:''  járda <br>
''portugale:''  calçada (entre rua e casas) <br>
''ruse:'' тротуар; '''~а''' = тротуарный   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''trov-<br>
''baza vorto:'' '''trov-i'''<br>

''difino: '' Ekvidi, ekrimarki (post sercxado); (ankaux) opinii. <br>

''ekzemploj:'' Mi ne povas trovi mian sxlosilon. — Vi trovos la libron sur la tablo. — Trovi amikon cxe klubo. — Mi trovis lin dormantan. <br>

''angle:'' to find  <br>
''cxine:'' 发现，遇见，认为<br>
''france:'' trouver ; '''~o, ~ajxo''' = (la) découverte (action), (la) trouvaille (objet trouvé); '''~ema''' = ingénieux(-euse), débrouillard(e); '''~int-o''' = (un) trouveur; '''~igxi''' = se trouver, rencontrer.  <br>
''germane:'' finden (auch i.S.v. eine Meinung haben) <br>
''hispane:''  encontrar <br>
''hungare:''  talál <br>
''portugale:'' achar, encontrar<nowiki>; </nowiki>'''~ajxo, ~itajxo''' = achado; '''~igxi''' = achar-se  <br>
''ruse:''  найти, отыскать; '''~о''' = нахождение, находка  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tuj<br>
''baza vorto:'' '''tuj'''<br>

''difino: '' Senprokraste; senatende; post tre malgranda tempo. <br>

''ekzemploj:'' Mi tuj foriros. — Pli valoras tuj ovo ol poste bovo. — Li tuj faris, kion mi volis. — Li foriris tuj post mia alveno. — Ege tuj! — Mi dankis lin pro la tuja plenumo de mia deziro.<br>

''angle:'' immediately  <br>
''cxine:'' 立刻，立即<br>
''france:'' tout de suite, immédiatement; '''~a''' = immédiat(e). <br>
''germane:'' sofort <br>
''hispane:''  inmediatamente <br>
''hungare:'' azonnal, rögtön, mindjárt, tüstént  <br>
''portugale:''   imediatamente, já, logo; '''~a''' = imediato <br>
''ruse:'' сразу, тотчас, немедленно; '''~а''' = немедленный, незамедлительный; '''~е''' = немедленно, незамедлительно   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''turism-<br>
''baza vorto:'' '''turism-o'''<br>

''difino: '' (Organizado de) vojagxado por plezuro, por ekkoni fremdajn 
lokojn kaj landojn,... <br>

''ekzemploj:'' Turismo estas io tre grava por nia lando. — Per turismo ni ricevas multajn vizitantojn. —  Fakuloj de Monda Organizajxo pri Turismo (MOT) lauxdis lian landon pro progreso, atingita en turismo. — Cxu vi sxatas la turismajn vojagxojn?<br>

''angle:'' tourism  <br>
''cxine:'' 旅游，游览，观光<br>
''france:'' (le) tourisme ; '''~a''' = touristique.  <br>
''germane:'' Tourismus <br>
''hispane:''   turismo <br>
''hungare:'' turizmus   <br>
''portugale:''  turismo<nowiki>; </nowiki>'''~a''' = turístico  <br>
''ruse:''  туризм; '''~а''' = туристический  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''turist-<br>
''baza vorto:'' '''turist-o'''<br>

''difino: '' Iu, kiu vojagxas por plezuro (ne por labori), por ekkoni 
fremdajn lokojn kaj landojn,... <br>

''ekzemploj:'' Multaj turistoj iras al landoj kun sunaj mar-bordoj. — Ne cxie turistoj estas sxatataj de la lokuloj. — Turistoj gxenerale parolas en fremdaj lingvoj. — Jen kutime turista sinteno.  <br>

''angle:'' a tourist  <br>
''cxine:'' 观光客，游客<br>
''france:'' (un) touriste; '''~a''' = de touriste. <br>
''germane:'' Tourist <br>
''hispane:''  turista  <br>
''hungare:''  turista  <br>
''portugale:''turista   <br>
''ruse:''  турист; '''~а''' = туристский  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''turn-<br>
''baza vorto:'' '''turn-i'''<br>

''difino: '' Meti antauxon malantauxen aux supron malsupren aux dekstron maldeksten; movi cxirkaux (imagita) akso; sxangxi la direkton. <br>

''ekzemploj:'' Turni sxlosilon en la seruro. — Cxe la sono de lia vocxo sxi turnis la kapon. — Turni posten la cxevalon.— Ili turnis al mi la dorson (signo de malestimo, rifuzo, fugxo, ...). — La rado turnigxis rapide. — La tero turnigxas cxirkaux sia akso kaj rondiras cxirkaux la suno. — Tie la karavano sin turnis al la sudo. — Mi revenis returne. <br>

''angle:'' to turn (As in the action of turning some sort of object. If there's no object, such as someone changing direction, then ''turnigxi''.)  <br>
''cxine:'' 转，反转，转向；(tiel, turnita "b" estas "d" aux "p". 转b成为d或p；依假想的轴旋转，转向<br>
''france:'' (re)tourner (qqch.); '''~o''' = (un) tour, (une) révolution; '''~a''' = tournant(e), giratoire, rotatif(-ive); '''~igxi''' = tourner(sur soi même); '''~ad-o''' = (un) tourbillon, tournoiement; '''sin ~i''' = se tourner; '''re~it-e''' = à l'envers, à rebours; '''el~igxi''' = se débrouiller, se tirer d'affaire. <br>
''germane:'' drehen <br>
''hispane:'' girar, virar, voltear  <br>
''hungare:'' forgat  <br>
''portugale:'' virar; girar, rodar, voltear; '''~igxi''' = virar-se, revirar-se; '''~igxado''' = rotação; '''~ilo''' = manivela; molinete (de pescaria); '''~akvo''' = redemoinho; '''~iri''' = rodopiar  <br>
''ruse:'' повернуть, поворачивать, крутить, вертеть, вращать; '''~о''' = поворот, оборот; '''~а''' = поворотный, вращательный   <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tusx-<br>
''baza vorto:'' '''tusx-i'''<br>

''difino: ''  (Homoj:) meti fingro(j)n (aux alian korpoparton) sur ion; 
(ajxoj:) tiel, ke en iu loko ne estas spaco inter du ajxoj; netusxebla: 
kion oni ne povas aux ne rajtas tusxi (aux sxangxi). <br>

''ekzemploj:''   Infano, ne tusxu la spegulon! — Longa kurteno tusxanta la plankon. — La fundamento de nia lingvo devas resti por cxiam netusxebla. — Dum la kunveno oni tusxis tiun demandon. [figursence] — Sxi estis kortusxita gxis larmoj. — Legxo pasintajxon ne tusxas (valoras nur por poste sed ne por antauxe). — Miaj lipoj tusxetis sxian busxon.<br>

''angle:'' to touch  <br>
''cxine:'' 接触，触及，涉及；netusxebla不可碰触或改变的<br>
''france:'' toucher, poser la main sur, émouvoir, concerner ; '''~o''' = (un) attouchement, contact; '''~anta''' = touchant(e); '''ne~ebla''' = intouchable, intangible; '''~et-i''' = effleurer, frôler; '''~eg-i''' = heurter, bousculer. <br>
''germane:'' berühren <br>
''hispane:'' tocar  <br>
''hungare:'' érint, megérint  <br>
''portugale:''  tocar; '''~o, ~ado''' = toque; tato; '''ek~i''' = roçar; '''~ludo''' = brincadeira de pegar, pique; '''kor~a''' = tocante, emocionante; '''ne~ebla''' = intocável  <br>
''ruse:''  трогать, касаться; '''~о''' = прикосновение  <br>


<hr>
<br>
''radiko: ''tut-<br>
''baza vorto:'' '''tut-a'''<br>

''difino: '' Cxiuj partoj kune; ne rompita; plen-ampleksa.<br>

''ekzemploj:'' Esperanto celas esti la lingvo de la tuta mondo. — Mia tuta sxuldo estos pagita al vi baldaux. — Ni laboris dum la tuta tago. — Mi estas tute trankvila. — Tiu teritorio estas geografia tuto. — La tutajxon de la sxipoj de iu lando oni nomas sxiparo. — Konsideri demandon en gxia tuteco. — Mi tutkore dankas vin. <br>

''angle:'' whole, entire <br>
''cxine:'' 整个的，全部的<br>
''france:'' tout(e), tout(e) entier(-ère) ; '''~e''' = en tout, entièrement, en totalité; '''~o''' = (le) tout, (la) totalité; '''~ajxo''' = (un) tout, (l')ensemble; '''~ec-o''' = (l')intégralité; '''~kor-e''' = de tout cœur; '''~mond-ig-o''' = (la) globalisation (mondialisation globalisatrice). <br>
''germane:'' ganz(e,r,s) (alles, alle Teile von etwas) <br>
''hispane:'' todo, total, completo  <br>
''hungare:''  minden, összes, egész, teljes <br>
''portugale:'' todo, completo, inteiro; '''~e''' = totalmente, inteiramente, completamente; '''~o, ~ajxo, ~eco''' = total, totalidade; '''~igi''' = completar; '''~certe''' = com toda a certeza; '''~kore''' = de todo o coração; '''~monda''' = mundial, do mundo inteiro; '''~mondigo''' = globalização; '''~taga''' = que dura um dia inteiro  <br>
''ruse:''  весь, целый; '''~о''' = всё, нечто единое целое, совокупность; '''~е''' = совсем, совершенно, вполне, всецело, целиком  <br>